4515
AVUKATLIK KANUNU
Kanun Numarası : 1136
Kabul Tarihi : 19/3/1969
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 7/4/1969 Sayı : 13168
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 8
Sayfa : 1694
Bu Kanunun yürürlükte
olmayan hükümleri için bakınız
"Yürürlükteki Bazı
Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı"
Cilt: 2 Sayfa: 1041
BİRİNCİ KISIM
Avukatlık ve
Avukat
Avukatlığın
mahiyeti:
Madde 1 – Avukatlık, kamu hizmeti ve
serbest bir meslektir.
(Değişik ikinci
fıkra: 2/5/2001 - 4667/1 md.) Avukat, yargının kurucu unsurlarından olan bağımsız
savunmayı serbestçe temsil eder.
Avukatlığın
amacı:
Madde 2 – (Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/2 md.) Avukatlığın amacı;
hukuki münasabetlerin düzenlenmesini, her türlü hukuki mesele ve
anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk
kurallarının tam olarak uygulanmasını her derecede yargı organları, hakemler,
resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlamaktır.
Avukat bu amaçla hukuki bilgi ve tecrübelerini
adalet hizmetine ve kişilerin yararlanmasına tahsis eder.
(Değişik üçüncü
fıkra: 2/5/2001 - 4667/2 md.) Yargı organları, emniyet makamları, diğer kamu
kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüsleri, özel ve kamuya ait
bankalar, noterler, sigorta şirketleri ve vakıflar avukatlara görevlerinin
yerine getirilmesinde yardımcı olmak zorundadır. Kanunlarındaki özel hükümler
saklı kalmak kaydıyla, bu kurumlar avukatın gerek duyduğu bilgi ve belgeleri
incelemesine sunmakla yükümlüdür. Bu belgelerden örnek alınması vekaletname
ibrazına bağlıdır. Derdest davalarda müzekkereler duruşma günü beklenmeksizin
mahkemeden alınabilir.
4516
İKİNCİ KISIM
Avukatlık Mesleğine Kabul
Avukatlığa kabul şartları:
Madde 3 – (Değişik: 30/1/1979 - 2178/1
md.)
Avukatlık mesleğine kabul edilebilmek için :
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) Türk hukuk fakültelerinden birinden mezun olmak veya yabancı memleket
hukuk fakültesinden mezun olup da Türkiye hukuk fakülteleri programlarına göre
noksan kalan derslerden başarılı sınav vermiş bulunmak,
c) Avukatlık stajını tamamlayarak staj bitim belgesi almış bulunmak,
d) (Ek : 2/5/2001 - 4667/3 md.;
Mülga: 28/11/2006-5558/1 md.) (1)
e) Levhasına yazılmak istenen baro bölgesinde ikametgahı bulunmak,
f) Bu Kanuna göre avukatlığa engel bir hali olmamak gerekir.(2)
İstisnalar:
Madde 4 – (Değişik: 2/5/2001 - 4667/4
md.)
Adli, idari ve askeri yargı hakimlik ve savcılıklarında, Anayasa
Mahkemesi raportörlüklerinde, Danıştay üyeliklerinde, üniversiteye bağlı
fakültelerin hukuk bilimi dersleri dalında profesörlük, doçentlik, yardımcı
doçentlik görevlerinde dört yıl, kamu kurum ve kuruluşlarının hukuk müşavirliği
görevinde on yıl süre ile hizmet etmiş olanlarda 3 üncü maddenin (c) ve (d)
bentlerinde yazılı koşullar aranmaz.
Türk vatandaşları ve Türk uyruğuna kabul olunanlardan yabancı hukuk
fakültelerinden mezun olup da, geldikleri yerde dört yıl süreyle mahkemelerin
her derecesinde hakimlik, savcılık veya avukatlık yapmış ve avukatlığı meslek
edinmiş bulunanlar, 3 üncü maddenin (b) bendinde yazılı olduğu biçimde Türk
hukuk fakülteleri programlarına göre noksan kalan derslerden usulüne uygun
olarak yapılan sınavlarda başarı göstermiş ve ayrıca Türkçe’yi iyi bilir
oldukları da bir sınavla anlaşılmış olmak kaydıyla, 3 üncü maddenin (c) ve (d)
bentlerinde yazılı koşulların dışında tutulurlar.
Birinci ve ikinci fıkrada gösterilenlerin baro levhasına yazılmasında,
17 nci maddenin (1) ve (2) numaralı bentlerinde yazılı belgelerden başka sicil
özetlerinin onanmış bir örneğinin de verilmesi gereklidir.
——————————
(1) 28/11/2006 tarihli ve 5558 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle
düzenlenen bu hüküm, Anayasa Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16,
K.: 2009/147 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
(2) Bu maddeye, 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesiyle, (d) bendi eklenmiş, mevcut (d) ve (e) bentleri, sırasıyla (e) ve
(f) bentleri olarak teselsül ettirilmiştir.
4516-1
Avukatlığa kabulde engeller: (1)
Madde 5 – Aşağıda yazılı
durumlardan birinin varlığı halinde, avukatlık mesleğine kabul istemi
reddolunur :
a) (Değişik : 23/1/2008-5728/326
md.) Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde
belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı iki
yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar,
Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…)(1)
zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye
kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat
karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık
suçlarından mahkûm olmak,
b) (Değişik: 22/1/1986 - 3256/2
md.) Kesinleşmiş bir disiplin kararı sonucunda hakim, memur veya avukat
olma niteliğini kaybetmiş olmak,
c) (İptal:
Anayasa Mahkemesi’nin 28/2/2013 tarihli ve E.: 2012/116, K.: 2013/32 sayılı
Kararı ile.)
d) Avukatlık mesleği ile birleşemiyen bir işle uğraşmak,
e) Mahkeme kararı ile kısıtlanmış olmak,
f) İflas etmiş olup da itibarı iade edilmemiş bulunmak (Taksiratlı ve
hileli müflisler itibarları iade edilmiş olsa dahi kabul olunmazlar),
g) Hakkında aciz vesikası verilmiş olup da bunu kaldırmamış bulunmak,
h) Avukatlığı sürekli olarak gereği gibi yapmaya engel vücut veya akılca
malul olmak.
(Değişik ikinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/5
md.) Birinci fıkranın (a) bendinde
sayılan yüz kazırtıcı suçlardan biri ile hüküm giymiş olanların cezası
ertelenmiş, paraya çevrilmiş veya affa uğramış olsa da avukatlığa kabul
edilmezler.
(Değişik üçüncü fıkra: 22/1/1986 - 3256/2
md.) Adayın birinci fıkranın (a)
bendinde yazılı cezalardan birini gerektiren bir suçtan dolayı hakkında kamu
davası açılmış olması halinde, avukatlığa
alınması isteği hakkındaki kararın bu kovuşturmanın sonuna kadar bekletilmesine
karar verilebilir.(4)
Şu kadar ki, ceza kovuşturmasının sonucu ne olursa olsun avukatlığa
kabul isteğinin geri çevrilmesi gereken hallerde, sonuç beklenmeden istek
karara bağlanır.
Baroya yazılma istemi:
Madde 6 – (Değişik: 2/5/2001 - 4667/6
md.)
(…)(2) 4 üncü maddedeki koşulları taşıyanlar başvurdukları baro
levhasına yazılmalarını dilekçe ile isteyebilirler. (3)
——————————
(1) Bu maddenin birinci fıkrasının (a)
bendinde yer alan “… milli savunmaya
karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, … ” bölümü, Anayasa
Mahkemesi’nin 25/2/2010 tarihli ve E.: 2008/17, K.: 2010/44 sayılı Kararı ile
iptal edilmiştir.
(2) 28/11/2006
tarihli ve 5558 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle bu arada yer alan “Avukatlık
sınavını başarmış olanlar veya“ ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. Daha
sonra bu hüküm, Anayasa Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16, K.:
2009/147 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
(3) 11/7/2020
tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada alan “yer barosu”
ibaresi “baro” şeklinde değiştirilmiştir.
(4) 24/11/2021 tarihli ve 7343 sayılı Kanunun 25
inci maddesiyle bu fıkrada yer alan“kovuşturma altında bulunması” ibaresi
“dolayı hakkında kamu davası açılmış olması” şeklinde değiştirilmiştir.
4517
Karar:
Madde 7 – Baro yönetim kurulu, levhaya yazılma istemi hakkında
başvurma dilekçesinin varış tarihinden itibaren bir ay içinde gerekçeli olarak
karar vermekle ödevlidir.
Süresi içinde karar verilmediği takdirde, adayın avukatlığa kabul istemi
reddedilmiş sayılır. Bu halde aday bir aylık sürenin bitiminden itibaren onbeş
gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir. İtiraz üzerine 8 inci
madde hükmü kıyas yolu ile uygulanır.
Redde veya kovuşturma sonuna kadar
beklenmesine dair karara itiraz:
Madde 8 – Baro Yönetim Kurulu, avukatlığa kabul istemini
reddettiği veya kovuşturma sonuna kadar beklenmesine karar verdiği takdirde
bunun gerekçesini kararında gösterir. Gerekçeli karar adaya tebliğ olunur.
Aday, bu karara karşı, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde,
kararı veren baro vasıtasiyle Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir. Baro
tarafından adaya, itiraz tarihini tesbit eden bir belge verilir. Bu belge
hiçbir vergi, harç ve resme tabi değildir.
Türkiye Barolar Birliği, itiraz üzerine dosya üzerinde gerekli
incelemeleri yaptıktan sonra, itirazı kabul veya reddeder. Türkiye Barolar
Birliği itiraz tarihinden itibaren bir ay içinde bir karar vermezse, itiraz
reddedilmiş sayılır.
(Değişik dördüncü fıkra : 2/5/2001 -
4667/7 md.) Baro yönetim kurullarının
adayın levhaya yazılması hakkındaki kararları, karar tarihinden itibaren onbeş
gün içinde Türkiye Barolar Birliğine gönderilir. Türkiye Barolar Birliği
kararın kendisine ulaştığı tarihten itibaren bir ay içinde uygun bulma veya
bulmama kararını ve itirazın kabul veya reddi hakkındaki kararlarını onaylamak
üzere karar tarihinden itibaren bir ay içinde Adalet Bakanlığına gönderir. Bu kararlar
Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde Bakanlıkça karar
verilmediği veya karar onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak Adalet Bakanlığı
uygun bulmadığı kararları bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle
birlikte Türkiye Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen bu kararlar,
Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul
edildiği takdirde onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılır; sonuç Türkiye
Barolar Birliği tarafından Adalet Bakanlığına bildirilir.
Baro yönetim kurulunun, avukatlığı kabul isteminin reddi vaya kovuşturma
sonuna kadar beklenmesi hakkındaki kararları, süresi içinde itiraz edilmediği
takdirde kesinleşir.
(Değişik altıncı fıkra: 2/5/2001 - 4467/7
md.) Adalet Bakanlığının dördüncü
fıkra uyarınca verdiği kararlara karşı, Türkiye Barolar Birliği, aday ve ilgili
baro; Adalet Bakanlığının uygun bulmayıp bir daha görüşülmek üzere geri
göndermesi üzerine Türkiye Barolar Birliğince verilen kararlara karşı ise,
Adalet Bakanlığı, aday ve ilgili baro idari yargı merciine başvurabilir.
Barolar, kesinleşen kararları derhal yerine getirmeye mecburdurlar.
Avukatlık ruhsatnamesi ve yemin:
Madde 9 – Avukatlık meslekine kabul edilen adaya, ilgili baro
tarafından bir ruhsatname verilir.
Avukatlığa kabul, ruhsatnamenin verildiği andan itibaren hüküm ifade
eder.
Aday böylece avukatlığa kabul edildikten sonra (Avukat) unvanını
kullanmak hakkını kazanır. Durum Türkiye Barolar Birliğine bildirilir.
4518
(Değişik
dördüncü fıkra: 13/1/2004 – 5043/1 md.) Ruhsatnameler ve avukat kimlikleri
Türkiye Barolar Birliği tarafından tek tip olarak bastırılır ve düzenlenir. 8
inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen şekilde Türkiye Barolar Birliği
Yönetim Kurulunca uygun bulma kararı verildiğinde ruhsatnameler Birlik Başkanı
ve ilgili Baro Başkanı tarafından imzalanır. Avukat kimlikleri, tüm resmî ve
özel kuruluşlar tarafından kabul edilecek resmî kimlik hükmündedir.
Mesleke kabul edilen avukata ruhsatname verilirken, baro yönetim kurulu
önünde aşağıdaki şekilde andiçtirilir:
(Değişik altıncı fıkra: 2/5/2001 - 4667/8
md.) Hukuka, ahlaka, mesleğin onuruna
ve kurallarına uygun davranacağıma namusum ve vicdanım üzerine andiçerim.
Avukatın andiçtirildiği, andın metnini de kapsıyan bir tutanağa bağlanır
ve ilgilinin dosyasında saklanır. Tutanak baro yönetim kurulu üyeleri ile
birlikte andiçen avukat tarafından imzalanır.
Ret kararının bildirilmesi:
Madde 10 – Avukatlık meslekine kabul edilmek için baroya başvuran
bir adayın bu isteminin reddine veya kovuşturma sonuna kadar beklenmesine dair
kararlar kesinleşince, ilgili baro, adayın adını diğer barolara ve Türkiye
Barolar Birliğine bildirir. Bu halde, ret ve bekleme sebepleri ortadan
kalkmadıkça, hiçbir baro o kimseyi levhasına yazamaz.
ÜÇÜNCÜ
KISIM
Yasak
Haller
Avukatlıkla birleşemiyen işler:
Madde 11 – Aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler
karşılığında görülen hiçbir hizmet ve görev, sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve
esnaflık veya meslekin onuru ile bağdaşması mümkün olmıyan her türlü iş
avukatlıkla birleşemez.
Avukatlıkla birleşebilen işler:
Madde 12 – (Değişik: 22/1/1986 - 3256/3
md.)
Aşağıda, sayılan işler 11 inci madde hükmü dışındadır:
a) Milletvekilliği, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliği,
b) (Değişik : 2/5/2001 - 4667/9
md.) Hukuk alanında profesör ve doçentlik, (1)
c) Özel hukuk tüzelkişilerinin hukuk müşavirliği ve sürekli avukatlığı
ile bir avukat yazıhanesinde ücret karşılığında avukatlık,
d) Hakemlik, arabuluculuk, tasfiye memurluğu, yargı mercilerinin veya
adli bir dairenin verdiği herhangi bir görev veya hizmet, (2)
e) Kamu iktisadi Teşebbüsleri Hakkında 233 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamede başka iş veya hizmetle uğraşmaları yasaklanmamış bulunmak şartıyla;
bu Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren İktisadi Devlet Teşekkülleri,
kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve
iştirakleri ve iktisadi Devlet Teşekkülleri ile Kamu İktisadi kuruluşları
dışında kalıp sermayesi Devlete ve diğer kamu tüzelkişilerine ait bulunan
kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği, denetçiliği,
f) Anonim, limited, kooperatif şirketlerin ortaklığı, yönetim kurulu
başkanlığı, üyeliği ve denetçiliği ve komandit şirketlerde komanditer ortaklık,
g) Hayri, ilmi ve siyasi kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği
ve denetçiliği,
——————————
(1) Bu hüküm, 4667 sayılı Kanunun yayımı tarihi olan 10/5/2001
tarihinden 1 yıl sonra yürürlüğe girmiştir.
(2) 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Kanunun 35 inci maddesiyle, bu
bentte yer alan “Hakemlik” ibaresinden sonra gelmek üzere “arabuluculuk,”
ibaresi eklenmiştir.
4519
h) Gazete ve dergi sahipliği veya bunların yayım müdürlüğü,
Milletvekilleri
hakkında, 3069 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeliği ile Bağdaşmayan
İşler Hakkında Kanun hükümleri saklıdır.
(Değişik üçüncü fıkra: 2/5/2001 - 4667/9
md.) (e) bendinde
gösterilenlerin, Hazinenin, belediye ve özel idarelerin, il ve belediyelerin
yönetimi ve denetimi altında bulunan daire ve kurumların, köy tüzel
kişiliklerinin ve kamunun hissedar olduğu şirket ve kuruluşların aleyhinde; il
genel meclisi ve belediye meclisi üyelerinin de bağlı bulundukları tüzel
kişilerin ve yüksek öğretimde görevli profesör ve doçentlerin yüksek öğretim
kurum ve kuruluşları aleyhindeki dava ve işleri takip etmeleri yasaktır.
Bu
yasak, avukatların ortaklarını ve yanlarında çalıştırdıkları avukatları da
kapsar.
Bir kadroya bağlı olarak aylık veya ücreti Devlet, il
veya belediye bütçelerinden yahut Devlet, il veya belediyelerin yönetimi ve
denetimi altındaki daire ve müessese yahut şirketlerden verilen müşavir ve
avukatlar, yalnız bu daire, müessese ve şirketlere ait işlerde avukatlık
yapabilirler.
Avukatın hakim veya savcı ile hısımlık
veya evlilik münasebeti:
Madde 13 – Bir hakim veya Cumhuriyet Savcısının eşi, sebep veya
nesep itibariyle usul ve füruundan veya ikinci dereceye kadar (Bu derece dahil)
hısımlarından olan avukat, o hakim veya Cumhuriyet Savcısının baktığı dava ve
işlerde avukatlık edemez.
Bazı görevlerden ayrılanların avukatlık
edememe yasağı:
Madde 14 – (İptal birinci fıkra: Anayasa
Mahkemesi’nin 1/10/2009 tarihli ve E.: 2009/67, K.: 2009/119 sayılı Kararı
ile.)
Yukarıki
fıkra hükmü Anayasa Mahkemesi üyeleri ve Yüksek Mahkemeler hakimleri hakkında
da uygulanır.
(Değişik üçüncü fıkra: 22/1/1986 - 3256/4
md.) Devlet,
belediye, il özel idare ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında 233 Sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren iktisadi Devlet Teşekkülleri ile kamu
iktisadi kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerinde
çalışanlar, buralardan ayrıldıkları tarihten itibaren iki yıl geçmeden
ayrıldıkları idare aleyhine dava alamaz ve takipte bulunamazlar.
(Ek fıkra: 1/4/1981 - 2442/1 md.; Mülga
fıkra: 2/7/2018-KHK-700/56 md.)
DÖRDÜNCÜ
KISIM
Staj
Genel olarak:
Madde 15 – (Değişik: 30/1/1979 - 2178/4
md.)
Avukatlık
stajı bir yıldır. Stajın bu kısmında yer alan hükümler uyarınca ilk altı ayı
mahkemelerde ve kalan altı ayı da en az beş yıl kıdemi olan (bu beş yıllık
kıdem hesabına Kanunun 4 üncü maddesinde yazılı hizmette geçen süreler de
dahildir.) ve staj yaptığı baroya kayıtlı bir avukat yanında yapılır.(1)
Stajın
hangi mahkeme ve adalet dairelerinde, ne surette yapılacağı yönetmelikte
gösterilir.
________________
(1) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 2 nci
maddesiyle, bu fıkraya “dahildir.)” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve staj
yaptığı baroya kayıtlı” ibaresi eklenmiştir.
4520
Aranacak şartlar :
Madde 16 – (Değişik: 2/5/2001 - 4667/11
md.)
3 üncü maddenin (a), (b) ve (f) bentlerinde yazılı koşulları taşıyan ve
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında başarılı olanlardan, stajyer olarak sürekli
staj yapmalarına engel işleri ve 5 inci maddede yazılı engelleri bulunmayanlar,
staj yapacakları baroya bir dilekçe ile başvururlar.(1)(2)
(Ek fıkra:8/6/2022-7409/1 md.) Avukatlık stajına fiilen engel olmamak şartıyla
herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılması avukatlık stajının yapılmasına
engel değildir. Adli ve idari yargı hâkim ve savcı adayları ile hâkim ve
savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya
pozisyonlarında görev yapanlar da görevleri sırasında avukatlık stajı
yapabilir. İlgili birimlerce stajın yapılması konusunda gereken kolaylık
sağlanır. Bu fıkraya ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığınca çıkarılan
yönetmelikte düzenlenir.
Dilekçeye eklenecek belgeler :
Madde 17 – 16 ncı madde gereğince verilecek dilekçeye, aşağıda
gösterilen belgeler eklenir.
1. Kanunun aradığı şartlara ilişkin belgelerin asılları ile onanmış
ikişer örneği,
2. Adayın 3 üncü maddenin (f) ve 5 inci maddenin (a) bendlerinde yazılı
halleri bulunmadığını gösteren bildiri kağıdı,
3. Yanında staj göreceği avukatın yazılı muvafakati,
4. Adayın ahlak durumu hakkında, staj yaptığı baroya kayıtlı iki avukat
tarafından düzenlenmiş tanıtma kağıdı.(3)
Bu belgelerin birer örneği baro başkanı tarafından onaylanarak Türkiye
Barolar Birliğine gönderilir. Diğer örnek veya asılları barodaki dosyasında
saklanır. 22 nci maddenin 2 ve 3 üncü fıkralarında yazılı hallerde, adayın
yanında staj göreceği avukatın yazılı muvafakatine ait belge aranmaz.
(Ek fıkra: 22/1/1986 - 3256/5 md.; Değişik
üçüncü fıkra: 23/1/2008-5728/328 md.) Staj isteminde bulunan tarafından verilen bildiri kağıdının hilafı
ortaya çıktığı takdirde adaya Cumhuriyet savcısı tarafından ikiyüz Türk Lirası
idarî para cezası verilir.
İstemin ilanı:
Madde 18 – Adayın istemi, yukarıdaki maddede yazılı hususlarla
birlikte, istem tarihinden itibaren on gün içinde baronun ve adalet dairesinin
uygun bir yerinde onbeş gün süre ile asılarak ilan olunur.
Her avukat veya stajyer yahut diğer ilgililer, bu süre içinde, adayın
stajyer listesine yazılmasına itirazda bulunabilirler. Şu kadar ki, itirazın
incelelenebilmesi, açık delil veya vakıaların gösterilmiş olmasına bağlıdır.
Rapor:
Madde 19 – Baro başkanı, istemin ilanından önce, baroya bağlı
avukatlardan birini adayın gerekli nitelikleri taşıyıp taşımadığını ve
avukatlıkla birleşmiyen bir işle uğraşıp uğraşmadığını araştırarak bir rapor
düzenlemek üzere görevlendirir.
Görevlendirilen avukat, raporu en geç onbeş gün içinde baroya vermekle
yükümlüdür.
Karar:
Madde 20 – Baro yönetim kurulu, itiraz süresinin bitmesinden
itibaren bir ay içinde, 19 uncu maddede yazılı raporu da göz önünde tutarak,
adayın stajyer listesine yazılıp yazılmaması hakkında gerekçeli bir karar
verir. Karar ilgiliye tebliğ edilmekle beraber, bir örneği de incelenmek üzere
dosyası ile birlikte o yer Cumhuriyet Savcılığına verilir.
Bu karar aleyhine baro yönetim kurulu üyeleri karar tarihinden, o yer
Cumhuriyet savcısı kararın kendisine verildiği, ilgili ise kararın kendisine
tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine
itiraz edebilirler.
_____________
(1) 17/10/2019 tarihli ve 7188 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesiyle bu fıkrada yer alan “taşıyanlardan,” ibaresi “taşıyan ve Hukuk
Mesleklerine Giriş Sınavında başarılı olanlardan,” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesiyle, bu fıkrada yer alan “yer barosuna” ibaresi “baroya” şeklinde
değiştirilmiştir.
(3) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesiyle, bu bentte yer alan “o baroya yazılı” ibaresi “staj yaptığı baroya
kayıtlı” şeklinde değiştirilmiştir.
4521
Birinci fıkrada yazılı süre içinde bir karar verilmemiş olması halinde
talep reddedilmiş sayılır. Bu takdirde, bir aylık sürenin bitiminden itibaren
onbeş gün içinde aday Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir.
(Değişik fıkra: 2/5/2001 - 4667/12 md.) Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine verdiği
kararlar Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde Bakanlıkça
karar verilmediği veya karar onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak Adalet
Bakanlığı uygun bulmadığı kararları bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği
gerekçesiyle birlikte Türkiye Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen
bu kararlar, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla
aynen kabul edildiği takdirde onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılır;
sonuç Türkiye Barolar Birliği tarafından Adalet Bakanlığına bildirilir.
(Ek fıkra: 2/5/2001 - 4667/12 md.) Adalet Bakanlığının yukarıdaki fıkra uyarınca verdiği
kararlara karşı, Türkiye Barolar Birliği, aday ve ilgili baro; Adalet
Bakanlığının onaylamayıp geri göndermesi üzerine Türkiye Barolar Birliğinin
verdigi kararlara karşı ise, Adalet Bakanlığı, aday ve ilgili baro idari yargı
merciine başvurabilir.
Stajın başlangıcı :
Madde 21 – Avukatlık stajı listeye yazılma ile başlar. İtiraz
yazılmayı durdurur.
Yanında staj yapılacak avukat:
Madde 22 – Avukat yanında staja başlıyabilecekleri Cumhuriyet
savcılığınca baroya bildirilenler, evvelce dilekçelerinde gösterdikleri ve
muvafakatini aldıkları avukat yanında staja başlarlar.
Baro başkanının isteği veya ilgililerin başvurması üzerine, baro yönetim
kurulu, stajın dilekçede gösterilenden başka bir avukat yanında yapılmasına
karar verebilir.
17 nci maddenin 3 üncü bendinde yazılı belgeyi almak imkanını bulamıyan
adayların hangi avukat yanında staj göreceğini baro başkanı tayin eder.
Avukat, ikinci ve üçüncü fıkralardaki hallerde stajiyeri kabul
zorunluluğundadır.
Stajın yapılması ve stajiyerin ödevleri:
Madde 23 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/13
md.)
Staj kesintisiz olarak yapılır. Stajyerin haklı nedenlere dayanarak
devam etmediği günler, engelin kalkmasından sonraki bir ay içinde başvurduğu
takdirde, mahkeme stajı sırasında Adalet Komisyonu, avukat yanındaki staj
sırasında ise baro yönetim kurulu kararı ile tamamlattırılır. Stajın yapıldığı
yere göre adalet komisyonu başkanı ve baro başkanı, haklı bir engelin bulunması
halinde yanında staj yaptığı avukatın da görüşünü alarak stajyere otuz günü
aşmamak üzere izin verebilir.
Stajyer, avukatla birlikte duruşmalara girmek, avukatın mahkemeler ve
idari makamlardaki işlerini yapmak, dava dosyaları ve yazışmaları düzenlemek,
baroca düzenlenen eğitim çalışmalarına katılmak, baro yönetim kurulunca verilen
ve yönetmelikte gösterilecek diğer ödevleri yerine getirmekle yükümlüdür.
Stajyerler, meslek kurallarına ve yönetmeliklerde belirlenen esaslara uymak
zorundadırlar.
4522
Staj raporları:
Madde 24 – (Değişik: 30/1/1979 - 2178/5
md.)
Staj, Adalet Komisyonunun, baronun ve yanında çalışılan avukatın
gözetimi altında yapılır.
Stajiyer hakkında, yanında staj gördüğü hakimler, Cumhuriyet savcıları
tarafından staj durumu, mesleki ilgisi ve ahlaki durumunu belirten bir belge
verilir.
Yanında staj görülen avukat tarafından, ilk üç ayın bitiminde ve staj
süresinin sonunda da kesin olarak, staj durumunu ve adayın mesleki ilgisi ile
ahlaki durumunu da kapsayan bir rapor verir.
Staj süresinin uzatılması:
Madde 25 – (Değişik: 2/5/2001 - 4667/14
md.)
Baro yönetim kurulu, stajyer hakkında verilen raporları değerlendirir,
gerektiğinde kurul üyelerinden birini görevlendirmek suretiyle yapılacak
inceleme sonuçlarını da göz önünde tutarak staj bitim belgesinin verilmesine
veya staj süresinin altı aya kadar uzatılmasına karar verebilir.
Yönetim kurulunun bu kararı kesindir.
Stajyerlerin yapabileceği işler (1)
Madde 26 – (Değişik: 2/5/2001 - 4667/15
md.)
Stajyerler, avukat yanında staja başladıktan sonra, avukatın yazılı
muvafakati ile ve onun gözetimi ve sorumluluğu altında, sulh hukuk mahkemeleri,
sulh ceza mahkemeleri ile icra tetkik mercilerinde avukatın takip ettiği dava
ve işlerle ilgili duruşmalara girebilir ve icra müdürlüklerindeki işleri
yürütebilirler.
Bu yetki, staj bitim belgesinin verilmesi veya staj listesinden silinme
ile sona erer.
Stajiyerlere barolarca yapılacak yardım:
Madde 27 – Değişik : 2/5/2001 - 4667/16
md.)
Staj süresince stajyerlere Türkiye Barolar birliğince kredi verilir.
Ödenecek kredinin kaynağı;
avukatların yetkili mercilere sunduğu vekaletnamelere avukatın yapıştıracağı
pul bedelleri ile geri ödemeden gelen paralar ve bunların gelirleridir. Bu
pullar, Türkiye Barolar Birliğince bastırılır.(Değişik üçüncü cümle:13/1/2004 - 5043/2 md.) Yapıştırılacak pulun
değeri; 2.7.1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun Yargı Harçları
bölümünde yer alan vekâletname örnekleri için kullanılan harç tarifesinin yüzde
elli fazlası kadarıdır.(Ek cümleler:
13/2/2011-6111/195 md.) Her yıl yenilenen vekâlet
pulu bedeline ayrıca yüzde beş oranında ilave yapılır. Bu suretle elde edilecek
kaynak avukat stajyerlerinin genel sağlık sigortası primlerinin ödenmesinde
kullanılır. Kaynağın yetersizliği durumunda staj kredi fonundan aktarım
yapılarak prim ödemesi yapılır. Bu primler Türkiye Barolar Birliği tarafından
ödenir. (Ek cümle:13/1/2004 –
5043/2 md.) Bu şekilde toplanan tüm pul bedelleri malî yönden Sayıştay
denetimine tâbidir.
Avukatlarca vekaletname sunulan merciler, pul yapıştırılmamış veya pulu
noksan olan vekaletname ve örneklerini kabul edemez. Gerektiğinde ilgiliye on
günlük süre verilerek bu süre içinde pul tamamlanmadıkça vekaletname işleme
konulamaz.
–––––––––––––
(1) Bu madde
başlığı; “Stajiyerlerin vekalet alması:” iken, 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı
Kanunun 15 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
4522-1
Kredi ödemelerinden arta kalan miktar, meslektaşlara destek ve meslekte
gelişmeyi sağlamakta kullanılır.
Bu kredinin ilke ve koşulları, kimlere verileceği, miktarı, geri ödeme
şekli, geri ödemeden gelen paralar ile kredi ödemelerinden sonra arta kalan
miktarın barolar ve Türkiye Barolar birliği arasında dağıtım ve sarf esasları
ve diğer hususlar Türkiye Barolar Birliği Yönetim kurulunca hazırlanacak ve
Adalet Bakanlığınca onaylanacak yönetmelikte gösterilir.
Pul bedelleri ile geri ödemeden gelen paralar ve bunların gelirleri,
kredi ödemelerinden arta kalan miktarın dağıtımı ve sarfı, her yıl Adalet
Bakanlığı tarafından ek 4 üncü maddedeki esas ve usullere göre denetlenir.
Sosyal
yardım ve dayanışma fonu
Madde 27/A – (Ek:13/1/2004 – 5043/3 md.)
Türkiye Barolar Birliği nezdinde sosyal güvenlik, sosyal
yardım ve dayanışma hizmetlerinde kullanılmak üzere kaynağı bu Kanunun 27 nci
maddesinin ikinci fıkrasında gösterilen gelirlerin yarısı olan "Sosyal
Yardım ve Dayanışma Fonu" kurulmuştur.
Bu fondan yapılacak harcamaların esas ve usulleri ile diğer
hususlar Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca hazırlanacak ve Adalet
Bakanlığınca onaylanacak yönetmelikte gösterilir.
Fon gelirleri ile harcamaları her yıl Adalet Bakanlığı
tarafından ek 4 üncü maddedeki esas ve usullere göre denetlenir.
BEŞİNCİ
KISIM
Avukatlık
Sınavı
Madde 28 – (Yeniden düzenleme : 2/5/2001
- 4667/17 md.; Mülga: 28/11/2006-5558/1 md.)(1)
Sınava gireceklerin tespiti
Madde 29 – (Yeniden düzenleme : 2/5/2001
- 4667/18 md.; Mülga: 28/11/2006-5558/1 md.) (1)
Sınavın şekli
ve konuları
Madde 30 – (Yeniden
düzenleme : 2/5/2001 - 4667/19 md.¸ Mülga: 28/11/2006-5558/1 md.) (1)
Sınav sonuçları
Madde 31 – (Yeniden düzenleme : 2/5/2001
- 4667/20 md.; Mülga: 28/11/2006-5558/1 md.) (1)
Madde 32 – 33 – (Mülga : 30/1/1979 -
2178/8 md.)
–––––––––––––
(1) 28/11/2006
tarihli ve 5558 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle düzenlenen bu hüküm, Anayasa
Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16, K.: 2009/147 sayılı Kararı ile
iptal edilmiştir.
4522-2
ALTINCI
KISIM
Avukatın
Hak ve Ödevleri
Genel olarak:
Madde 34 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/21
md.)
Avukatlar, yüklendikleri görevleri bu görevin kutsallığına yakışır bir
şekilde özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmek ve avukatlık unvanının
gerektirdiği saygı ve güvene uygun biçimde davranmak ve Türkiye Barolar
Birliğince belirlenen meslek kurallarına uymakla yükümlüdürler.
Yalnız avukatların yapabileceği işler:
Madde 35 – (Değişik: 26/2/1970 - 1238/1
md.)
Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem
veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel
kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu
işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara aittir.
Baroda yazılı avukatlar birinci fıkradakiler dışında kalan resmi
dairelerdeki bütün işleri de takip edebilirler.
(Değişik üçüncü fıkra: 23/1/2008-5728/329
md.) Dava açmaya yeteneği
olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir
ve işini takip edebilir. Ancak, Türk Ticaret Kanununun 272 nci maddesinde ön
görülen esas sermaye miktarının beş katı veya daha fazla esas sermayesi bulunan
anonim şirketler ile üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri
sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır. Bu fıkra hükmüne aykırı davranan
kuruluşlara Cumhuriyet savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri
her ay için, sanayi sektöründe çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için suç
tarihinde yürürlükte bulunan, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî
para cezası verilir.
Hukuk ve Ceza Muhakemeleri Usulleri kanunları ile diğer kanun hükümleri
saklıdır.
Uzlaşma sağlama
Madde 35/A –
(Ek : 2/5/2001 - 4667/23 md.)
Avukatlar dava açılmadan veya dava açılmış olup da henüz duruşma
başlamadan önce kendilerine intikal eden iş ve davalarda, tarafların kendi
iradeleriyle istem sonucu elde edebilecekleri konulara inhisar etmek kaydıyla,
müvekkilleriyle birlikte karşı tarafı uzlaşmaya davet edebilirler. Karşı taraf
bu davete icabet eder ve uzlaşma sağlanırsa, uzlaşma konusunu, yerini,
tarihini, karşılıklı yerine getirmeleri gereken hususları içeren tutanak,
avukatlar ile müvekkilleri tarafından birlikte imza altına alınır. Bu
tutanaklar 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 38 inci
maddesi anlamında ilâm niteliğindedir.
Sır saklama:
Madde 36 – Avukatların, kendilerine
tevdi edilen veya gerek avukatlık görevi, gerekse ,Türkiye Barolar Birliği ve
barolar organlarındaki görevleri dolayısiyle öğrendikleri hususları açığa
vurmaları yasaktır.
4522-3
Avukatların birinci fıkrada yazılı hususlar
hakkında tanıklık edebilmeleri, iş sahibinin muvafakatini almış olmalarına
bağlıdır. Ancak, bu halde dahi avukat tanıklık etmekten çekinebilir. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/24 md.) Çekinme
hakkının kullanılması hukuki ve cezai sorumluluk doğurmaz.
Yukarıki hükümler,
Türkiye Barolar Birliği ve baroların memurları hakkında da uygulanır.
İşin
reddedildiğinin bildirilmesi:
Madde 37 – Avukat, kendisine teklif
olunan işi sebep göstermeden reddedebilir. Reddin, iş sahibine gecikmeden
bildirilmesi zorunludur.
İşi iki avukat tarafından reddolunan kimse,
kendisine bir avukat tayinini baro başkanından isteyebilir.
(Değişik son
fıkra : 2/5/2001 - 4667/25 md.) Tayin olunan avukat, baro başkanı tarafından
belirlenen ücret karşılığında işi takip etmek zorundadır.
İşin reddi
zorunluluğu :
Madde 38 – Avukat;
a) Kendisine yapılan teklifi yolsuz veya
haksız görür yahut sonradan yolsuz veya haksız olduğu kanısına varırsa,
b) Aynı işte menfaati zıt bir tarafa avukatlık
etmiş veya mütalaa vermiş olursa,
c) (Değişik
: 2/5/2001 - 4667/26 md.) Evvelce hâkim, hakem, Cumhuriyet savcısı,
bilirkişi veya memur olarak o işte görev yapmış olursa,
d) Kendisinin düzenlediği bir senet veya
sözleşmenin hükümsüzlüğünü ileri sürmek durumu ortaya çıkmışsa,
e) (İptal:
Anayasa Mahkemesi’nin 2/6/1977 tarihli ve
E. 1977/43, K. 1977/84 sayılı kararı ile)
f) Görmesi istenilen iş, Türkiye Barolar
Birliği tarafından tespit edilen mesleki dayanışma ve düzen gereklerine uygun
değilse,
Teklifi reddetmek zorunluğundadır.
Bu zorunluluk, avukatların ortaklarını ve yanlarında çalıştırdıkları
avukatları da kapsar.
(Üçüncü fıkra iptal: Anayasa
Mahkemesi’nin 21/1/1971 tarihli ve E. 1970/19, K. 1971/9 sayılı Kararı ile.)
(Son fıkra iptal: Anayasa Mahkemesi’nin
2/6/1977 tarihli ve E. 1977/43, K. 1977/84 sayılı Kararı ile.)
4523
Avukatın dosya saklaması ve hapis hakkı:
Madde 39 – Avukat, kendisine tevdi olunan evrakı, vekaletin sona
ermesinden itibaren üç yıl süre ile saklamakla yükümlüdür. Şu kadar ki, evrakın
geri alınması müvekkile yazı ile bildirilmiş olduğu hallerde saklama
yükümlülüğü, bildirme tarihinden itibaren üç ayın sonunda sona erer.
Avukat, ücreti ve yapmış olduğu giderleri kendisine ödenmedikçe, elinde
bulunan evrakı geri vermekle yükümlü değildir.
Tazminat isteklerinde zamanaşımı:
Madde 40 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/27
md.)
İş sahibi tarafından sözleşmeye dayanılarak avukata karşı ileri sürülen
tazminat istekleri, bu hakkın doğumunun öğrenildiği tarihten itibaren bir yıl
ve her halde zararı doğuran olaydan itibaren beş yıl geçmekle düşer.
Avukatın vekaletten çekilmesi:
Madde 41 – Belli bir işi takipten veya savunmadan isteği ile
çekilen avukatın o işe ait vekalet görevi, durumu müvekkiline tebliğinden
itibaren onbeş gün süre ile devam eder.
Şu kadar ki, adli müzaharet bürosu yahut baro başkanı tarafından tayin
edilen avukat, kaçınılmaz bir sebep veya haklı bir özürü olmadıkça, görevi
yerine getirmekten çekinemez. Kaçınılmaz sebebin veya haklı özürün takdiri
avukatı tayin eden makama aittir.
Bir avukatın geçici olarak
görevlendirilmesi:
Madde 42 – Bir avukatın ölümü veya meslekten yahut işten
çıkarılması veya işten yasaklanması yahut geçici olarak iş yapamaz duruma
gelmesi hallerinde, avukatın kayıtlı olduğu baro başkanı, ilgililerin yazılı
istemi üzerine veya iş sahiplerinin yazılı muvafakatini almak şartiyle, işleri
geçici olarak takip etmek ve yürütmek için kendi barosuna kayıtlı bir avukatı
görevlendirir ve dosyaları kendisine devir ve teslim eder. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/28 md.) Ayrıca durumu mahkemelere ve
gerekli göreceği yerlere bildirir. Bu hükümler avukatlık ortaklığı hakkında da
kıyasen uygulanır. (1)
Yukarıki fıkrada yazılı işlere ait kanuni süreler, dosyaların devir ve
teslimine kadar işlemez. Şu kadar ki, bu süre üç ayı geçemez.
(Mülga üçüncü fıkra : 2/5/2001 - 4667/28
md.)
Kendisine görev verilen avukat haklı sebepler göstererek bunu
reddedebilir. Ret sebeplerinin yerinde olup olmadığına baro yönetim kurulu
karar verir.
Vekalet görevi, temsil edilen avukatın talimatına bağlı olmaksızın, bu
görevi yapan avukatın sorumluluğu altında yürür. Yapılan işlerin ücretini,
kendisine vekalet olunan avukat öder.
Anlaşmazlık halinde ücretin miktarı baro yönetim kurulu tarafından
belirtilir.
Büro edinme zorunluluğu:
Madde 43 – Her avukat, levhaya yazıldığı tarihten itibaren üç ay
içinde baro bölgesinde bir büro kurmak zorundadır. Büronun niteliklerini
barolar belirtir. (Ek iki cümle :
30/4/2013 - 6460/3 md.) 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti
Kanununa göre anagayrimenkulün mesken olarak gösterilen bağımsız bölümlerinde
kat maliklerinin izni ve benzeri şartlar aranmaksızın avukatlık büroları
faaliyet gösterebilir. Bu konuda, yönetim planındaki aksine hükümler
uygulanmaz.
_____________
(1) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı
Kanunun 5 inci maddesiyle, bu fıkraya“gelmesi hallerinde,” ibaresinden sonra
gelmek üzere “avukatın kayıtlı olduğu” ibaresi ve “yürütmek için” ibaresinden
sonra gelmek üzere “kendi barosuna kayıtlı” ibaresi eklenmiştir.
4524
Bir avukatın birden fazla bürosu olamaz. Birlikte çalışan avukatlar ayrı
büro edinemezler. (Ek iki cümle :
2/5/2001 - 4667/29 md.) Avukatlık ortaklığı yurt içinde şube açamaz.
Milletvekilleri, milletvekilliği süresince avukatlık yapamazlar.
Bürosunu veya konutunu değiştiren avukat yenilerinin adreslerini bir
hafta içinde baroya bildirmek zorundadır.
Avukatların birlikte veya avukatlık
ortaklığı şeklinde çalışmaları (1)
Madde 44 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/30 md.)(2)
Avukatlar, meslekî çalışmalarını aynı büroda birlikte veya avukatlık
ortaklığı şeklinde de yürütebilirler.
A) Aynı büroda birlikte çalışma
Birlikte çalışma, aynı ilde kurulu barolardan herhangi birine kayıtlı
birden çok avukatın meslekî çalışmalarını bir büroda yürütmeleridir. Bu
birlikteliğin tüzel kişiliği yoktur, yapılan iş ticarî sayılmaz. (2)
Birlikte
çalışan avukatlardan biri ya da birkaçının ad ve/veya soyadının yanında
(Avukatlık Bürosu) ibaresinin kullanılması zorunludur. Karşılıklı hak ve
yükümlülükler, gelir ve giderlerin paylaşılması, büro yönetimi, birlikteliğin
sona ermesi birlikte çalışanlarca belirlenir ve yazılı olarak kayıtlı oldukları
baroya bildirilir.
B) Avukatlık ortaklığı
Avukatlık ortaklığı, aynı ilde kurulu
barolardan herhangi birine kayıtlı birden çok avukatın bu Kanuna göre
mesleklerini yürütmek için oluşturdukları tüzel kişiliktir. Avukatlık ortaklığının
çalışması meslek çalışması olup, ticarî sayılmaz ve vergilendirme bakımından
şahıs şirketlerine ilişkin hükümler uygulanır. Avukatlık ortaklığının adı, bir
ya da birkaç ortağın ad ve/veya soyadlarına (Avukatlık Ortaklığı) ibaresi
eklenerek belirlenir. Yabancı sermayeyi teşvik mevzuatı çerçevesinde Türkiye’de
faaliyet göstermek isteyen yabancı avukatlık ortaklıkları, bu Kanuna ve
avukatlık ortaklığı düzenlemesine uygun olarak kurulmak koşuluyla, yalnızca
yabancı hukuklar ve milletlerarası hukuk konularında danışmanlık hizmeti
verebilirler. Bu sınırlama yabancı avukatlık ortaklığında çalışan Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşı ya da yabancı avukatları da kapsar. Bu nev’i avukatlık
ortaklıkları için ortakların baroya kayıtlı olması şartı aranmaz. Bu kuralın
uygulanması mütekabiliyet esasına bağlıdır. (2)
——————————
(1) Bu madde başlığı; “Ortak
avukat bürosu halinde birlikte çalışma:” iken, 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı
Kanunun 30 uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle, bu maddede
yer alan “aynı baroya” ibareleri “aynı ilde kurulu barolardan herhangi birine”
şeklinde değiştirilmiştir.
4524-1
Ana sözleşmesi tip ana sözleşmeye uygun olarak
düzenlenen avukatlık ortaklığı, kurucularının kayıtlı bulunduğu baro yönetim
kurulu tarafından Baro Avukatlık Ortaklığı Siciline yazılmasıyla tüzel kişilik
kazanır. Yazılma istemi, ancak Kanuna ve tip ana sözleşmeye aykırılık
gerekçesiyle reddedilebilir. Bu durumda 8 inci madde hükümleri kıyasen uygulanır.
Ana sözleşmenin bir örneği Türkiye Barolar Birliğine gönderilir.
a) Ortakların hak ve borçları
1. Ortaklık payları ve oranları serbestçe
belirlenir. Ortakların payı, ancak ortaklara veya avukat olan üçüncü kişilere
devredilebilir. Ortakların pay devrinin sözleşme ile yasaklanması veya
ortakların pay devrine onay vermemeleri, mirasçının avukat olmaması ya da
ortaklığı kabul etmemesi, ortağın emeklilik veya sağlık nedenleri ile
avukatlığı bırakması, baro levhasından silinmesi, meslekten çıkması veya
çıkarılması, ortaklıktaki payına haciz konulması halinde ortaklık payı gerçek
değeri üzerinden diğer ortaklar tarafından payları oranında alınır. Bu
işlemlerin üç ay içerisinde sonuçlandırılmaması halinde, yönetmelikteki tasfiye
hükümleri uygulanır.
2. Vekâletnameler ortaklık adına düzenlenir.
Ortaklık iş veya davayı takip edecek avukatlara yetki belgesi verir.
3. Avukatlık ortaklığı, amacın dışında hak ve
mal edinemez, üçüncü kişilerle ortaklık kuramaz, tüzel kişilerin paylarını
alamaz. Ortaklar; birden fazla avukatlık ortaklığının ortağı olamaz, ortaklığın
bürosu dışında büro edinemez ve bağımsız olarak dava ve iş takip edemezler.
4. Avukatlık ortaklığı; ortaklarının ve
çalışan avukatların ortaklık ile ilgili her türlü işlem, eylem ve borçlarından
dolayı bunlarla birlikte müştereken ve müteselsilen sınırsız sorumludur.
Ortakların ve ortaklıkta çalışan avukatların meslekî görevlerinden dolayı
Avukatlık Kanunu ve meslek kurallarına göre sorumlulukları saklıdır. Avukatlık
ortaklıkları hakkında da bu Kanundaki disiplin işlem ve cezaları uygulanır.
5. Defter ve kayıtların tutulmasından
ortaklığın yönetim ve temsili ile görevli ortak sorumludur. Avukatlık
ortaklığı; iş ve dava defteri, pay defteri, karar defteri, gelir-gider defteri
ve demirbaş defteri tutmak zorundadır.
b) Uyuşmazlıkların çözümü
Avukatların birlikte çalışmalarından veya
avukatlık ortaklığında; ortakların kendi aralarında ve ortaklıkla ilgili her
türlü uyuşmazlıklar ile ortaklık pay devir ve intikalinde bedele ilişkin olarak
üçüncü şahıslarla aralarında çıkacak anlaşmazlıklar, bu Kanunun 167 nci
maddesinde tanımlanan hakem kurulu tarafından, bu Kanun ve yönetmelik
hükümlerine göre çözümlenir.
c) Avukatlık ortaklığı tip ana sözleşmesinde
bulunması gereken; ortakların kimlik bilgileri, ortaklığın unvanı ve adresi,
ortaklık payları, ortaklar arasındaki ilişkiler, iş ve davalarla ilgili iş
bölümü, yönetici ortakların yetkileri, ortaklığın yönetimi ve temsili, ortaklar
kurulu, kurulun görev ve yetkileri, gelir ve giderin paylaşılması, denetim,
ortaklıktan çıkma, çıkarılma, pay devri, ortaklığın sona ermesi, fesih, infisah
ve tasfiye gibi hususların esas, şekil ve şartları Türkiye Barolar Birliği
Yönetim Kurulunca hazırlanıp Adalet Bakanlığınca onaylanarak Resmî Gazete’de
ilan edilen yönetmelikte düzenlenir.
4524-2
Avukat
bürosunda çalışabilecek kişiler:
Madde 45 –
(Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 -
4667/31 md.) Avukatlar
ve avukatlık ortaklıkları, bürolarında yalnız avukatlık mesleği için gerekli
olan yardımcı elemanları çalıştırabilirler.
Hakimliğe ve avukatlığa engel suçlardan biri
ile hükümlü olanlar veya avukatlıktan yasaklananlarla her ne şekilde olursa
olsun işbirliği edilemez veya bu gibiler büroda çalıştırılamaz.
(Değişik üçüncü
fıkra: 2/5/2001 - 4667/31 md.) Yukarıdaki hükümlere aykırı hareket eden avukat, ilk
defasında işten, tekrarında meslekten çıkarma; avukatlık ortaklığı ilk
defasında işten çıkarma, tekrarında ise avukatlık ortaklığı sicilinden silinme
cezası ile cezalandırılır.
İşlerin
stajiyer veya sekreterle takibi, dava dosyalarının incelenmesi ve dosyadan
örnek alma:
Madde 46 –
(Değişik : 2/5/2001 - 4667/32 md.)
Avukat, işlerini kendi sorumluluğu altındaki
stajyeri veya yanında çalışan sekreteri eliyle de takip ettirebilir, fotokopi
veya benzeri yollarla örnek aldırabilir. Avukatın onanmasını istemediği
örnekler harca tâbi değildir.
Avukat veya stajyer, vekâletname olmaksızın
dava ve takip dosyalarını inceleyebilir. Bu inceleme isteğinin ilgililerce
yerine getirilmesi zorunludur. Vekâletname ibraz etmeyen avukata dosyadaki
kağıt veya belgelerin örneği veya fotokopisi verilmez.
Çekişmeli
hakları edinme yasağı:
Madde 47 – Avukat el koyduğu işlere ait
çekişmeli hakları edinmekten veya bunların edinilmesine aracılıktan yasaklıdır.
Bu yasak, işin sona ermesinden itibaren bir yıl sürer.
Birinci fıkra hükmü, avukatın ortaklarını ve
yanında çalıştırdığı avukatları da kapsar.
(Ek fıkra:
2/5/2001 - 4667/33 md.) Ancak, 164 üncü madde hükmü saklıdır.
Avukata çıkar
karşılığında iş getirme :
Madde 48 – Avukat veya iş sahibi
tarafından vadolunan veya verilen bir ücret yahut da herhangi bir çıkar
karşılığında avukata iş getirmeye aracılık edenler ve aracı kullanan avukatlar
altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu eylemi yapanlar memur iseler, verilecek
hapis cezası bir yıldan aşağı olamaz.
Avukatların
resmi kılık ve kıyafeti:
Madde 49 – (Başlığı
ile Birlikte Değişik:11/7/2020-7249/7 md.)
Avukatlar, mahkemelere Türkiye Barolar Birliği
tarafından şekli belirlenen cübbeyle çıkmak zorundadır.
Avukatlara, staj dönemi
de dahil olmak üzere, baro ve Birliğin iş ve işlemleri ile mesleğin
icrası kapsamında kılık ve kıyafetle ilgili herhangi bir zorunluluk
getirilemez.
Baroya ve
avukatlara ayrılacak yer:
Madde 50 – Her adalet dairesinde,
bölgesinde bulunduğu baro için, her mahkeme salonunda ve icra dairesinde ise
avukatlar için ihtiyaca yetecek nitelikte yer ayrılması zorunludur. (Ek
cümle:11/7/2020-7249/8 md.) Birden fazla baronun bulunduğu illerde baro için ayrılacak yer Türkiye
Barolar Birliğine tahsis edilir ve Birlik, barolara kayıtlı avukat sayısını
esas alarak bu yeri barolara tahsis eder.
(Ek fıkra:
2/5/2001 - 4667/34 md.) Ayrıca her cezaevinde ve kolluk biriminde mesleğin onuruna ve önemine
uygun bir görüşme yeri ayrılır. Bu yerlerin bakım ve onarımı ilgisine göre
Adalet ve İçişleri Bakanlıklarınca yaptırılır.
4525
Danışma
yapılması uygun olmıyan yerler:
Madde 51 – Avukatlar, baroda yazılı olan
bürolarından başka yerlerde, mahkeme salonunda veya adalet binasının başka bir
yerinde iş sahipleri ile hukuki danışmada bulunmaktan ve iş kabul etmekten
yasaklıdırlar.
Yukarıki fıkra hükmü, avukatın özel olarak
çağrıldığı hallerde uygulanmaz.
Dosya tutmak:
Madde 52 – Avukat, üzerine aldığı her iş
yahut yazılı mütalasına baş vurulan her husus hakkında düzenli dosya tutmak
zorundadır.
Avukat, kendisi tarafından yazılan veya
taslağı yapılan her belgeyi imzalamakla yükümlüdür.
Görüşmelere ait
tutanak :
Madde 53 – Avukat, iş için yaptığı
görüşmelerden gerekli saydıklarını bir tutanakla tespit eder. Tutanağın altı,
görüşmede bulunanlar tarafından imzalanır.
Sicil
cüzdanları :
Madde 54 – Levhada yazılı olan her
avukatın bağlı olduğu baroda, Türkiye Barolar Birliğinden gönderilen örneğe
göre düzenlenecek bir sicil cüzdanı bulunur. Bu cüzdan gizlidir; ancak sahibi
veya vekalet vereceği başka bir avukat tarafından her zaman görülebilir ve
gerekli not alınabilir.
Bir barodan diğerine nakil halinde, cüzdan,
nakledilen baro başkanlığına gönderilir.
Reklam yasağı:
Madde 55 – Avukatların iş elde etmek
için, reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaları ve
özellikle tabelalarında ve basılı kağıtlarında avukat unvanı ile akademik
unvanlarından başka sıfat kullanmaları yasaktır.
(Ek fıkra:
2/5/2001 - 4667/35 md.) Bu yasak, ortak avukatlık bürosu ve avukatlık ortaklığı hakkında da
uygulanır.
(Ek fıkra:
2/5/2001 - 4667/35 md.) Yukarıdaki yasaklara ilişkin esaslar Türkiye Barolar Birliğince
düzenlenecek yönetmelikle belirlenir.
Örnek
çıkarabilme ve tebligat yapabilme hakkı:
Madde 56 – Usulüne uygun olarak
düzenlenen ve avukata verilmiş olan vekaletname 52 nci maddede yazılı dosyada
saklanır. Avukat, bu vekaletnamenin örneğini çıkarıp aslına uygunluğunu imzası
ile onaylayarak kullanabilir. Avukatın çıkardığı vekaletname örnekleri bütün
yargı mercileri, resmi daire ve kurumlar ile gerçek ve tüzel kişiler için resmi
örnek hükmündedir.
Asıllarının verilmesi kanunda açıkça
gösterilmiyen hallerde avukatlar, takibettikleri işlerde, aslı kendilerinde
bulunan her türlü kağıt ve belgelerin örneklerini kendileri onaylıyarak yargı
mercileri ile diğer adalet dairelerine verebilirler.
(Değişik üçüncü
fıkra: 23/1/2008-5728/330 md.) Aslı olmayan vekaletname veya diğer kağıt ve belgelerin örneğini
onaylayan yahut aslına aykırı örnek veren avukat, üç yıldan altı yıla kadar
hapis cezası ile cezalandırılır.
4526
Avukatlar, vekalet aldıkları işlerde, ilgili
yargı mercii aracılığı ile ve bu yargı merciinin tebliğat konusunda bir kararı
olmaksızın, diğer tarafa adli kağıt ve belge tebliğ edebilirler. Tebliğ edilen
kağıt ve belgelerin birer nüshası, gerekli harc, vergi ve resim ödenmek
şartiyle, ilgili yargı merciinin dosyasına konur.
(Ek fıkra:
2/5/2001 - 4667/36 md.) Avukatlar veya avukatlık ortaklığı başkasını tevkil etme yetkisini haiz
oldukları bütün vekâletnamelerini kapsayacak şekilde bir başka avukata veya
avukatlık ortaklığına vekâletname yerine geçen yetki belgesi verebilir. Bu
yetki belgesi vekâletname hükmündedir.
(Ek fıkra:
2/5/2001 - 4667/36 md.) Vekâletnameler Türkiye için tek tip olup, vekâletnamenin biçim ve
içeriği Türkiye Barolar Birliği ile Türkiye Noterler Birliği tarafından
hazırlanır.
Avukata karşı
işlenen suçlar:
Madde 57 – Görev Sırasında veya yaptığı
görevden dolayı avukata karşı işlenen suçlar hakkında, bu suçların hakimlere
karşı işlenmesine ilişkin hükümler uygulanır.
Soruşturmaya
yetkili Cumhuriyet Savcısı:
Madde 58 –
(Değişik : 23/1/2008-5728/331 md.)
Avukatların avukatlık veya Türkiye Barolar Birliği ya da
baroların organlarındaki görevlerinden doğan veya görev sırasında işledikleri
suçlardan dolayı haklarında soruşturma, Adalet Bakanlığının vereceği izin
üzerine, suçun işlendiği yer Cumhuriyet savcısı tarafından yapılır. Avukat
yazıhaneleri ve konutları ancak mahkeme kararı ile ve kararda belirtilen olayla
ilgili olarak Cumhuriyet savcısı denetiminde ve kayıtlı olunan baro
temsilcisinin katılımı ile aranabilir. Ağır ceza mahkemesinin görev alanına
giren bir suçtan dolayı suçüstü hali dışında avukatın üzeri aranamaz. (1)
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Ceza Muhakemesi
Kanununun duruşmanın inzibatına ilişkin hükümleri saklıdır. Şu kadar ki, bu
hükümlere göre avukatlar tutuklanamayacağı gibi, haklarında disiplin hapsi veya
para cezası da verilemez.
Kovuşturma
izni, son soruşturmanın açılması kararı ve duruşmanın yapılacağı mahkeme:
Madde 59 – 58 inci maddeye göre yapılan
soruşturmaya ait dosya Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne tevdi
olunur. İnceleme sonunda kovuşturma yapılması gerekli görüldüğü takdirde dosya,
suçun işlendiği yer ağır ceza mahkemesine en yakın bulunan ağır ceza mahkemesi
Cumhuriyet Savcılığına gönderilir.
Cumhuriyet Savcısı beş gün içinde,
iddianamesini düzenliyerek dosyayı son soruşturmanın açılmasına veya açılmasına
yer olmadığına karar verilmek üzere ağır ceza mahkemesine verir.
İddianamenin bir örneği, Ceza Muhakemeleri
Usulü Kanununun hükümleri uyarınca, hakkında kovuşturma yapılan avukata tebliğ
olunur. Bu tebliğ üzerine avukat, kanunda yazılı süre içinde bazı delillerin
toplanmasını ister veya kabule değer bir istemde bulunursa nazara alınır,
gerekirse soruşturma başkan tarafından derinleştirilir.
Haklarında son soruşturmanın açılmasına karar
verilen avukatların duruşmaları, suçun işlendiği yer ağır ceza mahkemesinde
yapılır. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/38
md.) Durum avukatın kayıtlı olduğu baroya bildirilir.
(Ek
fıkra:11/7/2020-7249/10 md.) Avukatların, avukatlık veya Türkiye
Barolar Birliği ya da baroların organlarındaki görevlerinden doğan veya görev
sırasında işledikleri suçlar nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza
dairelerinin kararları hakkında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza
Muhakemesi Kanununun 286 ncı maddesinin ikinci fıkrası uygulanmaz.
_________________
(1) 11/7/2020 tarihli ve 7249
sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle, bu fıkraya “Cumhuriyet savcısı denetiminde
ve” ibaresinden sonra gelmek üzere “kayıtlı olunan” ibaresi eklenmiştir.
4527
İtiraz hakkı:
Madde 60 – 59 uncu maddede yazılı
mahkemelerin tutuklama veya salıverilmeye yahut son soruşturmanın açılmasına
yer olmadığına dair kararlarına karşı Cumhuriyet Savcısı veya sanık tarafından
genel hükümler uyarınca itiraz olunabilir.
Bu itiraz, suçun işlendiği yer ağır ceza
mahkemesi hariç olmak üzere, itiraz edilen kararı veren mahkemeye en yakın ağır
ceza mahkemesinde incelenir.
Suçüstü hali: (1)
Madde 61 –
(Değişik : 23/1/2008-5728/332 md.)
Ağır
ceza mahkemesinin görev alanına giren bir suçtan dolayı suçüstü halinde
soruşturma, bizzat Cumhuriyet savcısı tarafından genel hükümlere göre yapılır.
Görevi kötüye kullanma: (2)
Madde 62 –
(Değişik : 23/1/2008-5728/333 md.)
Bu Kanun ve diğer kanunlar gereğince avukat sıfatı ile veya
Türkiye Barolar Birliğinin yahut baroların organlarında görevli olarak
kendisine verilmiş bulunan görev ve yetkiyi kötüye kullanan avukat Türk Ceza
Kanununun 257 nci maddesi hükümlerine göre cezalandırılır.
Avukatlık
yetkilerinin başkaları tarafından kullanılmaması:
Madde 63 – Baro levhasında yazılı
bulunmıyanlar ve işten yasaklanmış olan avukatlar, şahıslarına ait olmıyan dava
evrakını düzenliyemez, icra işlemlerini takip edemez ve avukatlara ait diğer
yetkileri kullanamazlar. Baro levhasında yazılı bulunmıyanlar avukatlık unvanını
da taşıyamazlar. (Ek cümle : 2/5/2001 -
4667/40 md.) Şu kadar ki, baro levhasındaki kaydı yirmi yılı dolanlardan,
bürosunu kapatarak vergi kaydını sildiren avukatlar durumları hakkında bilgi
vermek ve baroya karşı görev ve yükümlülüklerini yerine getirmek koşuluyla
sadece avukat unvanını kullanabilirler. (3)
(Değişik ikinci
fıkra: 23/1/2008-5728/334 md.) Birinci fıkra hükmüne aykırı eylemde bulunanlara
Cumhuriyet savcısı tarafından beşyüz Türk Lirasından ikibin Türk Lirasına kadar
idarî para cezası verilir.
(Değişik üçüncü
fıkra: 23/1/2008-5728/334 md.) Avukatlık yapmak yetkisini taşımadıkları halde
muvazaalı yoldan alacak devralarak ve kanunların tanıdığı başka hakları kötüye
kullanarak avukatlara ait yetkileri kullananlar bir yıldan üç yıla kadar hapis
ve bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılırlar.
Mahkemeler, icra ve iflas daireleri ve
barolar, bu maddenin kapsamına giren bir olayı öğrenince Cumhuriyet Savcılığına
bildirmek zorundadırlar. Yapılacak kovuşturma sonucu Cumhuriyet Savcısı
tarafından baroya bildirilir.
——————————
(1) Bu madde
başlığı “Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali :” iken, 23/1/2008 tarihli ve 5728
sayılı Kanunun 332 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu madde
başlığı “Görevi savsaklama ve kötüye kullanma:” iken, 23/1/2008 tarihli ve 5728
sayılı Kanunun 333 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu hükmün
uygulanmasında ek 1 inci maddeye bakınız.
4528
Baro yönetim
kuruluna karşı özel görevler :
Madde 64 – Denetleme ve şikayetle ilgili
meselelerde avukat, bu kanunda gösterilen meslek sırrını saklama yükümlülüğüne
aykırı düşmedikçe, kayıtlı olduğu baro başkanına veya yönetim kuruluna yahut
bunlar tarafından görevlendirilen üyelerden birine bilgi vermek ve istek
üzerine dosyaları göndermek, dinlenmek üzere çağırıldığı hallerde baro başkanı,
yönetim kurulu veya bu kurul üyelerinden birinin davetine uymak zorundadır. (3)
(Değişik ikinci
fıkra: 22/1/1986 - 3256/8 md.) Birinci fıkrada yazılı zorunluğa uymayan avukat
hakkında, kayıtlı olduğu baro yönetim kurulu, onbin liradan yüzbin liraya kadar
para cezası verebilir. Bu ceza her davet ve isteğe uymama halinde yeniden
verilebilir. Ancak, gönderilen yazıda, davet ve isteğe uymama halinde para
cezası verileceğinin belirtilmiş olması şarttır. (3)
Bu para cezasına karşı, tebliğinden itibaren
onbeş gün içinde, kararı veren baronun disiplin kuruluna itiraz olunabilir.
Baro disiplin kurulunun kararı kesindir. (3)
Yukarıki fıkralar gereğince hükmedilen para
cezaları, bu kanunun disiplin cezalarına ilişkin hükümlerine göre tahsil edilir
ve baroya irat yazılır.
Baro keseneği:
(1)
Madde 65 – (Değişik:
18/2/2009 - 5838/28 md.)
Baro keseneğinin yıllık miktarı, genel kurulca
belirlenir ve her yılın ocak ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenir. (Ek cümle:11/7/2020-7249/12 md.) Şu
kadar ki, mesleğin ilk beş yılında baro keseneği yarı oranında alınır. Vadesinde
ödenmeyen keseneğe T.C. Merkez Bankası reeskont işlemlerinde uygulanan faiz
oranında yıllık temerrüt faizi uygulanır.
Avukatlık Kanununun 72 ve 73 üncü madde
hükümleri saklıdır.
YEDİNCİ
KISIM
Baro Levhası ve
Avukatlar Listesi
Levhaya yazılma
yükümlülüğü:
Madde 66 – Her avukat, bölgesi içinde
sürekli olarak avukatlık edeceği yerin baro levhasına yazılmakla, yükümlüdür. (Ek
cümle:11/7/2020-7249/13 md.) Bir ilde birden fazla baronun bulunması hâlinde
avukat, bunlardan birinin levhasına yazılır. (2)
Bir baro levhasına yazılmış olan avukat,
sürekli olmamak şartiyle, memleketin her yerinde avukatlık yapmaya yetkilidir.
Avukatlığın
sürekli olarak başka bölgede yapılması:
Madde 67 – Bir avukat, levhasında yazılı
bulunduğu baro bölgesi dışında sürekli olarak avukatlık eder veya disiplin
cezası gerektiren bir eylemde bulunursa, bu tespiti yapan baronun yönetim
kurulu tarafından bu konuda düzenlenecek tutanak, gereken işlem yapılmak üzere,
avukatın levhasında yazılı olduğu baroya gönderilir. (4)
Başka baroya
nakil:
Madde 68 – Bir barodan diğer baroya
nakil hakkındaki istekler, levhasına yazılmak istenen baro yönetim kuruluna
yazı ile yapılır.
Nakil dilekçelerine hangi belgelerin
ekleneceği ve nakilde ne gibi usullerin uygulanacağı yönetmelikte gösterilir.
——————————
(1) Bu madde başlığı; “Baro
keseneğini ödememekte direnme:” iken, 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanunun
28 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu hükmün uygulanmasında ek 1 inci maddeye
bakınız.
(3) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle, birinci
fıkraya “düşmedikçe,” ve ikinci fıkraya “avukat hakkında,” ibarelerinden sonra
gelmek üzere “kayıtlı olduğu” ibareleri eklenmiş ve üçüncü fıkranın birinci
cümlesinde yer alan “baro” ibaresi “kararı veren baronun” şeklinde
değiştirilmiştir.
(4) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle, bu
fıkrada yer alan “o yer barosu” ibaresi, “bu tespiti yapan baronun” şeklinde
değiştirilmiştir.
4529
Nakille ilgili inceleme ve istemin kabulü
: (1)
Madde 69 – Nakil isteği ile baş vurulan baronun yönetim kurulu,
istekte bulunan avukat hakkında gerekli gördüğü her türlü inceleme ve işlemleri
yapar ve özellikle avukatın disiplin kovuşturması altında olup olmadığını,
ödenecek borcu bulunup bulunmadığını levhasına yazılı olduğu barodan sorar. (…)
(1) avukatın baroya borçlarını ödemesinden evvel hiçbir işlem
yapılamaz.
Nakil isteminin kabulü halinde verilecek karar, nakledilen baro yönetim
kurulu tarafından Türkiye Barolar Birliğine ve avukatın ayrıldığı baroya derhal
bildirilir.
Nakil isteminin reddi:
Madde 70 – Nakil isteminin, levhasına yazılmak için başvurulan
baroca reddi halinde, nakil isteğinde bulunan avukat, bu kararın kendisine
tebliğinden itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz
edebilir.
Baro yönetim kurulu, nakil isteminin baroya varışı tarihinden itibaren
bir ay içinde bir karar vermezse istem reddedilmiş sayılır. Bu halde bir aylık
sürenin bitiminden itibaren onbeş gün içinde ilgili, Türkiye Barolar Birliğine
itiraz edebilir.
Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine vereceği kararlar kesin olup
bu kararlara karşı ilgili tarafından İdari Yargı Merciine başvurulabilir.(2)
Türkiye Barolar Birliği itiraz dilekçesinin varışı tarihinden itibaren
üç ay içinde bir karar vermezse itiraz reddedilmiş sayılır.
Türkiye Barolar Birliği itirazın kabulü hakkındaki kararını, avukatın
naklettiği ve ayrıldığı barolara derhal bildirir.
Levhadan ve avukatlık ortaklığı
sicilinden silme (3)
Madde 71 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/42
md.)
Levhadan silme ve avukatlık ortaklığı sicilinden silme kararını avukatın
veya avukatlık ortaklığının kayıtlı olduğu baronun yönetim kurulu verir.
Bu karardan önce avukatın yazılı cevabı istenmekle birlikte kendisinin
dinlenmesi veya dinlenmek üzere yapılan çağrıya süresi içinde uymamış olması
şarttır. Avukatlık ortaklığı hakkında da karar verilmesi için ortaklık
tarafından görevlendirilecek bir ortağın dinlenmesi veya yapılan çağrıya
uyulmamış olması gereklidir.
——————————
(1)
Bu maddenin birinci fıkrasının son cümlesinde yer alan “Disiplin kovuşturmasının sonuçlanmasından veya …”
ibaresi, Anayasa Mahkemesi’nin 1/10/2009 tarihli ve E.: 2008/73, K.: 2009/120
sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
(2) Bu
fıkrada geçen "Danıştaya" ibaresi, 22/1/1886 tarih ve 3256 sayılı
Kanunun 28 nci maddesi ile "İdari Yargı Merciine" şeklinde
değiştirilmiştir.
(3) Bu madde başlığı; “Levhadan silinme:” iken,
2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle metne işlendiği
şekilde değiştirilmiştir.
4530
Levhadan ve avukatlık ortaklığı sicilinden silme kararı gerekçeli olarak
verilir. Bu karara karşı avukat veya avukatlık ortaklığı tebliğ tarihinden
itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir. Türkiye
Barolar Birliğinin itiraz üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığına ulaştığı
tarihten itibaren iki ay içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya karar
onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı
kararları bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle birlikte Türkiye
Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen bu kararlar, Türkiye Barolar
Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde
onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılır; sonuç Türkiye Barolar Birliği
tarafından Adalet Bakanlığına bildirilir. 8 inci maddenin altıncı ve yedinci
fıkraları hükümleri burada da kıyasen uygulanır.
Levhadan ve avukatlık ortaklığı sicilinden silme kararı kesinleşinceye kadar
ilgili avukat veya avukatlık ortaklığı avukatlık faaliyetini devam ettirme
hakkına sahiptir. Şu kadar ki; levhadan silme ve avukatlık ortaklığı sicilinden
silme kararı kesinleşinceye kadar avukatın veya avukatlık ortaklığının görevini
sürdürmesinde sakınca görülmesi halinde baro yönetim kurulunun istemi ile baro
disiplin kurulu avukatı veya avukatlık ortaklığını geçici olarak işten
yasaklayabilir.
Levhadan silinmeyi gerektiren haller :
Madde 72 – Aşağıdaki hallerde avukatın adı levhadan silinir:
a) Avukatlığa kabul için bu kanunun aradığı şartların sonradan
kaybedilmiş olması,
b) Ruhsatnamenin verildiği tarihte onun verilmemesini gerekli kılan
sebeplerin varlığının sonradan tespit edilmiş bulunması,
c) (Değişik : 2/5/2001 - 4667/43
md.) Üç ay içinde baro bölgesinde bir büro açılmamış olması veya büronun
kapatılmış yahut baro bölgesi dışına nakledilmiş bulunması, uyarıya rağmen
kayıtlı olduğu baro dışında sürekli olarak avukatlık yapan avukatın çalışmasını
sürdürdüğü baroya kaydını yaptırmaması,
d) (Değişik: 2/5/2001 - 4667/43
md.) Baro ve Türkiye Barolar Birliği yıllık keseneklerinin veya staj
kredilerinin tebligata rağmen geri ödenmemesi,
e) Avukatın, meslekten isteği ile ayrılmış olması,
f) Topluluk sigortası primlerinin topluluk sözleşmesinde gösterilen
zamanlarda ödenmemesi,
g) (Ek: 22/1/1986 - 3256/9 md.)
10 uncu maddedeki engele rağmen levhaya yazılmış olması.
(Ek fıkra: 22/1/1986 - 3256/9 md.) Şu kadar ki, staj sırasında mesleğin onuru ile
bağdaşması mümkün olmayan işler müstesna olmak üzere, 11 inci maddede sayılan
işlerden biri ile uğraştığı, ruhsatnamenin verildiği tarihten itibaren 5 yıl
geçtikten sonra anlaşılan avukat, staj süresi içinde elde ettiği ödemelerin
veya gelirlerin tutarının üç katını Baroya ödediği takdirde levhaya yeniden
yazılır.
(Ek fıkra: 22/1/1986 - 3256/9 md.) Baroya bildirilen büro terk edilmiş ve yenisi
bildirilmemiş ise, 71 inci maddeye göre avukatın dinlenmek üzere
çağırılmasından vazgeçilebilir.
4530-1
Levhaya yeniden yazılma hakkı:
Madde 73 – 72 nci maddeye göre levhadan silinmeyi gerektiren
hallerin sona erdiğini ispat eden avukat, levhaya yeniden yazılmak hakkını
kazanır. Şu kadar ki, baro yönetim kurulu, gerekli gördüğü hallerde,
sebeplerini de açıklamak suretiyle, levhaya yeniden yazılma talebinde bulunanı,
ilk yazılmaya esas olan şartların hepsinin veya bir kısmının varlığını ispatla
zorunlu tutabilir.
Ruhsatname verilmesi hükmü ayrık olmak üzere, bu kanunun 7, 8 ve 9 uncu
maddeleri levhaya yeniden yazılma istemlerinde de kıyas yolu ile uygulanır.
Levhaya yeniden yazılmasına evvelce dahil olduğu baro tarafından karar
verilen avukattan yeniden giriş keseneği alınmaz.
Bir daha yazılmamak üzere levhadan
silinme:
Madde 74 – Cezai veya disipline ilişkin bir karar sonunda
meslekten çıkarılanlarla 5 inci maddenin (a) bendinde yazılı suçlardan kesin
olarak hüküm giyenlerin ruhsatnamesi baro yönetim kurulunca geri alınarak iptal
ve adları bir daha yazılmamak üzere levhadan silinir.
Bu işlerin uygulanması, kararın kesinleşmiş olmasına bağlıdır.
(Değişik üçüncü fıkra: 2/5/2001 - 4667/44
md.) Baro yönetim kurullarının bu
maddeye dayanarak verdiği karara karşı avukat, kararın kendisine tebliği
tarihinden itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz edebilir.
Türkiye Barolar Birliğinin itiraz üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığına
ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya
karar onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı
kararları bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle birlikte Türkiye
Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen bu kararlar, Türkiye Barolar
Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde
onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılır; sonuç Türkiye Barolar Birliği
tarafından Adalet Bakanlığına bildirilir. 8 inci maddenin altıncı ve yedinci
fıkraları hükümleri burada da kıyasen uygulanır.
Avukatlar listesi:
Madde 75 – (Değişik birinci fıkra:
22/1/1986 - 3256/10 md.) Baro yönetim
kurulu üç yılda bir bölgesi içinde bulunan ve baro levhasında yazılı olan bütün
avukatların bir listesini son yılın 31 Aralık tarihine kadar düzenler. Listeye
her avukatın alfabe sırasıyla adı, soyadı, büro ve konut adresi yazılır. (Değişik üçüncü cümle : 2/5/2001 - 4667/45
md.) Birlikte çalışan avukatların büroları ve avukatlık ortaklıkları
listede ayrıca belirtilir. Levhadaki değişiklikler her yıl sonunda düzenlenecek
ek listede gösterilir.
Bu listenin düzenlenme şekli Türkiye Barolar Birliğince tespit edilir.
Listenin düzenlenmesinden sonra baro levhasına
yazılanlara yeni listenin düzenlenmesine kadar kullanılacak geçici bir belge
verilir.
Listeden Anayasa Mahkemesine, Yüksek
Mahkemelere, Adalet Bakanlığına, Türkiye Barolar Birliğine, diğer barolara,
baronun bölgesi içinde bulunan mahkemelerle Cumhuriyet Savcılıklarına, en büyük
idare amirine, diğer yargı mercilerine, noterlere ve icra ve iflas dairelerine
yeteri kadar gönderilir.
4531
SEKİZİNCİ KISIM
Barolar
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Baroların
kuruluş ve nitelikleri:
Madde 76 –
(Değişik birinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/46 md.) Barolar; avukatlık mesleğini
geliştirmek, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan
ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni sağlamak; meslek düzenini, ahlâkını,
saygınlığını, hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak,
avukatların ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm çalışmaları yürüten,
tüzel kişiliği bulunan, çalışmalarını demokratik ilkelere göre sürdüren kamu
kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.
(Değişik ikinci
fıkra: 18/6/1997 - 4276/3 md.) Barolar, kuruluş amaçları dışında faaliyette
bulunamazlar.
(Değişik üçüncü
fıkra: 2/5/2001 - 4667/46 md.) Protokolde barolar, İl Cumhuriyet Başsavcısının
yanında yer alır.
Baronun kurulması, organlarının görevden uzaklaştırılması ve görevlerine
son verilmesi:(1)
Madde 77 – (Değişik
birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/47 md.) Bölgesi içinde en az otuz avukat bulunan her il
merkezinde bir baro kurulur. Kurulmuş olan barolarda avukat sayısının otuzun
altına düşmesi halinde de ikinci fıkra hükmü uygulanır. (Ek cümleler:11/7/2020-7249/15 md.) Beşbinden fazla avukat
bulunan illerde asgari ikibin avukatla bir baro kurulabilir. Bu
sayıların belirlenmesinde baro levhasına kayıtlı avukatlar ile kamu kurum ve
kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan avukatlar esas alınır.
Kuruluş müracaatında, kuruluş talebini içeren dilekçe
ile ikibin avukatın imzasının ve bu avukatların belirlediği dört
kişilik kurucular kurulunun isimlerinin yer aldığı liste Türkiye Barolar
Birliğine verilir. Birlik, kuruluş işlemlerini yerine getirmek üzere kurucular
kurulunu görevlendirir. Kurucular kurulu en geç altı ay içinde organ
seçimlerini yapmak üzere kuruluş genel kurulunu toplar ve yeni baronun
kuruluşunu tamamlayarak Birliğe bildirir. Yeni kurulan baro, seçimli ilk olağan
genel kurulunu yapıncaya kadar Birlikte temsil edilmez ve seçimli ilk olağan
genel kurulunu 82 nci madde hükmü uyarınca yapar. Avukat
sayısının ikibinin altına düşmesi hâlinde Birlik, asgari avukat
sayısının altı ay içinde sağlanmasını yazılı olarak ilgili baroya bildirir.
Verilen süre içinde eksiklik giderilemezse baronun tüzel kişiliğine Birlik
tarafından son verilir ve son verme kararı Birliğin resmi internet sitesinde
ilan edilir. Tüzel kişiliği sona eren baroya kayıtlı avukatlar ve stajyerler
ilan tarihinden itibaren onbeş gün içinde o ilde bir baro varsa o
baroya, birden fazla baro varsa diledikleri baroya kaydolur ve bunların devam
eden iş ve işlemleri kaydoldukları baro tarafından yürütülür. Tüzel kişiliği
sona eren baronun tasfiye işlemleri son yönetim kurulu tarafından Birliğin
denetim ve gözetiminde yapılır ve kalan malvarlığı Birliğe geçer.
(Değişik ikinci
fıkra : 2/5/2001 - 4667/47 md.) Baro kurulmayan yerlerin en yakın baroya
bağlanmasına veya bunların birleştirilerek bir baro kurulmasına ve
merkezlerinin belirlenmesine Türkiye Barolar Birliği karar verir. Türkiye
Barolar Birliği yeni kurulacak baro bölgesinde bürosu bulunan levhaya kayıtlı
avukatların listesini düzenleyerek bunlardan en kıdemli avukatı, yeni baroyu
kurmakla görevlendirir. Görevli avukatın seçeceği ve başkanlığını yapacağı dört
kişilik kurucu kurul en geç altı ay içinde yeni baronun kuruluşunu tamamlar ve
Türkiye Barolar Birliğine bildirir. Baro yönetim kurulunun yedekleri ile
birlikte istifa etmesi halinde baroyu üç ay içinde seçime götürmek kaydıyla aynı
kurul oluşturulur.
(Değişik üçüncü
fıkra : 2/5/2001 - 4667/47 md.) Barolar, kuruluşlarını Türkiye Barolar Birliğine
bildirmekle tüzel kişilik kazanırlar. (Ek
cümle:11/7/2020-7249/15 md.) Aynı ilde yeni bir baronun kurulması hâlinde
Türkiye Barolar Birliği, tüzel kişilik kazanma tarihini esas almak ve birden
başlamak suretiyle baroları o ilin adıyla numaralandırır.
(Değişik
dördüncü fıkra : 2/5/2001 - 4667/47 md.) Türkiye Barolar Birliği, kuruluşu Adalet
Bakanlığına bildirir.
(Değişik
beşinci fıkra: 18/6/1997 - 4276/4 md.) Amaçları dışında faaliyet gösteren barolar ile
Türkiye Barolar Birliği sorumlu organlarının görevlerine son verilmesine ve
yerlerine yenilerinin seçilmesine, Adalet Bakanlığının veya bulundukları yer
Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince
basit usule göre yargılama yapılarak karar verilir ve dava en geç üç ay içinde
sonuçlandırılır.
——————————
(1) Bu hükmün
uygulanmasında ek 4 üncü maddeye bakınız.
4532
Görevlerine son verilen organların yerine en geç
bir ay içerisinde yenileri seçilir. Yeni seçilenler eskilerin süresini
tamamlarlar.
Adalet Bakanlığının bu Kanun uyarınca baro
organlarının işlemleri hakkında onay mercii olarak verdiği kararları görevli
baro organları aynen yerine getirmekle yükümlüdürler. Bakanlık kararını idari
yargı merciinin yürütmenin durdurulmasına veya esasına ilişkin kararı veya
kanuni bir sebep olmaksızın yerine getirmeyen veya eski kararda direnme
niteliğinde yeni bir karar veren veya kanunun zorunlu kıldığı işlemleri Bakanlığın
uyarısına rağmen yerine getirmeyen baro organları hakkında da yukarıdaki
fıkralar hükümleri uygulanır.
Görevlerine son verilen organ üyelerinin
kanunda yazılı ceza sorumlulukları saklıdır. Bu organların yukarıdaki fıkra
gereğince görevlerine son verilmesine neden olan tasarrufları hükümsüzdür.
(Değişik fıkra:
18/6/1997 - 4276/4 md.) Ancak, milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun
devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca
varsa, barolar ile Türkiye Barolar Birliği, vali tarafından faaliyetten men
edilebilir. Faaliyetten men kararı, yirmidört saat içinde görevli hakimin
onayına sunulur. Hakim, kararını kırksekiz saat içinde açıklar, aksi halde, bu
idari karar kendiliğinden yürürlükten kalkar. (1)
Göreve son verme ve görevden uzaklaştırma
hükümleri Baro Genel Kurulu hakkında uygulanmaz.
Görevlerin
parasız oluşu ve bir kişide birleşemiyecek görevler:
Madde 78 – Baro başkanlığı, başkanlık
divanı, yönetim, denetleme ve disiplin kurulları üyelikleri ile baro menfaatlerini
gözetme, temsil ve savunma hususunda avukatlara verilen işler ücretsiz görülür.
Yolculuk ve ikamet giderleriyle diğer zaruri
giderler baro kasasından ödenir.
Baro başkanlığı, baro yönetim ve disiplin
kurulu üyelikleri ve denetçilik bir kişide birleşemez.
(Değişik son
fıkra: 2/5/2001 - 4667/48 md.) Şu kadar ki, levhada yazılı avukat sayısı kırktan az
olan barolarda disiplin kurulu üyeliği ile denetçilik bir kişide birleşebilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Baroların
Organları (2)
Organlar:
Madde 79 – Baroların organları
şunlardır:
1. Baro genel kurulu,
2. Baro yönetim kurulu,
3. Baro başkanlığı,
4. Baro başkanlık divanı,
5. Baro disiplin kurulu,
6. Baro denetleme kurulu,
——————————
(1) Bu
fıkra 18/6/1997 tarih ve 4276 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle dokuzuncu ve
onuncu fıkraların birleştirilmesiyle dokuzuncu fıkra olarak düzenlenmiş ve
metne işlenmiştir.
(2) Bu hükmün uygulanmasında Ek 3 üncü maddeye bakınız.
4533
I – Baro genel kurulu:
Kuruluşu :
Madde 80 – Baro genel kurulu, baronun en yüksek organı olup levhada
yazılı bulunan bütün avukatlardan kurulur.
Görevleri :
Madde 81 – Genel Kurulun görevleri şunlardır :
1. Yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyeleri ile
baro başkanını ve Türkiye Barolar Birliği delegelerini seçmek,
2. (Değişik:
2/5/2001 - 4667/49 md.) Levhaya, avukatlık ortaklığı siciline
yazılacakların giriş keseneğini avukatlar için en az ikibin en çok sekizbin,
avukatlık ortaklıkları için en az yirmibin en çok seksenbin; yıllık keseneğini
de, avukatlar için en az bin en çok dörtbin, avukatlık ortaklıkları için en az
onbin en çok kırkbin gösterge rakamının her yıl bütçe kanununda Devlet
memurları için belirlenen maaş katsayısının çarpımı ile elde edilecek miktar
oranında tespit etmek ve bunların ödeneceği tarihleri belirlemek.
3. Yönetim kurulunun, baronun gelir ve giderleri ile
mallarının yönetimi hakkında vereceği hesapları incelemek ve yönetim kurulunun
ibra edilip edilmiyeceği hakkında karar vermek,
4. Baro bütçesini onaylamak,
5. Yönetim kurulunca hazırlanacak iç yönetmeliği
inceliyerek onaylamak,
6. Mevcut mevzuatın baro yönetim kuruluna verdiği
yetkinin dışında, muhtaç avukatlarla bunların ölümlerinde geride bıraktıkları
kimselere yapılacak yardımın şekil ve miktarını tespit etmek,
7. Mesleke ait istekleri görüşüp karara bağlamak,
8. Avukat bürolarının niteliklerini belirtmek,
9. Kanunlarla verilen diğer yetkileri kullanmak.
Olağan
toplantı:
Madde 82 –
(Değişik: 22/1/1986 - 3256/12 md.)
Genel kurul son rakamı çift olan yıllarda olmak
kaydıyla iki yılda bir Ekim ayının ilk haftası içinde baro başkanının daveti
üzerine gündemindeki maddeleri görüşmek üzere toplanır.(1)
Olağanüstü
toplantı:
Madde 83 – Türkiye Barolar Birliği, baro başkanı, yönetim veya
denetleme kurulu gerekli gördükleri hallerde genel kurulu olağanüstü toplantıya
çağırabilirler. Baro başkanı, levhada yazılı avukatların beşte birinin, görüşme
konularını belirten yazılı istemi ile, en geç onbeş gün içinde genel kurulu
olağanüstü toplantıya çağırmak zorundadır.
Toplantıya
çağrı:
Madde 84 –
(Değişik: 2/5/2001 - 4667/50 md.)
Genel Kurulun olağan toplantısının yeri, saati ve
gündemi ile ilk toplantıda yeterli çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci
toplantının günü, saati ve toplantı yeri, baro çevresi adalet dairelerinde ve
baronun uygun bir yerinde en az otuz gün önceden başlamak üzere, genel kurulun
toplanacağı tarihe kadar duyurulur. Bu duyuru, tebligat hükmündedir.
______________
(1) 11/7/2020 tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 16 ncı
maddesiyle, bu fıkraya “Genel kurul” ibaresinden sonra gelmek üzere “son rakamı
çift olan yıllarda olmak kaydıyla” ibaresi eklenmiştir.
4534
Genel kurul başkanlık divanı:
Madde 85 – Gerek olağan, gerekse olağanüstü genel kurul
toplantılarında ilk iş olarak toplantıya bir başkan, bir başkanvekili ile iki
üyeden kurulu bir başkanlık divanı seçilir. Seçim ayrı ayrı ve genel kurulca
aksine karar alınmadıkça işari oyla yapılır ve kullanılan oyların en çoğunu
alanlar seçilir.
Baro başkanı ve yönetim ve denetleme kurulu üyeleri başkanlık divanına
seçilemezler.
Toplantıya
katılma yükümü:
Madde 86 –
(Değişik: 8/5/1984 - 3003/3 md.)
(Değişik
birinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/51 md.) Baro levhasında yazılı avukat; gerek olağan, gerek
olağanüstü genel kurul toplantılarına katılmak ve oy kullanmakla yükümlüdür. Bu
toplantılara haklı bir neden olmaksızın gelmeyenlere veya oy kullanmayanlara
ilçe seçim kurulu başkanı tarafından, o baroya kayıtlı avukatların yıllık
keseneğinin üçte biri miktarında para cezası verilir. Bu para cezaları ilgili
baro başkanlığınca tahsil edilir ve baro bütçesine gelir kaydedilir.
64 üncü maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları, bu maddeye göre verilen para
cezaları hakkında da uygulanır.
Görüşme ve
karar yeter sayısı :
Madde 87 – Genel kurul, levhada yazılı
avukatların yarıdan bir fazlasının
katılmasiyle toplanır.
(Değişik ikinci
fıkra: 2/5/2001 - 4667/52 md.) Birinci fıkrada yazılı çoğunluk sağlanamazsa,
toplantı zorunlu bir neden olmadıkça bir hafta sonraya bırakılır. Şu kadar ki,
bu erteleme onbeş günü aşamaz. Bu toplantıda, üye sayısı altmışa kadar (altmış
dahil) olan barolarda en az üçte bir, dörtyüze kadar olanlarda (dörtyüz dahil)
beşte bir ve dörtyüzden fazla olanlarda onda bir üye katılmadıkça toplantı ve
görüşme yapılamaz.
Yukarıdaki hükümlere göre yetersayı bulunmak
şartiyle, kararlar, tekliflerden en çok oy alanın kabul edilmiş sayılması
suretiyle verilir. Oyların eşitliği halinde genel kurul başkanının bulunduğu
taraf üstün sayılır.
(Mülga dördüncü
fıkra: 2/5/2001 - 4667/52 md.)
Bir üye kendini ilgilendiren özel işinde oy
veremez. Seçimlerde bu esas uygulanmaz.
(Değişik son
fıkra: 8/5/1984 - 3003/4 md.) Genel kurulun kararları, bir tutanakla tespit
edilir. Tutanak, genel kurul başkanlık divanı tarafından imzalanır ve Türkiye
Barolar Birliğine gönderilir.
Gündem dışı
görüşme yasağı:
Madde 88 – Genel kurul toplantısında,
görüşüleceği gündemde belirtilmemiş konular hakkında karar verilemez. Yeni bir
toplantı kararı bu hükmün dışındadır.
II – Baro
yönetim kurulu :
Kuruluşu :
Madde 89 – Her baronun yönetim kurulu,
baro başkanı ile en az dört üyeden kurulur.
Avukat sayısı elliden yüze kadar olan
barolarda altı, yüzbirden ikiyüzelliye kadar olan barolarda 8, 251 den fazla
olan barolarda 10 asıl üye ve her baroda asıl üye sayısınca yedek üye bulunur.
Baro başkanı, yönetim kurulunun başkanıdır.
4535
Seçilme
yeterliği, engelleri ve seçimin şekli:
Madde 90 –
(Değişik: 26/2/1970 - 1238/1 md.)
Yönetim Kurulu üyeleri levhada yazılı ve
avukatlıkta en az beş yıl kıdemli olan avukatlar arasından seçilir. Üye sayısı
yüzden az olan barolarda beş yıllık kıdem şartı aranmaz.
Haklarında avukatlığa engel bir suçtan dolayı
son soruşturma açılmasına karar verilmiş veya geçmiş beş yıl içinde disiplin
kurulunca verilecek kesinleşmiş bir kararla kınama, para veya işten çıkarılma
cezalariyle tecziye edilmiş olanlar Yönetim Kurulu Üyesi seçilemezler. (Ek cümle: 2/5/2001 - 4667/53 md.) 77
nci madde hükmüne dayanılarak görevine son verilenler, yapılacak ilk genel
kurulda baro organlarına aday olamazlar.
(Mülga üçüncü
fıkra: 8/5/1984 - 3003/9 md.)
Yönetim Kurulu üyeleri gizli oy ile
seçilirler. Oy puslasına seçilecek asıl üye tamsayısının yarısından en az bir
fazla isim yazılması zorunludur. Bundan noksan isim yazılmış oy pusulaları
geçerli değildir. Oy pusulasına seçilecek asıl üye sayısından fazla ad
yazıldığı takdirde, sondan başlanarak fazla adlar hesaba katılmaz.
Adaylar aldıkları oyların sayısına göre
sıralanır ve en çok oy alandan başlanmak üzere önce asıl, sonra yedek üye
seçilmiş olanlar bu sıraya göre tespit edilir. Adayların aldıkları oylarda
eşitlik halinde meslek kıdemi fazla olan, kıdemleri de eşitse, adayların
yaşlısı sırada önalır. Yedek üyeler aldıkları oy sayısına göre bulundukları
sıra gözönünde tutularak Kurulda göreve çağırılır.
Seçim yeterliğini kaybeden Yönetim Kurulu
üyelerinin görevi kendiliğinden sona erer.
Seçim dönemi:
Madde 91 –
(Değişik: 14/11/1984 - 3079/1 md.)
Yönetim Kurulunun görev süresi iki yıldır.
Süresi dolan Yönetim Kuruluna mensup üyeler yeniden seçilebilirler.
Seçim dönemi
bitmeden ayrılma:
Madde 92 –
(Değişik birinci fıkra: 22/1/1986 - 3256/13 md.) Seçim dönemi bitmeden önce
ayrılan yönetim kurulu üyesinin yeri, en çok oy almış yedek üye ile doldurulur.
Yönetim Kurulu üyelerinden biri hakkında 90
ıncı maddeye göre seçilmeye engel bir suçtan dolayı kamu davası açılmış ise,
dava sonuna kadar bu üye Yönetim Kuruluna katılamaz; yeri yedek üye ile
doldurulur.
Toplantılar:
Madde 93 – Yönetim Kurulu, Baro Başkanı
tarafından, doğrudan doğruya veya üyelerden birinin görüşme konusunu taşıyan yazılı isteği üzerine toplantıya
çağırılır.
Yönetim Kurulu salt çoğunlukla toplanır ve üye
tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir. Oylarda eşitlik halinde, başkanın
bulunduğu taraf üstün tutulur. Baro Başkanı veya Yönetim Kurulu üyeleri, ilgili
oldukları işlerin görüşülmesine katılamazlar.
Yönetim Kurulu kararları hakkında düzenlenen
tutanak başkan ve üyeler tarafından imzalanır.
Toplantıya
çağrı:
Madde 94 –
(Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/54 md.) Yönetim kurulu üyeleri, baro
başkanının çağrısı üzerine toplanır. Ardı ardına üç toplantıya özürsüz olarak
katılmamış olan üyenin yönetim kurulu kararı ile üyeliği düşürülür.
4536
Bu karara karşı, tebliğ tarihinden itibaren
onbeş gün içinde Türkiye Barolar Birliğine itiraz olunabilir. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/54 md.)
İtiraz, kararın uygulanmasını durdurmaz.
Yönetim
kurulunun görevleri:
Madde 95 – Yönetim kurulu, kendisine
kanunen verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü olup, baronun işlerini
kovuşturur ve menfaatlerini korur.
Yönetim kurulunun başlıca görevleri şunlardır :
1. Avukatlık onurunun ve meslek düzeninin
korunmasını, meslekin adalet amaçlarına uygun olarak bağlılık ve onurla
yapılmasını sağlamak,
2. Stajiyer ve avukatların baroya kabul ve
levhaya yazılma veya nakil işleri hakkında karar vermek,
3. (Değişik
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) Baro levhasını düzenlemek, avukatların listesini
ve avukatlık ortaklığı sicilini tutmak,
4. (Değişik
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) Meslekî ödevler hususunda baro mensuplarına yol
göstermek ve onlara bilgi vermek ve meslekî görevlerin yapılıp yapılmadığını
denetlemek, mesleğe ve meslek mensuplarına yönelik hak ihlâllerine karşı
avukatlık mesleğini ve meslektaşlarını savunmak, bu konularda her türlü yasal
ve idarî girişimde bulunmak,
5. (Değişik
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) Levhaya yazılı avukatlar arasında, avukatlarla
avukatlık ortaklıkları, avukatlık ortaklığının ortakları arasında ve bunlarla
iş sahipleri arasında çıkan anlaşmazlıklarda istek üzerine aracılık etmek ve
arabulmak, ücret uyuşmazlıklarında sulha davet etmek,
6. Baro mallarını idare ve muhtaç avukatlara
yapılacak yardımı şeklini tespit etmek,
7. (Değişik
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) Baro mallarının idaresi hakkında raporlar
hazırlayarak genel kurula hesap vermek ve bütçeyi hazırlayıp genel kurulun
onayına sunmak,
8. Baro adına menkul ve gayrimenkul almak,
satmak, ipotek etmek ve bu mallar üzerinde her türlü ayni haklar tesis eylemek
ve kaldırmak, bu hususlarda baro başkanına özel yetki vermek,
9. Staj işlerini düzenlemek ve denetlemek,
10. Yönetim kurulu üyelerinin istifaları
hakkında karar vermek,
11. Adli müzaharet bürosu kurup yönetmek,
12. Genel kurul gündemini hazırlamak,
13. Genel kurul kararlarını yerine getirmek,
14. Baronun ücretli memurlarının özlük
işlerini düzenlemek ve yürütmek,
15. (Değişik
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) İç yönetime ait bütün işleri görmek, yönergeleri
düzenlemek,
16. Adalet Bakanlığı, Türkiye Barolar Birliği
ve disiplin kurulu kararlarını yerine getirmek,
17. Bakanlıkların yahut mahkeme veya resmi
kurumların istediği konularda görüşünü bildirmek,
18. Kanunlarla verilen diğer yetkileri
kullanmak.
19. (Ek
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) Baro bölgesindeki adliye merkezlerinde
temsilcilikler kurmak,
4536-1
20. (Ek
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) 167 nci maddede belirtilen Hakem Kuruluna
katılacak avukat hakemleri seçmek,
21. (Ek
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) Hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak,
korumak ve bu kavramlara işlerlik kazandırmak,
22. (Ek
: 2/5/2001 - 4667/55 md.) Avukatlık ortaklığı anasözleşmesinin, tip
anasözleşmeye uygunluğunu incelemek ve avukatlık ortaklığı siciline tesciline
karar vermek.
Yönetim kurulu, ikinci fıkranın 4 ve 5
numaralı bentlerinde yazılı görevleri bazı üyelerine devredebilir.
III - Baro
başkanlığı;
Seçim ve seçim
dönemi bitmeden ayrılma:
Madde 96 – Baro başkanı iki yıllık bir
görev süresi için seçilir. Yeniden seçilmek caizdir. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/56 md.; Mülga cümle: 29/6/2006-5533/1 md.)
(Değişik ikinci
fıkra: 2/5/2001 - 4667/56 md.) Baro başkanı, levhada yazılı ve avukatlıkta en az on
yıl kıdemli avukatlar arasından gizli oyla seçilir. Üye sayısı yüzden az olan
barolarda kıdem şartı aranmaz.
(Değişik üçüncü
fıkra: 2/5/2001 - 4667/56 md.) 90 ıncı maddenin ikinci ve altıncı fıkraları
hükümleri, baro başkanının seçimi hakkında da kıyasen uygulanır.
(Değişik
dördüncü fıkra:11/7/2020-7249/17 md.) Seçim döneminin bitmesinden önce ayrılan baro
başkanının yerine baro yönetim kurulu tarafından, kendi üyeleri arasından,
kalan süreyi tamamlamak üzere baro başkanı seçilir.
Görevleri:
Madde 97 – Baro başkanının görevleri
şunlardır:
1. Baroyu temsil ve yönetim kuruluna başkanlık
etmek,
2. Genel kurul, yönetim kurulu ve disiplin
kurulu kararlarını yerine getirmek ve günlük işlemleri yürütmek,
3. 95 inci madde gereğince verilen izin ve
yetki dairesinde baro adına iltizam ve iktisapta bulunmak, yüklenmelere
girişmek, baroya yapılan bağışları kabul etmek ve bütçeyi uygulamak,
4. Mahkeme ve resmi dairelerde baroyu temsil
edecek ve savunacak avukatları tayin etmek,
5. Avukat sicillerinin Türkiye Barolar Birliği
tarafından gönderilen örneğine uygun olarak düzenlenmesini ve korunmasını
sağlamak,
6. Meslek onuru ve bağımsızlığı ile ilgili
işlerde kanunlar ve meslek kurallarının gereğini her türlü organlara karşı
savunmak ve bu konuda doğrudan doğruya veya dolayısiyle kendisini göreve
zorlıyan hususları yapmak,
7. Baronun ve yönetim kurulunun çalışmaları
hakkında her yıl Türkiye Barolar Birliğine yazılı bir rapor vermek,
8. Başkanlık Divanı olmıyan barolarda, divanın
diğer üyelerine ait görevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak,
9. Kanunlarla verilen diğer yetkileri
kullanmak.
4537
IV - Baro
başkanlık divanı:
Kuruluşu ve
seçimi:
Madde 98 – Başkanlık divanı:
1. Baro Başkanı,
2. Baro Başkan Yardımcısı,
3. Baro Genel Sekreteri,
4. Baro Saymanından,
İbarettir.
Başkanlık divanı kurulması, 50 den fazla üyesi
bulunan barolar için zorunludur.
Divanın başkan dışındaki üyeleri, yönetim
kurulu için yapılan her seçimden sonraki ilk toplantıda bu kurul tarafından
kendi üyeleri arasından gizli oyla seçilir.
Başkanlık divan, üyelerinden biri süresi
dolmadan önce ayrılırsa, kalan görev süresi için en geç bir ay içinde yenisi
seçilir.
Başkanlık
divanının görevleri:
Madde 99 – Başkanlık Divanı, kanunla
veya yönetim kurulu kararı ile kendisine verilen görevleri yerine getirir.
Divan, baro mallarının yönetimi hakkında
gerekli kararları alır ve aynı konuda yönetim kurulunun isteğine göre, bu kurula
yazılı veya sözlü bilgi verir.
Baro başkan
yardımcısının görevleri:
Madde 100 – Baro Başkan yardımcısı, baro
başkanının bulunmadığı zamanlarda veya baro başkanlığı herhangi bir sebeple
boşalmışsa yenisi işe başlayıncaya kadar başkana ait yetkileri kullanır ve
görevleri yerine getirir.
Baro başkan yardımcısının da yokluğunda
başkana ait yetkilerin kullanılması ve görevlerin yerine getirilmesi yönetim
kurulunun meslekte en kıdemli üyesine aittir.
Baro genel
sekreterinin görevleri:
Madde 101 – Baro genel sekreteri, yönetim
kurulu toplantılarına ait tutanakları düzenler, baronun iç çalışmalariyle yazı
işlerini yönetir, baro kalemine gerekli direktifleri verir ve kalemin
çalışmasını denetler.
Baro saymanının
görevleri:
Madde 102 – Baro saymanı, baronun mallarını
başkanlık divanı kararları gereğince yönetmeye ve para alıp vermeye,
keseneklerin toplanmasına, baroya gelir yazılacak para cezalarının tahsiline ve
bütçenin uygulanmasına dair her türlü gözetimi yapmaya yetkilidir.
(Değişik ikinci
fıkra: 22/1/1986 - 3256/14 md.) Baro saymanı, para alma ve vermede düzenlenen
kağıtları baro başkanı yokluğunda baro başkan yardımcısı veya baro genel
sekreteriyle birlikte imzalar.
V - Baro
disiplin kurulu :
Kuruluşu :
Madde 103 – Disiplin kurulu, avukat
sayısı iki yüz elliye kadar olan barolarda 3, iki yüz elliden fazla olan
barolarda 5 üyeden kurulur. Her baroda disiplin kuruluna üç de yedek üye seçilir.
4538
Seçilme
yeterliği ve engelleri:
Madde 104 –
(Değişik: 26/2/1970 - 1238/1 md.)
90 ıncı madde hükümleri Disiplin Kurulu
üyeleri hakkında da kıyasen uygulanır.
Seçim sonucu, Yönetim Kurulu tarafından
düzenlenen bir tutanak ile Türkiye Barolar Birliğine bildirilir.
Seçim dönemi:
Madde 105 –
(Değişik: 22/1/1986 - 3256/15 md.)
Disiplin kurulu üyeleri iki yıl için seçilir.
Süresi dolan üye yeniden seçilebilir.
(Değişik ikinci
fıkra: 2/5/2001 - 4667/57 md.) Disiplin kurulu seçimden sonra ilk toplantısında
üyeleri arasından bir başkan ve bir kâtip seçer. 90, 92 ve 94 üncü maddeler
hükümleri, disiplin kurulu üyeleri hakkında da kıyasen uygulanır.
Toplantılar:
Madde 106 – Disiplin kurulu, üyelerinden
en az üçü hazır bulunursa toplanır.
Kararlar, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile
verilir. Oylarda eşitlik halinde, başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.
Başkanın bulunmadığı zamanlarda, meslekte en
kıdemli üye kurula başkanlık eder.
Görevi:
Madde 107 – Disiplin kurulunun görevi,
baro yönetim kurulunun disiplin kovuşturması açılmasına dair kararı üzerine
avukatlar hakkında disiplin kovuşturması yaparak disiplinle ilgili kararları ve
cezaları vermek ve kanunla verilen diğer yetkileri kullanmaktır.
VI - Baro
denetleme kurulu:
Kuruluş ve
görevi:
Madde 108 –
(Değişik: 24/12/1970 - 1238/1 md.)
(Değişik
birinci fıkra: 22/1/1986 - 3256/16 md.) Baro genel kurulu, baronun mali işlerini denetlemek
üzere iki yıllık süre için kendi üyeleri arasından en çok üç asıl ve üç yedek
denetçi seçer.
Seçim gizli oyla yapılır. 90 ve 92 nci
maddeler hükümleri denetçiler hakkında da kıyasen uygulanır.
DOKUZUNCU
KISIM
Türkiye
Barolar Birliği (1)
BİRİNCİ
BÖLÜM
Genel
Hükümler
Birliğin
kuruluş ve nitelikleri:
Madde 109 –
(Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/58 md.) Türkiye Barolar Birliği,
bütün baroların katılmasıyla oluşan bir kuruluştur.
Birlik, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu
niteliğinde bir meslek kuruluşudur.
Birliğin merkezi Ankara'dır.
____________________
(1) Bu hükmün
uygulanmasında ek 3 üncü maddeye bakınız.
4539
Birliğin
görevleri :
Madde 110 – Türkiye Barolar Birliğinin
görevleri şunlardır :
1. Baroları ilgilendiren konularda her baronun
görüşünü öğrenip, ortaklaşa görüşmeler sonunda çoğunluğun düşünce ve görüşünü
belirtmek,
2. Baroların çalışmalarını ortak amaca
ulaşacak şekilde tasarlayıp meslekin gelişmesini sağlamak,
3. Baro mensuplarının genel menfaatlerini ve
meslekin ahlak, düzen ve geleneklerini korumak,
4. Türkiye barolarını ve mensuplarını
birbirine tanıtarak aralarındaki meslek bağını kuvvetlendirmek,
5. Her il merkezinde baro kurulmasına ve
vatandaşlarda kendilerine ait davaları avukatlar eliyle açmanın ve savunmanın
lüzum ve faydaları hakkındaki inancı yerleştirmeye çalışmak,
6. Kanunların memleket ihtiyaçlarına uygun
olarak gelişmesi ve yürütülmesi yolunda dileklerde, yayınlarda bulunmak ,
gerekirse ön tasarılar hazırlamak,
7. Baroları ilgilendiren konularda görüşünü
yetkili mercilere duyurmak,
8. Adalet Bakanlığının, yargı veya yasama
yetkisini taşıyan mercilerin ve baroların soracakları adli ve mesleki konular
hakkında görüş ve düşüncelerini rapor halinde bildirmek,
9. Avukatların meslekte gelişmelerini teşvik
edecek ve sağlıyacak her türlü tedbirleri almak,
10. Mahkeme içtihatlarının sistemli bir
surette toplanması ve yayınlanması için Adalet Bakanlığı ve yargı mercileri ile
işbirliği yapmak,
11. Kanunların avukatlara tanıdığı hakların
gerçekleşmesine ve yüklediği görevlerin tam ve şerefli bir şekilde yerine
getirilmesine çalışmak,
12. Baro mensuplarının ilmi ve mesleki
seviyelerini yükseltmek için kitaplık açmak, dergi çıkarmak, konferanslar
düzenlemek, telif ve tercüme eserler meydana getirilmesini teşvik etmek,
13. Meslekin daha cazip bir hale getirilmesi
ve bu konuda yazılı amaçlara erişilebilmesi için düşünülecek çare ve tedbirleri
görüşmek üzere zaman zaman toplantılar düzenlemek,
14. Memleket içinde kurulmuş hukukla ilgili
kurul ve kurumlarla ilgilenmek ve temaslarda bulunmak,
15. Yabancı memleket baroları, avukatlar
birlikleri ve hukuk kurumları ile temaslarda bulunmak ve uluslararası
kongrelere katılmak, (1)
16. Uyulması zorunlu meslek kurallarını tespit
ve tavsiye etmek,
17. (Ek
: 2/5/2001 - 4667/59 md.) Hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak
ve korumak, bu kavramlara işlerlik kazandırmak.
18. Kanunlarla verilen diğer yetkileri
kullanmak. (2)
____________________
(1) Bu hükmün
uygulanmasında ek 2 nci maddeye bakınız.
(2) Bu maddeye 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı
Kanunun 59 uncu maddesiyle 17 nci bent eklenmiş ve 17 nci bent 18 inci bent
olarak değiştirilmiştir.
4540
Yasaklar, mal
edinme, protokoldaki yer, görevden uzaklaştırma ve göreve son verme:
Madde 111 –
(Değişik: 8/5/1984 - 3003/5 md.)
(Değişik
birinci fıkra: 18/6/1997 - 4276/5 md.) Türkiye Barolar Birliği, kuruluş amaçları dışında
faaliyette bulunamaz.
Birlik, amacına uygun işlerde kullanılmak
üzere taşınır ve taşınmaz mal edinebilir.
Birlik, protokol kurallarına göre resmi
törenlere katılır.
(Değişik üçüncü
fıkra: 2/5/2001 - 4667/60 md.) Türkiye Barolar Birliği Başkanı, protokolde
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının yanında yer alır.
(Değişik son
fıkra: 18/6/1997 - 4276/5 md.) 77 nci maddenin beş, altı, yedi sekiz ve dokuzuncu
fıkra hükümleri Birlik organları hakkında da uygulanır. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/60 md.) Ancak, görevine son verilen
organın Birlik Yönetim Kurulu olması halinde yeni seçilenlerin görevine
başladığı tarihe kadar bu organın görevleri, kararı veren mahkemece son genel
kurul delegeleri arasından görevlendirilecek en az üç avukat tarafından geçici
yönetim kurulu sıfatıyla yürütülür.
Görevlerin
ücretli oluşu:
Madde 112 – Türkiye Barolar Birliği
Başkanlığı, başkan yardımcılığı, genel sekreterliği ve saymanlığı görevleri
ücretlidir. Birlik Yönetim Kurulunun başkanlık divanında görev almamış olan
üyeleri ile disiplin ve denetleme kurulları üyelerine, katıldıkları toplantılar
için huzur hakkı ödenir. Ücretlerle huzur hakkının miktarları ve ödenme
şekilleri birlik genel kurulunca belli edi-lir.
Bu kimselerden Ankara'dan başka illerden
seçilenlere yolculuk, ikamet giderleri ile diğer zaruri giderler birlik
bütçesinden ödenir. Bunların miktarı da genel kurulca belli edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Birliğin
Organları
Organlar:
Madde 113 – Türkiye Barolar Birliğinin
organları şunlardır:
1. Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu,
2. Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu,
3. Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı,
4. Türkiye Barolar Birliği Başkanlık Divanı,
5. Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu,
6. Türkiye Barolar Birliği Denetleme Kurulu.
I - Türkiye
Barolar Birliği genel kurulu:
Kuruluşu:
Madde 114 – Türkiye Barolar Birliğinin en
yüksek organı Genel Kuruldur.
(Değişik ikinci
fıkra: 2/5/2001 - 4667/61 md.) Genel Kurul, baroların avukatlıkta en az on yıl
kıdemi olan üyeleri arasından gizli oyla seçecekleri üçer delege ile kurulur.
Görevde bulunan baro başkanları ile Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı yapmış
ve yapmakta olan avukatlar, Birlik Genel Kurulunun doğal üyesidirler,
oylamalara katılma, seçme ve seçilme hakları vardır.(1)
__________
(1) 11/7/2020 tarihli ve 7249
sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle, bu fıkrada alan “ikişer” ibaresi “üçer”
şeklinde değiştirilmiştir.
4540-1
(Değişik üçüncü
fıkra:11/7/2020-7249/18 md.) Baro genel kurullarınca ayrıca her beşbin üye
için birer delege seçilir.
Barolarca aynı sayıda yedek üyeler seçilir. Delegeler, her baronun olağan
genel kurul toplantısında iki yıl için seçilirler.
90 ıncı maddenin ikinci fıkrasında yazılı engelleri bulunanlar delege
olamazlar.
Delegelerin yolculuk ve oturma giderlerini her baro kendi bütçesinden öder.
(Değişik yedinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/61 md.) Genel Kurul
toplantısının yeri, tarihi ve gündemi ile delegelerini gönderme lüzumu,
toplantılardan en az otuz gün önce, barolara yazı ile bildirilir. Asıl üyenin
mazereti olduğu takdirde, yedek üye Türkiye Barolar Birliği Genel Kuruluna
katılır ve oy kullanır.
Toplantılar:
Madde 115 – (Değişik birinci fıkra:11/7/2020-7249/19
md.) Birlik
Genel Kurulu baro seçimlerinin yapıldığı yılın aralık ayında, Ankara’da olağan
toplantısını yapar.
(Değişik ikinci fıkra:11/7/2020-7249/19 md.) Birlik Yönetim
Kurulu doğrudan veya en az yirmibeş baronun yönetim kurullarının
yazılı istemi üzerine, 117 nci maddede belirtilen görev alanıyla
sınırlı olmak kaydıyla, Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırır. Ancak
olağanüstü toplantıda seçim yapılamaz.
Adalet Bakanı, adaletin ve meslekin genel menfaatleri (…) (1)
hakkında görüş ve düşüncelerini almak üzere Genel Kurulun olağanüstü toplantıya
çağırılmasını Birlik Yönetim Kurulundan istiyebilir. (1)
Birlik Genel Kurulu başkanlık divanının seçimi hakkında 85 inci maddenin
birinci fıkrası hükmü kıyasen uygulanır. Birlik organlarında görev alanlar,
başkanlık divanına seçilemezler.
Görüşme ve karar yeter sayısı:
Madde 116 – Birlik Genel Kurulu, üyelerinin en az dörttebiri
katılmadıkça toplantı ve görüşme yapamaz.
Birinci fıkrada yazılı yeter sayı olmadığı hallerde, toplantı bir ayı
geçmemek üzere başka bir güne bırakılır. Bu ikinci toplantıya da üyelerin en az
beşte biri katılmadığı takdirde, toplantı bu sayı elde edilinceye kadar bir ay
sonraki tarihlere bırakılır.
87 nci maddenin 3, 4 ve 5 inci fıkraları ve 88 inci madde hükmü Birlik
Genel Kurulu toplantıları ve görüşmeleri hakkında da kıyasen uygulanır.
Görevleri:
Madde 117 – Birlik Genel Kurulunun görevleri şunlardır:
1. Birlik Yönetim, disiplin ve denetim kurulları üyeleri ile Birlik
başkanını seçmek,
2. Kuruluş amacı içindeki işlere dair hazırlanan raporları ve gündemdeki
maddeleri görüşüp karara varmak,
3. Birlik Yönetim Kuruluna talimat vermek,
4. (Değişik: 22/1 /1986 - 3256/18
md.) Birliğin hesaplarını incelemek, bütçesini onaylamak, Birlik Yönetim
Kurulunun çalışmalarından dolayı ibrası hakkında karar vermek,
5. Yerli ve yabancı kongrelere gidecek delegeleri seçmek, (Genel Kurul bu
yetkisini Birlik Yönetim Kuruluna verebilir.) (2)
–––––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı
KHK’nin 56 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan “ve hazırlanacak adli ve mesleki
kanun tasarıları” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
(2) Bu hükmün uygulanmasında ek 2
nci maddeye bakınız.
4541
6. Gelecek Genel Kurul toplantı
zaman ve yerini kararlaştırmak,
7. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/18 md.) Adaleti ve mesleği ilgilendiren
işler hakkında teklifte bulunmak, uyulması zorunlu meslek kurallarını tespit
etmek,
8. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/18 md.) Baroların birlik adına
avukatlardan tahsil edeceği keseneğin miktarını her avukat için yıllık baro
keseneğinin yarısından fazla olmamak üzere tespit etmek,
9. Birlik başkanı, başkan yardımcıları,
genel sekreteri ve saymanının ücretleri ile yönetim, disiplin ve denetim
kurulları üyelerine verilecek huzur hakları miktarını ve ödenme şeklini belli
etmek,
10. (Değişik : 2/5/2001 - 4667/62 md.) Bu Kanunun 49 ve 75 inci
maddelerinde Birliğe verilen görevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak,
11. Kanunlarla verilen diğer
yetkileri kullanmak.
II
– Türkiye Barolar Birliği yönetim kurulu:
Kuruluşu:
Madde 118 – Birlik yönetim kurulu, birlik başkanı ile, birlik genel
kurulu tarafından kendi üyeleri arasından gizli oyla seçilen on üyeden kurulur.
Ayrıca on yedek üye seçilir.
Birlik yönetim kuruluna birlik
başkanı başkanlık eder.
Seçim
dönemi:
Madde 119 – (Değişik birinci fıkra: 14/11/1984 - 3079/2 md.) Birlik
Yönetim Kurulunun görev süresi dört yıldır. Süresi dolan Birlik Yönetim
Kuruluna mensup üyeler yeniden seçilebilirler.
90 ıncı maddenin 2, 3, 4, 5 ve 6
ncı fıkraları ve 92 nci madde hükmü Birlik Yönetim Kurulu üyeleri hakkında da
kıyasen uygulanır.
Toplantılar:
Madde 120 – Birlik Yönetim Kurulu ayda bir defa olağan toplantı
yapar. Başkan veya Yönetim Kurulu üyelerinden birinin isteği ile kurul, acele
hallerde her zaman olağan üstü toplantıya çağırılabilir.
Her toplantı sonunda, gelecek
toplantının günü kararlaştırılır. Toplantı günü, üyelere çağrı mektubu ile
bildirilir. Engeli olanlar, bunu en az yedi gün önce yazı ile bildirirler.
Belgeye bağlanmış yerinde bir
engele dayanmaksızın üst üste üç toplantıya gelmiyen üye istifa etmiş sayılır.
Birlik Yönetim Kurulu, üye
tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt
çoğunluğu ile karar verir. Şu kadar ki, on veya daha az üyenin katılmasiyle
yapılan toplantılarda karar verilebilmesi için en az beş üyenin bir oyda
birleşmesi şarttır. Oylarda eşitlik halinde, başkanın bulunduğu taraf üstün
tutulur.
Görevleri:
Madde 121 – Birlik yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
1. Birlik genel kurulunu toplantıya
çağırmak ve gündem hazırlamak,
2. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/19 md.) Birliği ve mallarını yönetmek,
4542
3. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/19 md.) İki yıllık bütçeyi hazırlayıp
genel kurula sunmak,
4. Birlik genel kurulunca alınan
kararları uygulamak,
5. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/19 md.) Birlik adına gayrimenkul almak,
satmak, ipotek etmek ve bu mallar üzerinde her türlü ayni haklar tesis eylemek
ve kaldırmak, bu hususlarda ve diğer iktisabi ve iltizami işlemlerde Birlik
Başkanına yetki vermek,
6. Birliğin ücretli memurlarının
özlük işlerini düzenlemek ve yürütmek,
7. Birlik yönetim kurulu
kararlarının özetini gösteren defterleri tutmak,
8. (Değişik: 2/5/2001 - 4667/62 md.) Avukatların, aynı büroda birlikte
çalışanların ve avukatlık ortaklıklarının kayıtlarını, yönetmelikte gösterilen
esas ve usullere göre tutmak, avukatlık ortaklığı tip anasözleşmesini hazırlamak,
avukatlık ruhsatnamelerini, kimlik belgelerini ve avukatlık ortaklığı yetki
belgelerini düzenlemek ve bastırmak,
9. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/19 md.) Birliğin genel durumu ile
işlemleri ve çalışmaları hakkında Birlik Genel Kuruluna rapor vermek ve çalışma
ve hesaplarından dolayı ibra istemek,
10. Kanunlarla başka bir merci veya
organa verilmiş olmamak şartiyle, baroların kararlarına karşı yapılan
itirazları incelemek ve karara bağlamak,
11. (Değişik : 2/5/2001 - 4667/63 md.) Bu Kanunun 31, 44, 54 ve 77 nci
maddeleri ile 83 üncü maddesinde Birliğe verilen görevleri yerine getirmek ve
yetkileri kullanmak,
12. Baro genel kurullarını
olağanüstü toplantıya çağırmak,
13. Avukatların ve baroların hak ve
menfaatlerinin korunması için ilgili mercilere gerekli baş vurmalarda bulunmak,
14. Avukatlık meslekinin
gelişmesine, avukatların haklarının korunmasına ve sosyal durumlarının
geliştirilmesine yarıyacak incelemeleri yapmak, vardığı sonuçları ve teklifleri
birlik genel kuruluna sunmak.
15. Avukatlık mesleki ile ilgili
olarak resmi yerlerden sorulacak hususlar hakkında gerekli düşünce ve görüşleri
bildirmek,
16. Avukatların meslekte ilerlemesi
için kitaplıklar açmak, mesleki yayında bulunmak, avukatların hazırlıyacağı
eserlerin yayımına yardımcı olmak,
17. Barolar arasında çıkan
anlaşmazlıkları çözümlemek,
18. (Değişik : 2/5/2001 - 4667/63 md.) Meslekî dayanışmanın sağlanması
ve devamlılığı için her türlü çalışmalarda bulunmak, mesleğe ve meslek
mensuplarına yönelik hak ihlâllerine karşı avukatlık mesleğini ve
meslektaşlarını savunmak ve bu konularda her türlü yasal ve idarî girişimde
bulunmak,
19. Kanunlarla verilen diğer
yetkileri kullanmak.
20. (Ek : 2/5/2001 - 4667/63 md.; Mülga: 28/11/2006-5558/1 md.)(1)
––––––––––––––––––
(1) 28/11/2006
tarihli ve 5558 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle düzenlenen bu hüküm, Anayasa
Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16, K.: 2009/147 sayılı Kararı ile
iptal edilmiştir.
4543
III – Türkiye Barolar Birliği
Başkanlığı:
Seçim
ve seçim dönemi bitmeden ayrılma:
Madde 122 – Birlik başkanı, birlik genel kurulu tarafından, kendi
üyeleri arasından dört yıllık bir dönem için seçilir. Yeniden seçilmek caizdir.
90 ıncı maddenin 2, 3 ve 6 ncı fıkraları ile
96 ncı maddenin 4 üncü fıkrası hükmü birlik başkanı hakkında da kıyasen
uygulanır.
Görevleri:
Madde 123 – Birlik başkanının görevleri şunlardır:
1. Birliği temsil ve birlik yönetim
kuruluna başkanlık etmek,
2. Birlik genel kurulu, yönetim
kurulu ve disiplin kurulu kararlarını yerine getirmek.
3. 121 inci maddeye göre verilecek
yetki dairesinde birlik adına iltizam ve iktisapta bulunmak, yüklenmelere
girişmek, birliğe yapılan bağışları kabul etmek ve bütçeyi uygulamak,
4. Mahkeme ve resmi dairelerde
birliği temsil edecek ve savunacak avukatları tayin etmek,
5. Yabancı barolar birlikleri,
barolar ve hukuk kurumları ile ilişkiler kurmak ve yürütmek,
6. Meslek onuru ve bağımsızlığı ile
ilgili işlerde kanunlar ve meslek kurallarının gereğini her türlü organlara
karşı savunmak ve bu konuda doğrudan doğruya veya dolayısiyle kendisini göreve
zorlıyan hususları yapmak,
7. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/20 md.) Birliğin çalışmaları hakkında
Birlik Genel Kuruluna yazılı bir rapor vermek,
8. Kanunlarla verilen diğer
yetkileri kullanmak.
IV
- Türkiye Barolar Birliği başkanlık divanı:
Kuruluşu
ve seçimi:
Madde 124 – Birlik başkanlık divanı;
1. Türkiye Barolar Birliği Başkanı,
2. Türkiye Barolar Birliği iki
başkan yardımcısı,
3. Türkiye Barolar Birliği Genel
Sekreteri,
4. Türkiye Barolar Birliği
Saymanından,
İbarettir.
Divanın başkan dışındaki üyeleri,
birlik yönetim kurulu için yapılan her seçimden sonraki ilk toplantıda, bu
kurul tarafından kendi üyeleri arasından gizli oyla seçilir.
Birlik başkanlık divanı üyelerinden
biri süresi dolmadan önce ayrılırsa, kalan görev süresi için, bir ay içinde
yenisi seçilir.
Birlik
başkanlık divanının görevleri:
Madde 125 – Birlik başkanlık divanı, kanunla veya birlik yönetim
kurulu karariyle kendisine verilen görevleri yerine getirir.
Divan, birlik mallarının yönetimi
hakkında gerekli kararları alır ve aynı konuda, birlik yönetim kurulunun
isteğine göre, bu kurula yazılı veya sözlü bilgi verir.
(Ek fıkra: 2/5/2001 - 4667/64 md.) Gerekli hallerde baro
başkanlarını görüşlerini almak üzere toplantıya çağırır.
4544
Türkiye
Barolar Birliği Başkan Yardımcılarının görevleri:
Madde 126 – Birlik başkan yardımcıları, Birlik Başkanı tarafından
verilecek görevleri yapar ve yetkileri kullanırlar.
Birlik Başkanının bulunmadığı
zamanlarda veya Birlik Başkanlığı herhangi bir sebeple boşalmışsa yenisi işe
başlayıncaya kadar Başkana ait yetkilerin kullanılması ve görevlerin yerine
getirilmesi meslekteki kıdem sırasına göre Başkan Yardımcılarına aittir.
Birlik Başkan Yardımcılarının da
yokluğunda Birlik Yönetim Kurulunun meslekte en kıdemli üyesi Başkana ait
yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir.
Türkiye
Barolar Birliği Genel Sekreterinin görevleri:
Madde 127 – Birlik Genel Sekreteri, Birlik yönetim Kurulu
toplantılarına ait tutanakları düzenler, Birliğin iç çalışmaları ile yazı işlerini
yönetir, Birlik kalemine gerekli direktifleri verir ve kalemin çalışmasını
denetler.
Türkiye
Barolar Birliği Saymanının görevleri:
Madde 128 – Birlik Saymanı Birliğin mallarını Birlik Başkanlık
Divanının kararları gereğince yönetmeye ve para alıp vermeye, bütçenin
uygulanmasına dair her türlü gözetimi yapmaya yetkilidir.
(Değişik ikinci fıkra: 22/1/1986 - 3256/21 md.) Birlik saymanı,
para alma ve vermede düzenlenen kağıtları Birlik Başkanı, yokluğunda Birlik
Başkan yardımcılarından biri veya Birlik Genel Sekreteri ile birlikte imzalar.
V
– Türkiye Barolar Birliği disiplin kurulu:
Kuruluşu:
Madde 129 – Birlik Disiplin Kurulu, Birlik Genel Kurulu tarafından
kendi üyeleri arasından gizli oyla seçilen yedi üyeden kurulur. Ayrıca yedi
yedek üye seçilir.
Kurul, seçimden sonraki ilk
toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan seçer.
Seçim
dönemi:
Madde 130 – Birlik Disiplin Kurulu üyeleri dört yıl için
seçilirler. Süresi dolan üye yeniden üye seçilebilir.
90 ıncı maddenin 2, 3, 4, 5 ve 6
ncı fıkraları ve 92 nci madde hükmü Birlik Disiplin Kurulu üyeleri hakkında da
kıyasen uygulanır.
Toplantılar:
Madde 131 – Birlik Disiplin Kurulu ayda bir defa olağan toplantı
yapar. Birlik Başkanının veya Birlik Disiplin Kurulu Başkanının yahut
üyelerinden birinin isteği ile Kurul acele hallerde her zaman olağanüstü
toplantıya çağrılabilir.
120 nci maddenin 2 ve 3 üncü
fıkraları Birlik Disiplin Kurulu hakkında da kıyasen uygulanır.
Birlik Disiplin Kurulu, üye tam
sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve en az dört üyenin bir oyda birleşmesi
ile karar verilir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf üstün
tutulur.
Görevi:
Madde 132 – Birlik Disiplin Kurulu bu kanunla verilen görevleri
yapar ve yetkileri kullanır.
4545
VI
– Türkiye Barolar Birliği denetleme kurulu:
Kuruluşu
ve görevi:
Madde 133 – (Değişik birinci fıkra: 22/1/1986 - 3256/22 md.) Birlik
Genel Kurulu, Birliğin mali işlemlerini denetlemek üzere, dört yıl için kendi
üyeleri arasından üç asıl ve üç yedek denetçi seçer.
Denetçiler gizli oyla seçilir. 90
ıncı maddenin 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı fıkraları ve 92 nci madde hükmü denetçiler
hakkında da kıyasen uygulanır.
Birlik Denetleme Kurulunun çalışma
usulü ile görev ve yetkileri yönetmelikte gösterilir.
ONUNCU
KISIM
Disiplin
İşlem ve Cezaları
Disiplin
Cezalarının uygulanacağı haller:
Madde 134 – (Değişik :
2/5/2001 - 4667/65 md.)
Avukatlık onuruna, düzen ve gelenekleri ile meslek kurallarına uymayan
eylem ve davranışlarda bulunanlarla, meslekî çalışmada görevlerini yapmayan
veya görevinin gerektirdiği dürüstlüğe uygun şekilde davranmayanlar hakkında bu
Kanunda yazılı disiplin cezaları uygulanır.
Disiplin
cezaları:
Madde 135 – Disiplin cezaları şunlardır:
1. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/23 md.) Uyarma; avukatın mesleğinin
icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin kendisine bildirilmesidir.
2. Kınama; meslekinde ve
davranışında kusurlu sayıldığının avukata bildirilmesidir.
3. (Değişik: 22/1/1986 - 3256/23 md.) Onbin liradan yüzellibin liraya
kadar para cezası.
4. (Değişik : 2/5/2001 - 4667/66 md.) İşten çıkarma, avukatın veya
avukatlık ortaklığının üç aydan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere meslekî
faaliyetlerinin yasaklanmasıdır.
5. Meslekten çıkarma; avukatlık
ruhsatnamesinin geri alınarak avukatın adının baro levhasından silinmesi ve
avukatlık unvanının kaldırılmasıdır. (Ek
cümle : 2/5/2001 - 4667/66 md.) Avukatlık ortaklığı için de baro avukatlık
ortaklığı sicilinden silinmesidir.
Cezaların
uygulanma şekli:
Madde 136 – Bu kanunun avukatların hak ve ödevleri ile ilgili altıncı
kısmında yazılı esaslara uymıyanlar hakkında ilk defasında en az kınama,
tekrarında, davranışın ağırlığına göre, para veya işten çıkarma cezası ve 5
inci maddenin (a) bendinde yazılı bir suçtan kesin olarak hüküm giyme halinde
meslekten çıkarma cezası uygulanır.
Beş yıllık bir dönem içinde iki
veya daha çok defa disiplin cezasını gerektiren davranışta bulunan avukata her
yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza uygulanır.
Bir defa işten çıkarılan avukat,
beş yıllık dönem içinde bu kanunun altıncı kısmındaki kurallara aykırı
davranışta bulunursa meslekten çıkarılır.
Savunma
hakkı:
Madde 137 – Avukatlar hakkında yapılacak kovuşturmalarda, isnat
olunan hususun avukata açıkça ve yazılı olarak bildirilmesi, yazılı
savunmasının istenmesi ve bu savunma için en az on günlük bir süre tanınması
zorunludur.
4546
Baroya
yazılmadan önceki ve meslekten ayrıldıktan sonraki eylem ve davranışlar:
Madde 138 – (Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/67 md.) Baro
levhasına kabul ve yazılmadan önceki eylem ve davranışlar, meslekten çıkarma
cezasını gerektirmedikçe disiplin kovuşturmasına konu olamaz. Staj dönemi bu
hükmün dışındadır.
Avukatın, avukatlıktan ayrılması,
avukatlığı sırasındaki eylem ve davranışlarından dolayı disiplin kovuşturması
yapılmasına engel değildir.
Kovuşturma
yetkisi ve eksik üyelerin tamamlanması:
Madde 139 – Kovuşturmanın dayandığı şikayet veya ihbarın vaki
olduğu yahut Cumhuriyet savcısının kovuşturma isteğinde bulunduğu veya
kovuşturmaya esas teşkil eden eylem veya davranışın re'sen haber alındığı
tarihte avukat hangi baronun levhasında yazılı ise, disiplin kovuşturmasına
karar verme ve kovuşturmayı yürütme yetkisi o baroya aittir.
Baro başkanı, baro yönetim ve
disiplin kurulu üyeleri, kendi haklarındaki kovuşturmalarla ilgili görüşme ve
kararlara katılamazlar.
İkinci fıkranın kapsamına giren bir
durumun mevcut olması veya ret yahut istinkaf sebepleriyle başkan ve üyelerin
katılmamaları yüzünden baro yönetim ve disiplin kurullarında toplantı yeter
sayısı bulunamazsa, eksikler yedeklerle tamamlanır. Yedeklerin de herhangi bir
sebeple görüşme veya karara katılmamaları yahut sayılarının yetişmemesi
halinde, baro levhasında yazılı olup yönetim ve disiplin kurullarına seçilme
yeterliği bulunan avukatlar arasından ad çekme yolu ile seçileceklerle eksikler
tamamlanır.
Ceza
kovuşturmasının disiplin cezalarına tesiri:
Madde 140 – Avukat hakkında başlamış olan ceza kovuşturması,
disiplin işlem ve kararlarının uygulanmasına engel olmaz.
(Değişik ikinci fıkra: 22/1/1986 - 3256/24 md.) Şu kadar ki,
disiplin işlem ve kararına konu teşkil edecek bir eylemde bulunmuş olan avukat
hakkında aynı eylemlerden dolayı ceza mahkemesinde dava açılmış ise, avukat
hakkındaki disiplin kovuşturması, ceza davasının sonuna kadar bekletilir. Bu
halde yönetim kurulunun isteği üzerine disiplin kurulu, avukatın işten
yasaklanmasına yer olup olmadığı hakkında 153 ve 154 üncü maddeler uyarınca bir
karar vermek zorundadır.
Eylemin işlenmemiş veya sanığı
tarafından yapılmamış olması sebebiyle beraat hali müstesna, beraatle
sonuçlanmış bir ceza davasının konusuna giren eylemlerden dolayı disiplin
kovuşturması, o eylemin ceza kanunları hükümlerinden ayrı olarak başlı başına
disiplin kovuşturmasını gerektirir mahiyette olmasına bağlıdır.
Baro yönetim kurulları hükümlülükle
sonuçlanan bir ceza davasının konusunu teşkil eden eylemlerden dolayı ayrıca
disiplin kovuşturması açmak zorundadırlar.
Disiplin
kovuşturmasının açılması:
Madde 141 – Disiplin kovuşturması, yönetim kurulu tarafından
verilen bir kararla açılır.
Yönetim kurulu, ivedilikle ve her
halde ihbar, şikayet veya istek tarihinden itibaren en çok bir yıl içinde
disiplin kovuşturması hakkında bir karar vermeye mecburdur.
4547
Yönetim kurulu, ilgilinin ihbar ve
şikayeti veya Cumhuriyet savcısının isteği üzerine yahut re'sen, disiplin
kovuşturması açılmasına karar vermeye esas olacak soruşturmanın yapılması
görevini kendi üyelerinden birine verebilir. Soruşturma ile görevlendirilen
üye, delilleri toplar, gerekli gördüğü kimselerin ifadelerini yeminle de
alabilir; hakkında soruşturma yapılan avukatı da dinledikten veya dinlemek için
verilen süre dolduktan sonra dosyayı bir raporla yönetim kuruluna verir. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/68 md.)
Yönetim kurulu, soruşturma maksadıyla her türlü adlî ve idarî mercilerden bilgi
ve belge isteyebilir, ilgili dosyaları veya örneklerini isteyip, inceleyebilir.
Şikayet, ihbar veya istem konusu
eylem veya davranış hakkında kovuşturma açılmasına yer olmadığına dair yönetim
kurulu tarafından verilecek kararlar ilgililere ve Cumhuriyet savcısına tebliğ
olunur.
Disiplin
kovuşturmasına yer olmadığına dair kararlara itiraz:
Madde 142 – Baro yönetim kurulunun, disiplin kovuşturmasına yer
olmadığına dair kararlarına karşı, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde
şikayetçi veya Cumhuriyet savcısı tarafından Türkiye Barolar Birliği Yönetim
Kuruluna itiraz olunabilir.
Türkiye Barolar Birliği Yönetim
Kurulu tarafından dosya üzerinde yapılacak inceleme sonunda şikayet, ihbar veya
istem konusu incelemeye değer mahiyette görülürse, evvelki karar kaldırılarak,
disiplin kovuşturmasının açılması için dosya evvelki kararı veren baroya
gönderilir. Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun bu kararları kesindir.
Baro Yönetim Kurulunun disiplin
kovuşturmasına yer olmadığına dair kararları süresi içinde itiraz edilmezse
kesinleşir.
(Değişik dördüncü fıkra: 2/5/2001 - 4667/69 md.) Birinci fıkra
gereğince yapılan itiraz üzerine, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu
tarafından verilen itirazın reddine dair kararlar Adalet Bakanlığına ulaştığı
tarihten itibaren iki ay içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya karar
onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı
kararları bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle birlikte Türkiye
Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen bu kararlar, Türkiye Barolar
Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde
onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılır; sonuç Türkiye Barolar Birliği
tarafından Adalet Bakanlığına bildirilir.
8 inci maddenin 6 ncı ve 7 nci
fıkraları hükümleri bu halde de kıyasen uygulanır.
Aynı
eylemden dolayı yeniden inceleme:
Madde 143 – Disiplin kovuşturması açılmasına yer olmadığına dair
kararın konusuna giren eylemlerden dolayı yeniden inceleme yapılabilmesi, yeni
delillerin bulunmasına ve bu kararın kesinleştiği tarihten üç yıl geçmemiş
olmasına bağlıdır.
Disiplin
kurulunda duruşma:
Madde 144 – (Değişik: 22/1/1986 - 3256/25 md.)
(Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/144 md.) Disiplin
kovuşturması açılmasına karar verilen hallerde, yönetim kurulunun iletmesi
üzerine, disiplin kurulu, incelemesini evrak üzerinde yapar. Disiplin kuruluna
gönderilen dosya içinde avukatın sicili de bulunur. Avukatın isteği veya
disiplin kurulunca gerek görülmesi halinde, inceleme duruşmalı olarak yapılır.
4548
Duruşma gizli olur.
Disiplin kurulu incelemeyi
ivedilikle ve herhalde kararın kendisine gelişi tarihinden itibaren en geç bir
yıl içinde sonuçlandırmak zorundadır. Ceza davasının sonucunun beklenmesini
gerektiren haller saklıdır.
Gıyapta
duruşma:
Madde 145 – Çağrıya uymıyan avukatın gıyabında duruşma yapılır. Şu
kadar ki, duruşmaya gelmediği takdirde duruşmanın gıyabında yapılacağının
davetiyeye yazılması şarttır.
Delillerin
gösterilmesi ve incelenmesi:
Madde 146 – Disiplin kurulu, delillerin gösterilme ve incelenme
şeklini, istek veya feragatle yahut evvelce verilmiş kararlarla bağlı
olmaksızın takdir ve tayin eder.
Tanık
ve bilirkişi dinlenmesi:
Madde 147 – Tanık ve bilirkişinin duruşmaya çağrılması veya
üyelerden biri tarafından yahut istinabe yoliyle dinlenmesi veya yazılı
ifadesinin okunmasiyle yetinilmesi, disiplin kurulunun takdirine bağlıdır.
Ancak, bir olayın delili yalnız bir
tanığın şahsi bilgisinden ibaret ise, bu tanık her halde dinlenir.
Duruşma
tutanağı:
Madde 148 – Duruşma tutanağı, disiplin kurulu başkanının
görevlendireceği bir üye veya katip tarafından tutulur.
Duruşma dışında dinlenenlere ait
tutanakların duruşmada okunması zorunludur.
İstinabe
talimatının yerine getirilmesi:
Madde 149 – İstinabe yoluyla verilen talimat, baro merkezinde
disiplin kurulu veya bu kurulun bir üyesi, diğer yerlerde o baronun disiplin
kurulunca görevlendirilecek bir avukat tarafından yerine getirilir.
Tanık
ve bilirkişinin çağrılması:
Madde 150 – (Değişik: 23/1/2008-5728/335 md.)
Tanıklar ve bilirkişiler Tebligat Kanunu hükümlerine göre
çağrılır.
Usulüne göre çağırılıp da hukuken geçerli bir mazereti
olmaksızın gelmeyen veya kanuni bir sebep olmaksızın tanıklık yahut
bilirkişilikten veya yemin etmekten çekinen kimseler hakkında Ceza Muhakemesi
Kanununun tanıklıkla ilgili hükümleri uygulanır. Bu fıkra hükmüne göre gerekli
kararları vermeye Baronun bulunduğu il merkezindeki sulh ceza hâkimi
yetkilidir. Sulh ceza hâkimi bu kararları disiplin kurulunun tutanak örneği
üzerinden verir.
Disiplin
kurulu üyelerinin reddi ve istinkafı:
Madde 151 – Disiplin kurulu üyeleri, Ceza Muhakemeleri Usulü
Kanununda yazılı sebeplerle reddedilebilir ve istinkaf edebilirler.
Ret istemi, reddi istenen üyeden
başkalarının katılmasiyle incelenir.
Ret ve istinkaf sebebiyle kurulun
toplanamaması halinde 139 uncu maddeye göre işlem yapılır.
Kararların
tebliği:
Madde 152 – Disiplin kurulu kararlarının onanmış bir örneği
ilgililerden başka, baronun bulunduğu il merkezindeki Cumhuriyet savcısına da
tebliğ olunur.
4549
İşten
yasaklanma:
Madde 153 – Hakkında meslekten çıkarma cezasını gerektirebilecek
mahiyette bir işten dolayı kovuşturma yapılmakta olan avukat disiplin kurulu
karariyle, tedbir mahiyetinde işten yasaklanabilir.
Kararın verilmesinden önce ilgilinin
dinlenmiş veya dinlenmek üzere çağrılmış olup da belirtilen günde gelmemiş
olması şarttır. (Ek cümle : 2/5/2001 -
4667/71 md.) Ancak, baroya bildirdiği büro adresine tebligat yapılamayan
avukatın ayrıca çağrılması ve dinlenmesi zorunlu değildir.
Disiplin kurulu, bu karara esas
olacak delillerin hangi sınır dahilinde gösterilip inceleneceğini, istekle
bağlı olmaksızın, serbestçe takdir eder.
Karar, hakkında kovuşturma yapılan
avukata gerekçesiyle birlikte tebliğ olunur ve bu karar verildiği tarihte
yürürlüğe girer. Ancak, karara karşı Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kuruluna
itiraz olunabilir. İtiraz kararın uygulanmasını durdurmaz. Bu husustaki
itirazlar ivedilikle ve en geç bir ay içinde karara bağlanır. İtiraz yerinde
görülürse karar kaldırılır.
İşten yasaklanma kararı, yargı
organları ile sair mercilere baro başkanlığı tarafından derhal duyurulur.
İşten
yasaklanmanın zorunlu olduğu haller:
Madde 154 – (Değişik: 8/5/1984 - 3003/7 md.)
Haklarında meslekten çıkarma cezası
verilen veya (...) (1) (...) (2)
ve 42 nci madde uyarınca geçici olarak görevlendirilmiş olup, yapılan işlerin
ücretini iş sahibinden aldığı halde aynı maddenin son fıkrası gereğince kabule
değer bir sebep olmaksızın ilgili mercie ödememiş olan avukatların işten
yasaklanmaları zorunludur.
Yukarıdaki fıkrada belirtilen işten
yasaklanma sebeplerinin meydana gelmesinden itibaren iki ay içinde disiplin
kuruluncu haklarında işten yasaklama kararı verilmeyen avukatlar, Türkiye
Barolar Birliği Disiplin Kurulunun (3) doğrudan vereceği kararla
işten yasaklanırlar.
İşten
yasaklanmanın hükümleri:
Madde 155 – İşten yasaklanmış olanlar bu tarihten itibaren
avukatlığa ait yetkileri hiçbir şekilde kullanamazlar. Bu hüküm avukatın eşi
ile reşit olmıyan çocuklarına ait işlerde uygulanmaz.
Birinci fıkrada yazılı yasağa
aykırı hareket eden avukat hakkında 135 inci maddenin 4 ve 5 inci bentlerinde
yazılı cezalardan biri uygulanır.
Mahkemeler, resmi daireler işten
yasaklanan avukatları kabul etmemekle görevlidirler.
——————————
(1) Bu fıkradaki “tutuklama
müzekkeresi çıkarılan ve” ibaresi 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 72 nci
maddesiyle kaldırılmış ve metinden çıkarılmıştır.
(2) Bu aradaki "... veya
Devletin şahsiyetine karşı cürümlerden veya rüşvet, sahtecilik, hırsızlık,
dolandırıcılık, inancı kötüye kullanma ve yalan yere tanıklık cürümlerinden
biri ile hakkında kamu davası açılan...." şeklindeki cümle Anayasa
Mahkemesinin 1/3/1985 tarih ve E. 1984/12, K. 1985/6 sayılı Kararı ile iptal
edilmiştir.
(3) Bu fıkradaki “Bakanlığın”
ibaresi 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 72 nci maddesiyle “Türkiye
Barolar Birliği Disiplin Kurulunun” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
4550
İşten yasaklanma kararının kaldırılması:
Madde 156 – (Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/73 md.) İşten
yasaklanma kararı, kovuşturmanın durdurulmuş veya avukatlığa engel olmayan bir
ceza verilmiş olması hallerinde kendiliğinden kalkar.
İşten yasaklanma kararı, bu kararın
verilmesine esas olan hal ve şartların bulunmadığı veya sonradan kalktığı sabit
olursa, disiplin kurulu tarafından kaldırılır.
Disiplin
kurulu kararına karşı itiraz:
Madde 157 – Disiplin kurulu kararlarına karşı, Cumhuriyet Savcısı
ve ilgililer, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Türkiye Barolar
Birliği Disiplin Kuruluna itiraz edebilirler.
Birlik disiplin kurulu, disiplin
davalarını dosya üzerinde inceler. Ancak, işten veya meslekten çıkarma cezasına
yahut işten yasaklanmaya dair kararların incelenmesi sırasında, ilgili avukatın
isteği üzerine veya kendiliğinden duruşma yapılmasına karar verebilir.
145 ve 146 ncı maddeler, birlik
disiplin kurulu hakkında da uygulanır.
Birlik disiplin kurulunda duruşmaya
raportör üyenin işi izah etmesiyle başlanır. Bu üyenin duruşmadan önce raporunu
imzalayıp dosyaya koymuş bulunması gereklidir.
Raportör üyenin izahından sonra
ilgili avukat ve varsa vekilleri gerekli izahlarda bulunurlar. Bunlardan
itirazı yapmış olan taraf önce dinlenir. Son söz, hakkında disiplin
kovuşturması yapılanındır.
Birlik disiplin kurulu, inceleme
konusu kararın onanmasına veya kovuşturmanın derinleştirilmesi için kararın
bozularak dosyanın ilgili baroya gönderilmesine karar verebileceği gibi,
yeniden incelemeyi gerektirmiyen hallerde, uygun görmediği kararı kaldırarak
işin esası hakkında karar verebilir veya verilmiş olan kararı düzelterek
onaylayabilir.
(Değişik yedinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/74 md.) Birlik Disiplin
Kurulunun, itiraz üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten
itibaren iki ay içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya karar onaylandığı
takdirde kesinleşir. Ancak Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı kararları bir daha
görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle birlikte Türkiye Barolar Birliğine
geri gönderir. Geri gönderilen bu kararlar, Türkiye Barolar Birliği Disiplin
Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde onaylanmış, aksi
halde onaylanmamış sayılır; sonuç Türkiye Barolar Birliği tarafından Adalet
Bakanlığına bildirilir. Şu kadar ki, uyarma, kınama ve para cezasına ilişkin
kararlar kesin olup, Bakanlığın onayına tâbi değildir.
(Değişik sekizinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/74 md.) 8 inci maddenin altıncı ve
yedinci fıkraları hükümleri burada da kıyasen uygulanır.
Delillerin
serbestçe takdiri, ceza vermenin amacı ve cezadan mahsup (1)
Madde 158 – Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu ve barolar
disiplin kurulları, gösterilen delilleri, soruşturma ve duruşmadan edinecekleri
kanıya göre serbestçe takdir ederler.
(Değişik ikinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/75 md.) Bu kurullar disiplin
cezalarının verilmesinde; avukatlık onurunu, düzen ve gelenekleri ile meslek
kurallarını ve itibarını korumak, mesleğin amaç ve gereklerine ve adalete uygun
olarak yerine getirilmesini sağlamak ilkelerini göz önünde tutarlar.
——————————
(1) 158 inci maddenin başlığı
22/1/1986 tarih ve 3256 sayılı Kanunun 26 ncı maddesiyle değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
4551
(Ek fıkra: 22/1/1986 - 3256/26 md.) İşten yasaklanan avukata süreli
olarak işten çıkarma cezası verilmesi halinde, işten yasaklandığı süre cezadan
mahsup edilir.
Kovuşturma
ve ceza zamanaşımı:
Madde 159 – Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin işlenmesinden
itibaren üç yıl geçmiş ise kovuşturma yapılamaz. Yönetim kurulunca işe el
konulmuş ise bu süre işlemez.
Disiplin cezasını gerektiren
eylemlerin işlenmesinden itibaren dört buçuk yıl geçmiş ise disiplin cezası
verilemez.
Disiplin cezasını gerektiren eylem
aynı zamanda bir suç teşkil ediyor ve bu suç için kanun daha uzun bir
zamanaşımı süresi koymuş bulunuyorsa, birinci ve ikinci fıkralardaki süreler
yerine bu zamanaşımı süresi uygulanır.
Disiplin
kararlarının uygulanması ve cezaların sicilden silinmesi:
Madde 160 – (Değişik: 22/1/1986 - 3256/27 md.)
Disiplin cezalarına ait kararlar
kesinleşmedikçe uygulanamaz.
Meslekten çıkarma ve işten çıkarma
cezalarından başka bir disiplin cezası verilen avukatlar, uyarma, kınama ve
para cezalarının uygulanmasından itibaren beş yıl geçtikten sonra disiplin
kuruluna başvurarak bu disiplin cezalarının sicillerinden silinmesini
isteyebilirler.
İlgilinin yukarıki fıkrada yazılı
süre içerisinde disiplin cezası almamış olması halinde, disiplin cezasının
silinmesine karar verilir ve sicil dosyasındaki disiplin bölümü çıkartılarak
yenisi düzenlenir.
Tanık
ve bilirkişi gideri:
Madde 161 – Disiplin işlemleri dolayısiyle çağırılan her tanık ve
bilirkişinin, kaybettiği zaman ve harcadığı mesaiye uygun bir tazminata hakkı
vardır; bunlardan çağrıya uymak için yolculuk etmek zorunda olanlara yolculuk
ve ikamet giderleri de verilir. Şikayetçi ve hakkında kovuşturma yapılan
avukat, dinlenmesini istedikleri tanık ve bilirkişiye ait giderleri evvelden
öderler.
Avukata veya üçüncü bir kişiye
yükletilmiyen veya borçludan alınma imkanı kalmayan giderler baroya yüklenir.
Şikayet edenden, şikayetin mahiyeti
ve yapılacak disiplin soruşturma ve kovuşturmasının genişliği göz önünde
bulundurularak 10 liradan 200 liraya kadar avans alınabilir. Yapılan işlemlere,
alınan avansın yetmemesi halinde, tamamlanması her zaman istenebilir. Avans ve
tamamlanması istenen miktar ilgilisi tarafından ödenmedikçe işlem yapılmıyabilir.
Para
cezası veya giderlerin tahsili:
Madde 162 – Para cezasına veya giderlerin ödenmesine dair olan
kararlar İcra ve İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki
hükümlerine göre yerine getirilir. Para cezaları baroya gelir yazılır.
İcra takibi genel hükümlere göre
baro tarafından vekalet verilecek avukat eliyle yürütülür.
4552
ONBİRİNCİ
KISIM
Avukatlık
Sözleşmesi (1)
Avukatlık
sözleşmesinin kapsamı (2)
Madde 163 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/76 md.)
Avukatlık sözleşmesi serbestçe düzenlenir.
Avukatlık sözleşmesinin belli bir hukukî yardımı ve meblâğı yahut değeri
kapsaması gerekir. Yazılı olmayan anlaşmalar, genel hükümlere göre ispatlanır.
Yasaya aykırı olmayan şarta bağlı sözleşmeler geçerlidir.
Avukatlık ücret tavanını aşan sözleşmeler,
bu Kanunda belirtilen tavan miktarında geçerlidir. İfa edilmiş sözleşmenin
geçersizliği ileri sürülemez. Yokluk halleri hariç, avukatlık sözleşmesinin bir
hükmünün geçersizliği, bu sözleşmenin tümünü geçersiz kılmaz.
Avukatlık ücreti (3)
Madde 164 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/77 md.)
Avukatlık ücreti, avukatın hukukî yardımının karşılığı olan meblâğı
veya değeri ifade eder.
Yüzde yirmibeşi aşmamak üzere, dava
veya hükmolunacak şeyin değeri yahut paranın belli bir yüzdesi avukatlık ücreti
olarak kararlaştırılabilir.
İkinci fıkraya göre yapılacak
sözleşmeler, dava konusu para dışındaki mal ve haklardan bir kısmının aynen
avukata ait olacağı hükmünü taşıyamaz.
Avukatlık
asgarî ücret tarifesi altında vekâlet ücreti kararlaştırılamaz. Ücretsiz dava
alınması halinde, durum baro yönetim kuruluna bildirilir.(Değişik üçüncü ve dördüncü cümle:13/1/2004 – 5043/5 md.) Avukatlık
ücretinin kararlaştırılmamış olduğu veya taraflar arasında yazılı ücret
sözleşmesinin bulunmadığı yahut ücret sözleşmesinin belirgin olmadığı veya
tartışmalı olduğu veya ücret sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün geçersiz
sayıldığı hallerde; değeri para ile ölçülebilen dava ve işlerde asgari ücret
tarifelerinin altında olmamak koşuluyla ücret itirazlarını incelemeye yetkili merci
tarafından davanın kazanılan bölümü için avukatın emeğine göre ilâmın
kesinleştiği tarihteki müddeabihin değerinin yüzde onu ile yüzde yirmisi
arasındaki bir miktar avukatlık ücreti olarak belirlenir. Değeri para ile
ölçülemeyen dava ve işlerde ise avukatlık asgari ücret tarifesi uygulanır.
Dava sonunda, kararla tarifeye
dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş
sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez.
Ücret
dolayısiyle müteselsil sorumluluk:
Madde 165 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/78 md.)
İş sahibinin birden çok olması halinde bunlardan her biri, sulh veya
her ne suretle olursa olsun taraflar arasında anlaşmayla sonuçlanan ve takipsiz
bırakılan işlerde her iki taraf avukat ücretinin ödenmesi hususunda müteselsil
borçlu sayılırlar.
——————————
(1) Bu Kanunun onbirinci kısmının başlığı
“Avukatlık Ücreti” iken 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 76 ncı maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu madde başlığı “Avukatlık
ücretinin serbestçe kararlaştırılması”
iken 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 76 ncı maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu madde
başlığı “Ücret sözleşmesinin kapsamı” iken 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı
Kanunun 77 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
4552-1
Avukatın
hapis hakkı ve avukatlık ücretinin rüçhanlı bulunması:
Madde 166 – Avukat, müvekkili tarafından verilen veya onun namına
aldığı malları, parayı ve diğer her türlü kıymetleri, avukatlık ücreti ve giderin
ödenmesine kadar, kendi alacağı nispetinde elinde tutabilir.
Avukat, sözleşme ile
kararlaştırılan ve hakim tarafından takdir olunan ücretinden dolayı, kendi
çalışması sonucunda müvekkilin muhafaza ettiği veya kazandığı mallar ve
davadaki diğer taraftan ilam gereğince tahsil edilecek para yahut alınacak
mallar üzerinde diğer alacaklılara nazaran rüçhan hakkını haizdir. Rüçhan
hakkı, vekaletnamenin düzenlenme tarihine, vekaletname umumi ise iş sahibi
adına ücret konusu işten dolayı ilk yapılan resmi baş vurma tarihine göre sıra
alır. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/79
md.) İş sahibinin iflası halinde avukatın vekâlet ücreti alacağı da
rüçhanlıdır. Ancak, 9.6.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanununun 206
ncı maddesinin birinci fıkrası hükmü saklıdır.
Bir ilamın cebri icra yoluyla
infazına girişildiğinde, icra dairesi, takip talebinde bulunan tarafın ilamda
adı yazılı olan avukatına, icra emri ile aynı zamanda düzenliyeceği bir
bildiriyi, gideri takip talebinde bulunandan alınmak suretiyle, derhal tebliğ
eder. Bu bildiri tebliğ edilmedikçe icranın sonraki safhalarına geçilemez.
Avukata yapılacak tebliğin giderleri hakkında 2004 sayılı İcra ve İflas
Kanununun 59. maddesi hükmü uygulanır.
Avukatın ölümü halinde,
mirasçılarına intikal eden avukatlık ücreti alacakları da, avukat alacakları
gibi rüçhanlıdır. Şu kadar ki, üçüncü fıkrada yazılı bildirim zorunluğu bu
kimseler hakkında uygulanmaz.
Anlaşmazlıkların
hakem yoluyla çözümü (1)
Madde 167 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/80 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi’nin
3/3/2004 tarihli ve E.:2003/98, K.:2004/31 sayılı Kararı ile.)
Avukatlık
ücret tarifesinin hazırlanması:
Madde 168 – (Değişik: 2/5/2001 - 4667/81 md.)
Baronun yönetim kurulları, her yıl
Eylül ayı içerisinde, yargı yerlerindeki işlemler ile diğer işlemlerden
alınacak avukatlık ücretinin asgarî hadlerini gösteren birer tarife
hazırlayarak Türkiye Barolar Birliğine gönderirler.
Türkiye Barolar Birliği Yönetim
Kurulunca, baro yönetim kurullarının teklifleri de göz önüne alınmak suretiyle
uygulanacak tarife o yılın Ekim ayı sonuna kadar hazırlanarak Adalet
Bakanlığına gönderilir. (Ek cümle:
16/6/2009-5904/35 md.) Şu kadar ki
hazırlanan tarifede; genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait
vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler ve bunların zam ve cezaları
ile tarifelere ilişkin davalar ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanunun uygulanmasından doğan her türlü davalar için avukatlık ücreti
tutarı maktu olarak belirlenir. Bu tarife Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren bir ay içinde
Bakanlıkça karar verilmediği veya tarife onaylandığı takdirde kesinleşir. Ancak
Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı tarifeyi bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği
gerekçesiyle birlikte Türkiye Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen
bu tarife, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen
kabul edildiği takdirde onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılır; sonuç
Türkiye Barolar Birliği tarafından Adalet Bakanlığına bildirilir. 8 inci
maddenin altıncı fıkrası hükümleri kıyasen uygulanır.
—————————
(1) Bu madde başlığı;
“Avukatlar tarafından açılacak avukatlık ücreti davaları” iken, 2/5/2001 tarih
ve 4667 sayılı Kanunun 80 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
4553
Avukatlık ücretinin takdirinde, hukukî yardımın tamamlandığı veya dava
sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır.
Yargı
mercilerine karşı tarafa yükletilecek avukatlık ücretinin miktarı:
Madde 169 – (Değişik: 31/10/1980 - 2329/2 md.)
Yargı mercilerince karşı tarafa
yükletilecek avukatlık ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az
ve üç katından fazla olamaz.
(Mülga ikinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/82 md.)
Madde 170 – (Mülga: 22/1/1986 - 3256/29 md.)
İşi
sonuna kadar takip etme zorunluluğu ve başkasını tevkil:
Madde 171 – (Değişik birinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/83 md.) Avukat,
üzerine aldığı işi kanun hükümlerine göre ve yazılı sözleşme olmasa bile sonuna
kadar takip eder.
Avukata verilen vekaletnamede
başkasını tevkile yetki tanınmış ise, yazılı sözleşmede aksine açık bir hüküm
olmadıkça, işi başka bir avukatla birlikte veya başka bir avukata vererek takip
ettirebilir. Vekaletnamede, bunun düzenlendiği tarihten sonra açılacak veya
takip edilecek bütün dava ve işlerde vekalete ve başkasını tevkile genel
şekilde yetki verilmişse, avukat, bu tarihten sonraki dava ve işlerde
müvekkilinden ayrıca vekalet almaya lüzum kalmaksızın işi başka bir avukatla
birlikte veya başka bir avukata vererek takip ettirebilir.
İkinci fıkradaki hallerde, avukatın
müvekkile karşı sorumluluğu devam eder. Birlikte takibettiği veya işi tamamen
devrettiği avukatların kusurlarından ve meydana getirdikleri zarardan dolayı
müvekkile karşı hem şahsen hem de diğer avukatla birlikte müştereken ve
müteselsilen sorumludur. Şu kadar ki, bu hüküm, 12 nci maddede yazılı bir iş
sebebiyle başka bir yerde çalışmak zorunluğunda olduğu için işi tamamen
başkasına devreden avukatlar hakkında uygulanmaz.
Avukat tarafından işe başka
avukatlar teşrik edilmiş ise, avukat bundan dolayı ayrı bir ücret
istiyemiyeceği gibi, işi birlikte takip eden avukat da müvekkilden herhangi bir
ücret istiyemez. İş tamamen başka bir avukata bırakılmış ise, tevkil eden ve
tevkil olunan avukatlar ücret sözleşmesindeki miktarı aşmamak şartiyle, harcadıkları
mesaiye karşılık olan ücreti müvekkilden istiyebilirler. Ancak, tevkil eden
avukat müvekkilden peşin ücret almışsa, harcadığı mesaiye karşılık olan
miktarın fazlasını tevkil ettiği avukata ödemekle yükümlüdür.
İş
sahibinin işi başka bir avukata vermesi:
Madde 172 – İş sahibi, ilk anlaşmayı yaptığı avukatının yazılı
muvafakatı ile, başka avukatları da işin kovuşturma ve savunmasına katabilir.
İş sahibi, ilk avukatın
muvafakatını kendisine tevdi veya tebliğ edilecek bir yazı ile en az bir haftalık
süre vererek talep eder. Avukat bu süre içinde cevap vermemişse muvafakat etmiş
sayılır.
İlk avukatın muvafakat etmemesi
halinde, vekalet akdi kendiliğinden sona erer. İş sahibi, muvafakat etmiyen
avukata ücretin tamamını ödemekle yükümlüdür.
İlk avukatın muvafakatı ile işin
başka avukatlar tarafından da takibi halinde iş sahibi, ilk avukatın ücretinden
kısıntı yapamaz. Bu halde avukatların müvekkile karşı sorumluluğu konusunda 171
inci maddenin üçüncü fıkrası hükmü uygulanır.
4554
Avukatlık
ücretinin belli bir işe hasredilmesi:
Madde 173 – Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, kararlaştırılan
avukatlık ücreti yalnızca avukatın üzerine almış olduğu işin karşılığı olup,
mukabil dava, bağlantı ve ilişki bulunsa bile başka dava ve icra kovuşturmaları
veya her türlü hukuki yardımlar ayrı ücrete tabidir.
Avukata tevdi edilen işin yapılması
veya yapıldıktan sonra sonucunun alınması için gerekli bütün vergi, resim, harc
ve giderler iş sahibinin sorumluluğu altında olup, avukat tarafından ilk
istekte avukata veya gerektiği yere ödenir. Bu harcamaların avukat tarafından
yapılabilmesi için, yeteri kadar avansın iş sahibi tarafından verilmiş olması
gerektir. Avukatın iş için yapacağı yolculuk masrafları ve bulunduğu yerden
ayrılma tazminatı, anlaşma gereğince iş sahibi tarafından ayrıca ödenir. Bu
giderler peşin olarak ödenmedikçe avukat yolculuğa zorlanamaz. Bu hükmün aksine
sözleşme yapılabilir.
Avukatın
işi takipten vazgeçmesi, azli ve ücretin gününde ödenmemesi:
Madde 174 – Üzerine aldığı işi haklı bir sebep olmaksızın takipten
vazgeçen avukat hiçbir ücret istiyemez ve peşin aldığı ücreti geri vermek
zorundadır.
Avukatın azli halinde ücretin
tamamı verilir. Şu kadar ki, avukat kusur veya ihmalinden dolayı azledilmiş ise
ücretin ödenmesi gerekmez.
Anlaşmaya göre avukata peşin
verilmesi gereken ücret ödenmezse, avukat işe başlamakla zorunlu değildir. Bu
sebeple doğabilecek her türlü sorumluluk iş sahibinindir. Yazılı sözleşmedeki
diğer ödeme şartlarının yerine getirilmemesinden dolayı avukat işi takip etmek
ve sonucunu elde etmekten mahrum kalırsa sorumluluk bakımından aynı hüküm
uygulanır.
İş
sahibinin adresi:
Madde 175 – İş sahibinin verdiği vekaletnamede yazılı adrese avukat
tarafından yapılacak her tebliğ, kendisine yapılmış sayılır. Adres
değişiklikleri en geç üç gün içinde iş sahibi tarafından taahhütlü mektupla
avukata bildirilir.
İş sahibinin adresine gönderilecek
yazıların tebliğ edilememesinden veya adres değişikliklerinin
bildirilmemesinden doğan sorumluluk iş sahibine aittir.
ONİKİNCİ
KISIM
Adli
Müzaharet
Adlî
yardımın kapsamı (1)
Madde 176 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/84 md.)
Adlî yardım, avukatlık ücretlerini ve diğer yargılama giderlerini
karşılama olanağı bulunmayanlara bu Kanunda yazılı avukatlık hizmetlerinin
sağlanmasıdır.
Adlî
yardım bürosu (2)
Madde 177 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/85 md.)
Adlî yardım hizmeti, baro merkezlerinde, baro yönetim kurullarınca
avukatlar arasından oluşturulan adlî yardım bürosu tarafından yürütülür. Baro
yönetim kurulu, ayrıca baro merkezi dışında avukat sayısı beşten çok olan her
yargı çevresinde de bir avukatı adlî yardım bürosu temsilcisi olarak
görevlendirebilir. Büro ve temsilciler, baro yönetim kurulunun gözetimi altında
çalışırlar.
(Ek ikinci fıkra:11/7/2020-7249/20
md.) (Değişik fıkra:8/6/2022-7409/2 md.) Birden fazla baronun bulunduğu illerde her bir
baro tarafından adli yardım bürosu oluşturulur. Yargı mercilerinin talebi
üzerine yapılacak görevlendirmeler, Türkiye Barolar Birliği tarafından
oluşturulan elektronik bilişim sistemi üzerinden o ildeki avukatlar arasında
eşitlik gözetilerek yapılır.
——————————
(1) Bu madde başlığı; “Adli
müzaharet bürosu” iken, 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 84 üncü
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu madde başlığı; “Büronun
açılması” iken, 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 85 inci maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
4555
Adlî
yardım istemi (1)
Madde 178 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/86 md.)
Adlî yardım istemi, adlî yardım bürosuna veya temsilcilerine yapılır.
İstek sahibi, isteminde haklı olduğunu gösterdiği delillerle kanıtlamak
zorundadır.
Yardım isteminin reddi halinde,
ilgilisi yazı veya sözle baro başkanına başvurabilir. Baro başkanının vereceği
karar kesindir.
Adlî
yardımın yapılışı (2)
Madde 179 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/87 md.)
Adlî yardım isteminin kabulü halinde; büro gerekli işlemleri yapmak
üzere bir veya birkaç avukatı görevlendirir. Görevlendirilen avukat, görev
yazısının kendine ulaşmasıyla, avukatlık hizmetlerini yerine getirmek yükümlülüğü
altına girer.
Bu yükümlülük, ilgilinin gerekli
belge ve bilgileri isteğe rağmen vermemesi veya vekâletname vermekten
kaçınmasıyla sona erer.
Ayrıca görevlendirilen avukat da bu
işi yapmaktan çekinmek isterse görevin kendisine bildirildiği tarihten itibaren
onbeş gün içinde o işin tarifede belirlenen ücretini baroya ödemek zorundadır.
Büro, görevlendirilen avukatın işi
yürütmesiyle ilgili aşamaları izler.
18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ve 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza
Muhakemeleri Usulü Kanunu ile diğer kanunlardaki adlî yardıma ilişkin hükümler
saklıdır.
Büronun
gelir ve giderleri (3)
Madde 180 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/88 md.)
Adli yardım bürosunun gelirleri
şunlardır:
a) İki yıl öncesine ait kesin hesap
sonuçlarına göre tespit edilen toplam miktarlar esas alınarak 492 sayılı
Harçlar Kanununa bağlı (1), (2) ve (3) sayılı tarifelere göre alınan harçların
yüzde ikisi ile idarî nitelikteki para cezaları hariç olmak üzere para
cezalarının yüzde ikisi, (4)
b) Baroya düşecek paylar ile kamu
ve özel kurum ve kuruluşlarından, il veya belediye bütçelerinden baroya yapılan
yardımlar,
c) Bu amaçla yapılan her türlü
bağışlar,
d) Adlî yardım görevinden çekilen
avukatların yatıracağı ücret,
e) Adlî yardımla görevlendirilen
avukatın aldığı ücretin yüzde onu ile davadan haklı çıkan adlî yardımdan
yararlanan kişinin avukat ücretinden başka, yararlandığı kısmın yüzde beşi.
——————————
(1) Bu madde başlığı; “Büronun
görevleri ve adli müzaherete memur avukat” iken, 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı
Kanunun 86 ıncı maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu madde başlığı; “Adli müzaharet için delil
gösterme zorunluluğu” iken, 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 87 inci
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu madde başlığı “Gelir ve
gider” iken, 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 88 inci maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(4) Bu bentte geçen "yüzde üçü" ibareleri,
28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Kanunun 26 ncı maddesiyle "yüzde
ikisi" şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
4556
Büronun
giderleri şunlardır:
a) Adlî yardımla görevlendirilen avukatlara gerektiğinde
ödenecek ücretler,
b) Büroda görevlendirileceklere ödenecek ücretler,
c) Büro giderleri ve diğer giderler.
Adlî yardım bürolarının gelir ve giderleri büro
bütçesinin ayrı bölümlerinde gösterilir. Bu bölümde kalan gelir fazlasının bir
sonraki yıla aynen aktarılması zorunludur.
Birinci fıkranın (a) bendine göre hesaplanacak ödenek,
Maliye Bakanlığınca her yıl Mart ayının sonuna kadar Türkiye Barolar Birliği
hesabına aktarılır. Bu paralar, münhasıran adlî yardım için kullanılır ve yılı
içinde harcanmayan paralar, ertesi yıla aynen aktarılır. (Ek cümleler:8/6/2022-7409/3 md.) Paraların barolar arasındaki
dağıtımında puanlama esas alınır. Her baroya öncelikle beş temel puan verilir.
Verilen temel puana, her elli üye avukat için bir puan, ayrıca il nüfusu esas
alınarak her beş bin nüfus için bir puan eklenir. Birden fazla baronun
bulunduğu illerde, her beş bin nüfus için tespit edilecek toplam puanın yüzde
kırkı o ilde bulunan barolar arasında eşit olarak, kalanı ise o ilde levhaya
kayıtlı toplam avukat sayısına bölündükten sonra elde edilen rakamın her
baronun üye sayısına çarpımı sonucu elde edilecek puana göre dağıtılır. Bu
paraların barolar arasındaki dağıtımı ve kullanılmasına ilişkin hususlar,
Türkiye Barolar Birliği tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
(Ek fıkra: 28/3/2007-5615/26 md.) Maliye Bakanlığınca iki yıl öncesine ait kesin hesap
sonuçlarına göre tespit edilen toplam tutarlar esas alınarak 492 sayılı Harçlar
Kanununa bağlı (1), (2) ve (3) sayılı tarifelere göre alınan harçların yüzde
biri ile idarî nitelikteki para cezaları hariç olmak üzere para cezalarının
yüzde biri; her yıl Mart ayının sonuna kadar Türkiye Barolar Birliği adına
açılan hesaba aktarılır ve zorunlu müdafi ve vekil görevlendirme ile ilgili
carî giderler bu hesaptan ödenir. Bu hesap, münhasıran zorunlu müdafi ve vekil
görevlendirme ile ilgili carî giderler için kullanılır ve yılı içinde
harcanmayan paralar, ertesi yıla aynen aktarılır. Bu paraların barolar
arasındaki dağıtımı, harcanması ve bu hizmet için çalıştırılacak personele
ilişkin hususlar, Maliye Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Adalet Bakanlığı
ile Türkiye Barolar Birliği tarafından birlikte çıkarılacak yönetmelikle
düzenlenir.
Yıllık çalışma raporu
ve yönetmelik (1)
Madde 181 –
(Değişik : 2/5/2001 - 4667/89 md.)
Adlî yardım bürosu, çalışmalarını her yıl sonu
düzenleyecekleri bir raporla baro yönetim kuruluna bildirir. Raporun bir örneği
baroca Türkiye Barolar Birliğine gönderilir.
Adlî yardım bürosunun kuruluşu, görevlendirilecek
avukatların ve bunlara ödenecek ücretlerin belirlenmesi, büronun işleyişi,
denetimi gibi konular Türkiye Barolar Birliğince çıkarılacak yönetmelikte
gösterilir.
ONÜÇÜNCÜ
KISIM
Çeşitli
Hükümler
Yönetmelik:
Madde
182 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/90 md.)
Bu Kanunda düzenlenmesi yönetmeliğe bırakılan
hususlar ile Kanunun uygulanabilmesi için yönetmelikte yer alması gereken diğer
konuları kapsayan yönetmelikler Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu
tarafından hazırlanarak Adalet Bakanlığına gönderilir. Yönetmelikler Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren iki
ay içinde karar verilmediği veya onaylandığı
–––––––––––––––––
(1) Bu madde başlığı “Yıllık çalışma raporu” iken,
2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 89 uncu maddesiyle metne işlendiği
şekilde değiştirilmiştir.
4556-1
takdirde Resmî Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe girer. (…),(1) Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı
yönetmelikleri bir daha görüşülmek üzere, gösterdiği gerekçesiyle birlikte
Türkiye Barolar Birliğine geri gönderir. Geri gönderilen bu yönetmelikler,
Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul
edildiği takdirde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer, aksi halde
onaylanmamış sayılır ve sonuç Türkiye Barolar Birliği tarafından Adalet
Bakanlığına bildirilir. 8 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkraları hükümleri
burada da kıyasen uygulanır.(1)
(Ek fıkra: 10/9/2014-6552/94 md.) Ancak, yönetmelikle veya diğer bir düzenleyici işlemle
avukatlık stajına kabulde, staj döneminde ve avukatlık mesleğine kabulde sınav
veya benzeri bir rejim öngörülemez.
Cumhuriyet savcılarına
yapılacak tebligat:
Madde 183 – Bu
kanun gereğince Cumhuriyet savcılarına yapılacak tebligatta ilgili dosyanın da
birlikte gönderilmesi şarttır.
Avukatlık kıdemine
sayılacak hizmetler:
Madde
184 – Dördüncü maddenin birinci
fıkrasında sayılan hizmetlerden avukatlığa geçenlerin bu hizmetlerde geçen
süreleri avukatlık kıdemine sayılır.
Davavekilleri hakkında
uygulanacak hüküm:
Madde 185 – Bu
Kanunun ikinci, dördüncü, beşinci, yedinci, sekizinci ve dokuzuncu kısmı ile 65
inci maddesi dışında kalan hükümleri davavekilleri hakkında da kıyasen
uygulanır.
(Mülga ikinci
fıkra: 2/5/2001 - 4667/91 md.)
Topluluk sigortasına
girmeleri mutlak şekilde zorunlu olanlar:
Madde 186 –
(Mülga: 31/5/2006-5510/106 md.)
Topluluk sigortasına
girme zorunluğu şarta bağlı olanlar:
Madde 187 –
(Mülga: 31/5/2006-5510/106 md.)
Topluluk sigortasına
giremiyenler:
Madde 188 –
(Mülga: 31/5/2006-5510/106 md.)
Madde 189 – (Mülga: 26/2/1970 - 1238/6 md.)
Prim
borcunu ödememenin sonuçları:
Madde 190 – Topluluk Sigortası primlerini, topluluk sözleşmesinde
gösterilen zamanda ödemiyen avukatın adı baro yönetim kurulunun karariyle,
birikmiş prim borcunu, sözleşmedeki şartlar dairesinde ödeyinceye kadar, baro
levhasından silinir ve durum ilgili yerlere bildirilir.
Topluluk Sigortası primin
ödememenin sonuçları, prim borçlusu avukatın şahsına münhasır olup, bu
sonuçların aynı Topluluk Sigortası sözleşmesine katılmış olan diğer
sigortalılara veya baroya sirayeti hakkında bir hüküm sözleşmeye konulamaz. (Ek cümle : 2/5/2001 - 4667/92 md.) 17.7.1964
tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 140 ıncı maddesi hükmü
barolar hakkında uygulanmaz.
–––––––––––––––––
(1) 10/9/2014
tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 94 üncü maddesiyle bu fıkranın ikinci cümlesinde yer alan “kesinleşerek”
ibaresi “Resmî Gazete’de yayımlanarak” şeklinde, dördüncü cümlesinde yer alan
“onaylanmış sayılarak” ibaresi “Resmî Gazete’de yayımlanarak” şeklinde
değiştirilmiş; üçüncü cümlesindeki “Ancak” ibaresi madde metninden
çıkarılmıştır.
4557
Tip sözleşmenin hazırlanması ve topluluk
sözleşmesine giriş:
Madde 191 – (Mülga: 31/5/2006-5510/106 md.)
Yürürlükten
kaldırılan hükümler:
Madde 192 – 3499 sayılı Avukatlık Kanunu ile ek ve tadilleri,
geçici 7 nci madde hükümleri saklı kalmak şartiyle, yürürlükten kaldırılmıştır.
Değiştirilen
kanun hükümleri hakkında:
Madde 193 – (Bu madde 21/12/1953 tarih ve 6207 sayılı kanunun 1, 4
ve 5 inci maddelerinin değiştirilmesi ile ilgili olup ilgili kanundaki
yerlerine işlenmiştir.)
1086
sayılı kanunun değiştirilen hükmü:
Madde 194 – (Bu madde 18/6/1927 tarih ve 1086 sayılı Kanunun 61
inci maddesinin değiştirilmesi ile ilgili olup mezkür kanundaki yerine
işlenmiştir.)
Emekliliğe
tabi görevden önceki avukatlığın kıdeme sayılması:
Madde 195 – (Yeniden düzenleme: 26/2/1970 - 1238/1 md.)
Bu kanun gereğince topluluk
sigortasına girmiş olup sigortalılığı devam eden bir avukat emekliliğe tabi bir
göreve veya hizmete atandığı yahut seçildiğinde, sigortalılığına esas alınan
avukatlık süresinin dörtte üçü (1) kıdemine eklenerek intibakı
yapılır ve görev veya hizmet aylığı ile emeklilik keseneğine esas aylığı
yükseltilir.
Madde 196 –
(Mülga: 26/2/1970 - 1238/6 md.)
Madde
197– (Mülga: 26/2/1970 - 1238/6 md.)
Madde
198 – (Mülga: 26/2/1970 - 1238/6 md.)
Kamu
kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşessüslerinde görevli avukatlar:
Ek Madde 1 – (Ek: 8/5/1984 - 3003/8 md.)
Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu
iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli olarak avukatlık görevinde
çalışanların baro levhasına yazılmaları isteklerine bağlıdır. Ancak bunlar
hakkında bu Kanunun avukatlık meslekine kabul ve ruhsatname verilmesine ilişkin
hükümleri aynen uygulanır. Bunlar, görevlerinin gereği olan işleri yaparken
baro levhasına kayıtlı avukatların yetkileriyle haklarına sahip ve onların
ödevleriyle yükümlüdürler. Baroya kaydını yaptırmayan avukat, çalıştığı yer
barosuna veya o ilde birden fazla baronun bulunması hâlinde bu barolardan
birine bilgi verir. (2)
Yukarıdaki fıkra uyarınca baro
levhasına yazılmak istemediklerini bildiren adayların, sadece avukatlık
mesleğine kabullerine ve adlarına ruhsatname düzenlenmesine karar verilerek
kanunda öngörülen diğer işlemler, aynen yerine getirilir.
Birinci fıkrada sözü edilen
görevlerden ayrılma halinde, avukatlık mesleğinin yapılabilmesi, baro levhasına
yazılmakla mümkündür.
Bu Kanunun avukatlar hakkında
öngördüğü disiplin işlem ve cezaları, bu maddede sözü edilen avukatlar hakkında
da avukatın sürekli görev yaptığı yer barosunca uygulanır.
——————————
(1) Bu arada yer alan “üçte ikisi” ibaresi
2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 93 üncü maddesiyle “dörtte üçü” olarak
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) 11/7/2020
tarihli ve 7249 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle, bu fıkranın dördüncü
cümlesine “yer barosuna” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya o ilde birden
fazla baronun bulunması hâlinde bu barolardan birine” ibaresi eklenmiştir.
4558
Yurt
dışında temsil (1)
Ek Madde 2 – (Değişik : 2/5/2001 - 4667/94 md.)
Avukatlar,
Türkiye Barolar Birliğini veya baroları temsil etmek üzere uluslararası
toplantı ve kongrelere Adalet Bakanlığına bilgi vermek suretiyle katılabilirler.
Seçimlerin
yapılması:
Ek Madde 3 – (Ek: 8/5/1984 - 3003/8 md.)
Barolar ile Türkiye Barolar
Birliğinin bu Kanuna göre gizli oyla yapılacak organ seçimlerine ilişkin
işlemler, aşağıdaki esaslara göre yargı gözetimi altında gerçekleştirilir.
(Değişik ikinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/95 md.) Seçim yapılacak
genel kurul toplantısından en az onbeş gün önce, baro seçimleri için levhaya
kayıtlı (…) (2) avukatlar,
Türkiye Barolar Birliği seçimleri için de genel kurula barolarca seçilen asıl
ve yedek delegeler ile doğal delegeleri belirleyen liste, toplantının gündemi,
yeri, günü, saati ile çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya
ilişkin hususları belirten bir yazı ile birlikte üç nüsha olarak o yer ilçe
seçim kurulu başkanı olan hâkime verilir. Bir yerde birden fazla ilçe seçim
kurulu bulunduğu takdirde görevli hâkim, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.
Toplantı tarihleri, gündemde yer alan diğer konular göz önünde bulundurularak
görüşmelerin bitimine göre seçimlerin ilçe seçim kurulu başkanının gözetiminde
yapılması sağlanır. Üye sayısı dörtyüzü aşan barolarda görüşmeler cumartesi
günü sonuçlandırılır ve seçimlere pazar günü dokuzda başlanır ve oy verme işi
saat onyedide sona erer.
Hakim, gerektiğinde ilgili kayıt ve
belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsa noksanları tamamlattırdıktan
sonra seçime katılacak avukatları belirleyen liste ile yukarıdaki fıkrada
belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ilişkin
diğer hususlar Adalet dairesi ve baro ilan yerlerinde asılmak sureti ile üç gün
süre ile ilan edilir.
İlan süresi içinde listeye
yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde kesin
olarak karara bağlanır.
Bu suretle kesinleşen listeler ile
toplantıya ilişkin diğer hususlar onaylanarak ilgili baro veya Türkiye Barolar
Birliğine gönderilir.
Hakim, kamu görevlileri veya aday olmayan
avukatlar arasından bir başkan ile iki üyeden oluşan bir seçim sandık kurulu
atar. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de belirler. Seçim sandık kurulu
başkanının yokluğunda kurula yaşlı üye başkanlık eder.
Seçim
sandık kurulu, seçimlerin kanunun öngördüğü esaslara göre yürütülmesi, yönetimi
ve oyların tasnifi ile görevli olup, bu görevleri seçim ve tasnif işleri
bitinceye kadar aralıksız olarak devam eder.
________________________
(1) Bu madde başlığı “Yurt dışına
çıkma izni” iken, 2/5/2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunun 94 üncü maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu arada yer alan
“avukatlardan genel kurula katılma hakkına sahip” ifadesi, 14/7/2004 tarihli ve
5218 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle
madde metninden çıkartılmıştır.
4559
Dörtyüz kişiden fazla üyesi
bulunan barolarda her dörtyüz kişi için bir oy sandığı bulunur ve her seçim
sandığı için ayrı bir kurul oluşturulur. Yüze kadar olan üye fazlalığı sandık
sayısında nazara alınmaz. Seçimlerde kullanılacak araç ve gereçler ilçe seçim
kurulundan sağlanır. Ve sandıkların konacağı yerler hakim tarafından
belirlenir.
Seçim süresinin sonunda seçim
sonuçları tutanakla tespit edilip seçim sandık kurulu başkan ve üyeleri
tarafından imzalanır. Birden fazla sandık bulunması halinde tutanaklar, hakim
tarafından birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerinde asılmak
suretiyle geçici seçim sonuçları ilan edilir. Kullanılan oylar ve diğer
belgeler tutanağın bir örneği ile birlikte üç ay süreyle saklanmak üzere ilçe
seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.
Seçimin devamı sırasında yapılan
işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibaren iki gün içinde seçim
sonuçlarına yapılacak itirazlar, hakim tarafından aynı gün incelenir ve kesin
olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların karara
bağlanmasından hemen sonra hakim yukarıdaki hükümlere göre kesin sonuçları ilan
eder ve ilgili baro ile Türkiye Barolar Birliğine bildirir.
(Değişik onbirinci fıkra: 28/5/1988 - 3464/2 md.) Oy verme işlemi,
gizli oy açık tasnif esasına göre yapılır. Listede adı yazılı bulunmayan avukat
oy kullanamaz. Oylar, oy verenin kimliğinin baro veya resmi kuruluşça verilen
belge ile ispat edilmesinden ve listedeki isminin karşısındaki yerin
imzalanmasından sonra kullanılır. Oylar, organlara göre birlikte veya ayrı ayrı
her şekilde düzenlenen oy pusulalarının, üzerinde ilçe seçim kurulu mühürü
bulunan ve oy verme sırasında sandık kurulu başkanı tarafından verilecek zarfa
konulması suretiyle kullanılır. Bunların dışındaki zarflara konulan oylar
geçersizdir. Asıl üyenin mazereti olduğu takdirde yedek üye Türkiye Barolar
Birliği Genel Kuruluna katılır ve oy kullanılır.
(Değişik onikinci fıkra : 2/5/2001 - 4667/95 md.) Hâkim, seçim
sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırı uygulama
tespit etmesi halinde; bu tespite konu olan organla sınırlı olmak üzere
seçimlerin iptaline karar verir. Bu takdirde, süresi bir aydan az ve iki aydan
fazla olmamak üzere seçimin yenileneceği pazar gününü tespit ederek ilgili
baroya veya Türkiye Barolar Birliğine bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim
yapılır ve seçim işlemleri bu madde ile kanunun öngördüğü diğer hükümlere uygun
olarak yürütülür.
İlçe seçim kurulu başkanı hakime ve
seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerine, "Seçimlerin Temel Hükümleri ve
Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun" da belirtilen esaslara göre ücret ödenir.
Bu ücret ve diğer seçim giderleri, Türkiye Barolar Birliği ve ilgili baroların
bütçelerinden karşılanır.
(Değişik
ondördüncü fıkra: 23/1/2008-5728/336
md.) Seçimler sırasında
sandık kurulu başkanı ve üyelerine karşı görevleriyle bağlantılı olarak işlenen
suçlar kamu görevlilerine karşı işlenmiş gibi cezalandırılır.
Seçimlerin düzen içerisinde ve
sağlıklı biçimde yürütülmesi amacıyla hakimin ve sandık kurulunun aldığı
tedbirlere uymayanlara, eylemin ağırlığına göre bu Kanunda yazılı disiplin
cezaları verilir.
4560
Denetim:
Ek Madde 4 – (Ek: 8/5/1984 - 3003/8 md.)
Adalet Bakanlığı, Barolar ve
Türkiye Barolar Birliği organlarının görevlerini kanun hükümlerine uygun olarak
yapıp yapmadıklarını ve mali işlemlerini yönetmelikte belirlenecek esaslara
göre denetlemeye yetkilidir. Bu idari ve mali denetim, adalet müfettişlerince
yapılır.
Geçici
hükümler:
Geçici Madde 1 – (Değişik:
26/2/1970 - 1238/1 md.)
7 Temmuz 1969 tarihinden sonra 506
sayılı Sosyal sigortalar Kanununun 86 ncı maddesi gereğince barolarla Sosyal
Sigortalar Kurumu arasında yapılacak sözleşmelere esas teşkil eden ilk tip
sözleşme, bu kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca Türkiye Barolar Birliğinin
yapacağı ilk toplantıyı takip eden üç ay içinde Çalışma Bakanlığı, Türkiye
Barolar Birliği ve Sosyal Sigortalar Kurumu arasında yapılacak görüşmelerle
tespit edilir. Hazırlanan tip sözleşme, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu
tarafından, bir hafta içinde bütün barolara gönderilir. Topluluk sigortasına
girmeye mecbur olan avukatların bağlı bulundukları barolar, tip sözleşmeye göre
topluluk sigortası sözleşmesi yapmak üzere tip sözleşmenin baroya gelişi
tarihinden itibaren iki ay içinde Sosyal Sigortalar Kurumuna başvururlar. Sözleşmeler, baronun başvurma
tarihinden itibaren en geç üç ay içinde yürürlüğe konur.
A) Topluluk sigortasına tabi
oldukları tarihde 30 yaşını geçmiş bulunan avukatlardan, 55 yaşını doldurmakla
beraber 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 60 ıncı maddesinde yazılı
şartları yerine getiremediklerinden yaşlılık sigortasından aylık bağlanmasına
hak kazanamıyan ve:
a) Sigortalılıklarının başladığı
tarihten önceki on yıl içinde en az 2000 gün baro levhasında kayıtlı avukat
olduklarını tevsik eden,
b) Sigortalılık süresince her yıl
en az ortalama 200 gün sigorta primi ödemiş olan,
c) En az beş yıl sigortalı bulunan
avukatlara, sigortalılık süresi 15 yılı doldurmuş olanlar gibi Sosyal
Sigortalar Kanununun 61 inci maddesindeki esaslara göre yaşlılık aylığı
bağlanır.
(a) bendinde sözü geçen avukatlık
süresi, avukatların sigortalıklarının başladığı tarihten itibaren en geç iki
yıl içinde ilgili barolardan alınarak Sosyal Sigortalar Kurumuna verilecek
belgelerle tespit edilir.
Barolar bu çalışma belgelerini
düzenlemekten kaçınırlarsa, sigortalı avukatların ilgili baro ve yönetim kurulu
başkan ve üyelerinden zarar ve ziyan istemek hakları saklıdır.
Avukatlık süresini gösteren
belgelerin gerçeğe uymadığı bir hükümle tespit edildiği takdirde gerek bunu
düzenliyenler gerekse ilgili sigortalılar, Sosyal Sigortalar Kurumunun bu
yüzden uğrayacağı zararları yüzde elli fazlasiyle ve kanuni faizi ile birlikte
adı geçen Kuruma ödemekle yükümlüdür.
Bu gibiler hakkında ayrıca ceza
kovuşturması da yapılır.
B) Topluluk sigortasına tabi
oldukları tarihte 30 yaşını geçmiş bulunan avukatlardan, 50 yaşını doldurup,
erken yaşlanmış oldukları tespit edilen ve Sosyal Sigortalar Kanununun 60 ıncı
maddesinde yazılı şartları yerine getiremediklerinden aylık bağlanmasına hak
kazanamıyanlara (A) fıkrasındaki şartlarla, sigortalılık süreleri 15 yılı
doldurmuş olanlar gibi, Sosyal Sigortalar Kanununun 61 inci maddesindeki esaslara
göre yaşlılık aylığı bağlanır.
4561
Geçici Madde 2 – Bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihte T. C. Emekli Sandığındaki emekliliğe esas teşkil eden
hizmetleri toplamı en az 15 yıl olan avukatlardan;
A) (Değişik: 26/2/1970 - 1238/3 md.) Emekli keseneği ödedikleri
memuriyet veya hizmetten 7 Temmuz 1969 tarihinden önce her ne sebeple olursa
olsun ayrılmış olanlar, kendilerine emeklilik veya malûllük aylığı bağlanmamış
olmak şartı ile, 7 Temmuz 1969 tarihine kadar Sosyal Sigortaya da tabi
olmaksızın geçen fiili avukatlık sürelerinin tamamını veya bu sürenin
emekliliğe esas olan eski hizmetlerinin süresi ile birlikte 25 yılı doldurmaya
yetecek kısmını aşağıdaki hükümlere göre borçlanabilirler.
Fiili avukatlık süresinin tamamını
borçlananlar aşağıdaki (B) bendi hükümlerine göre T.C. Emekli Sandığı ile
ilgilerini devam ettirebilirler. Bunlardan T. C. Emekli Sandığı ile ilgilerini
devam ettirmek istemiyenlerle fiili avukatlık süresinin bir kısmını borçlanmak
suretiyle emekliliğe esas hizmet sürelerini 25 yıla çıkarmış olanlara aşağıdaki
hükümlere göre emekli aylığı bağlanır.
B) Emekli keseneği ödedikleri
memuriyet veya hizmetten bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte veya daha sonra
her ne sebeple olursa olsun ayrılanlar, toplam süre 30 yılı geçmemek üzere, T.C.
Emekli Sandığı ile ilgilerini devam ettirebilirler.
(A) bendine göre borçlanabilmek
için ilgilinin, listesine yazılı bulunduğu baronun topluluk sigortasına
katıldığı tarihten itibaren üç ay içinde bu baro aracılığı ile T. C. Emekli
Sandığına yazılı olarak baş vurması zorunludur. Borçlanılacak miktar, ilgilinin
T. C. Emekli Sandığına evvelce kesenek ödediği memuriyet veya hizmette son
aldığı maaş yahut ödenek derecesindeki kıdeminden itibaren o memuriyet veya
hizmetin asgari terfi süresi nazara alınarak 2 veya 3 yılda bir terfi etmiş
sayılmak suretiyle T. C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri dairesinde, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihe kadarki fiili avukatlık süresi için ödemesi gereken
keseneklerin (Kurum hissesi dahil) tamamıdır. Ancak, kesenekler ve kurum
hissesi ait oldukları geçmiş yıllarda yürürlükte bulunan T.C. Emekli Sandığı
Kanunu hükümlerine göre hesaplanır.
Borçlanılan süre ile T. C. Emekli
Sandığına tabi eski memuriyet veya hizmet süreleri toplamı 30 yılı geçemez.
Fiili avukatlık süresinin bu miktarı aşan kısmı için borçlanmak mümkün
değildir.
Borçlanılacak miktar, ilgilinin
talebine göre, T. C. Emekli Sandığı tarafından yapılacak tebligat üzerine en
geç 1 ay içinde toptan veya on yıl içinde on eşit taksitle ödenir. T. C. Emekli
Sandığına tabi eski memuriyet veya hizmetlerinden ayrılırken keseneklerini
almış olanlar bunun tamamını kanuni faizi ile birlikte, borçlanılan miktarın
tamamının veya ilk taksidinin ödenmesi süresi içinde sandığa iade ile
yükümlüdürler. Kesenekleri süresi içinde iade etmiyenlerin bu madde
hükümlerinden faydalanmaları mümkün değildir.
Borçlanan kimseler emekliliğe esas
olan eski memuriyet veya hizmet sürelerine borçlandıkları sürenin eklenmesi
suretiyle hesaplanacak süre üzerinden ve borçlandıkları miktarın tamamını ödedikleri
tarihten itibaren 5434 sayılı Kanuna göre emekli aylığına hak kazanırlar.
Emekli aylığına hak kazanabilmesi için toplam süresinin 25 yıl olması
yeterlidir.
4562
Taksitle ödemede, borcun tamamını
ödiyemeden ölen veya T. C. Emekli Sandığına göre malul olan avukatların
kendilerine veya hak sahibi mirasçılarına ölüm veya maluliyeti takibeden ay
başından itibaren 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre malullük yahut dul ve
yetim aylığı bağlanır. Şu kadar ki, ödenmemiş yıllık taksitlerin her biri 12
eşit parçaya bölünerek o yılın malullük veya dul ve yetim aylıklarından kesilir
ve artan miktar hak sahiplerine ödenir.
Taksitle ödemede, bir taksidi
zamanında ödemiyen ve T. C. Emekli Sandığınca yapılan tebligat üzerine 1 ay
içinde bu borcunu yerine getiremiyenlerin borçlanma durumuna son verilir ve
ödedikleri miktara tekabül eden sürenin eski memuriyet veya hizmetlerine
eklenmesi suretiyle hesaplanacak süre üzerinden T. C.Emekli Sandığı Kanunu
hükümlerine göre işlem yapılır.
Yukarıdaki fıkralar gereğince kendilerine
veya hak sahibi mirasçılarına emekli, malullük veya dul ve yetim aylığı
bağlananlara borçlanmadan önceki fiili memuriyet veya hizmetlerin tutarı
üzerinden T. C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre ikramiye ödenir.
(B) bendinden faydalanabilmek için
ilgilinin, T. C. Emekli Sandığına kesenek ödediği memuriyet veya hizmetten
ayrılmasını takibeden bir ay içinde Sandığa dilekçe ile başvurması ve kendisine
emekli aylığı bağlanmamış veya kesenekleri iade edilmemiş olması gereklidir.
(A) bendinin ikinci fıkrası delaletiyle (B) bendinden faydalananlar için bu
süre borçlanma taleplerinin kabul edildiğinin Sandıkça kendilerine tebliği
tarihinden başlar.
(B) bendinden faydalanmak dileği
ile yapılan baş vurmanın T.C. Emekli Sandığınca kabul edildiğinin ilgiliye
tebliğini takibeden aybaşından itibaren sandığa kesenek ödeme yükümlülüğü
doğar. Kesenekler (Kurum hissesi dahil) her ayın ilk haftası içinde doğrudan
doğruya veya T.C. Emekli Sandığının belirteceği bir banka aracılığı ile sandığa
ödenir.
Kesenek ve kurum hissesi, ilgilinin
T. C. Emekli Sandığına kesenek ödediği evvelki memuriyet veya hizmette son
iktisap ettiği maaş veya ödeneğindeki kıdeminden başlamak üzere o memuriyet
veya hizmetin en az yükselme süresine göre iki veya üç senede bir terfi ediyormuşçasına
yürütülecek maaş dereceleri üzerinden hesaplanır.
(B) bendi uyarınca T. C. Emekli
Sandığı ile ilgileri devam edenlerin emekliliğe esas sürelerinin 30 yılı
doldurduğu, sandıkla ilgilerinin kesilmesini yazılı olarak istedikleri,
öldükleri yahut T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre malûl duruma girdikleri veya
borçlanma hükümlerinde gösterildiği şekilde sandık tarafından verilen bir aylık
süre içinde ödememekte temerrüt ettikleri takdirde bu durumların husule geldiği
tarihi takibeden aybaşından itibaren sandıkla ilgileri kesilir ve toplam
süreleri üzerinden kendilerine yahut hak sahibi mirasçılarına 5434 sayılı Kanun
uyarınca emekli, malullük dul veya yetim aylığı bağlanır. Bu kimselere ödenecek
ikramiye hakkında borçlanma ile ilgili hükümler kıyasen uygulanır.
Geçici 3, 4 ve 5 inci maddeler
uyarınca borçlandıkları süre ile birlikte emekliliğe esas hizmetleri tutarı 15
yıl veya daha fazla olanlar da bu maddenin (B) bendi hükmünden
faydalanabilirler.
(Ek fıkra: 26/2/1970 - 1238/3 md.)
Bu madde
hükümlerinden
faydalananların, (A) bendi
uyarınca boçlandıkları veya
(B) bendi uyarınca
T. C. Emekli Sandığı
ile ilgilerini devam
ettirdikleri sürelerin tamamı,
emekliliğe tabi görevden
son defa ayrıldıkları
maaş veya ödenekteki kıdemlerine eklenmek suretiyle bu görev veya
hizmetin en az yükselme süresine göre iki veya üç yılda bir terfi etmiş veya
ediyormuşçasına intıbakları yapılır.
4563
(Ek
fıkra: 26/2/1970 - 1238/3 md.) Bu maddenin 9 uncu fıkrasında T.C. Emekli
Sandığına başvurma için konulmuş bir aylık süreyi geçirmiş olanlar, 1 Ocak 1971
tarihine kadar başvurmaları şartı ile bu madde hükümlerinden faydalanabilirler.
Geçici Madde 3 – (Değişik: 26/2/1970 - 1238/1 md.)
7 Temmuz 1969 tarihinde veya bu
tarihle 1 Ocak 1971 tarihi arasında T.C. Emekli Sandığında iştirakçi durumunda
bulunanların, emeklilik keseneği ödedikleri görev veya hizmetten önce T.C.
Emekli Sandığı Kanununa tabi olmadan ve Sosyal Sigortalar kapsamına da girmeden
geçirdikleri fiili avukatlık sürelerinin daha önce başka kanunlarla borçlanılan
süreler ile birlikte onbeş yılı geçmiyecek kısmı, 5434 sayılı Kanuna 23 şubat
1965 gün ve 545 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile eklenen maddedeki esaslara
göre borçlanmaları şartı ile emekliliğe esas hizmetlerine eklenir. Şu kadar ki,
bu kimselerin adlarına borç kaydedilecek miktar borçlandırılan sürenin geçtiği
tarihlerde kesilen kesenek ve karşılıklar oranına göre tespit olunur.
Bu madde hükmünden faydalanmak
için, ilgilinin, 1 Nisan 1971 tarihine kadar T.C. Emekli Sandığına yazılı
olarak başvurması şarttır.
Geçici Madde 4 – (Değişik: 26/2/1970 - 1238/1 md.)
7 Temmuz 1969 tarihinde veya bu
tarihle 1 Ocak 1971 tarihi arasında T.C Emekli Sandığında iştirakçi durumunda
bulunanlardan, emekli keseneği ödedikleri görev veya hizmetten önce T.C. Emekli
Sandığına tabi olmadan ve Sosyal Sigortalar kapsamına da girmeden avukatlık
yapan ve ondan önce de emekliliğe tabi bir görev veya hizmette bulunanların
T.C. Emekli Sandığı ile ilişkileri bulunan devreler arasındaki fiili avukatlık
sürelerinin daha önce başka kanunlarla borçlanılan süreler ile birlikte onbeş
yılı geçmiyecek kısmı geçici 3 üncü madde uyarınca borçlanmaları şartı ile aynı
madde hükümlerine göre emekliliğe esas hizmetlerine eklenir.
Geçici 3 üncü maddenin son fıkrası
hükmü bu halde de uygulanır.
Geçici Madde 5 – Geçici 2,3 ve 4 üncü maddelerin kapsamına giren
avukatların bu maddeler gereğince borçlandıkları fiili avukatlık sürelerinden
önce Sosyal Sigortalar Kurumu kapsamına giren hizmetleri de mevcutsa, Sosyal
Sigortalar kapsamına giren hizmetler 5/1/1961 tarihli ve 228 sayılı Kanunun
aylık bağlanmasına ilişkin esasları dairesinde T.C. Emekli Sandığındaki
hizmetler (Borçlanılan süreler dahil) ile birleştirilir.
Bu madde hükmünden faydalanmak
istiyenlerin, T.C. Emekli Sandığına baş vurmalarının şekli ve süresi hakkında
geçici 3 üncü madde hükmü kıyasen uygulanır.
Geçici Madde 6 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Avukatlar
Yardımlaşma Sandığında üye bulunan avukatlar, levhasına yazılı oldukları baroya
müracat ederek sandıktaki kayıtların silinmesini istiyebilirler.
Yukarıdaki fıkra gereğince
sandıktan kayıtları silinen avukatların sandıktaki alacaklarının, üyelik süresi
ve sandık mevcuduna göre kendilerine ödenmesi şekli, bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren üç ay içinde ilgili baro yönetim kurulu tarafından
hazırlanıp baro genel kurulunca onaylanan bir yönetmelikle tespit edilir.
Geçici Madde 7
– (Mülga: 30/1/1979 - 2178/8 md.)
4564
Geçici Madde 8 – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Siyasal
Bilgiler Okulu veya fakültesinden mezun olup da eksik kalan derslerden hukuk
fakültesinde sınav vermiş olanlar, bu Kanunun uygulanmasında hukuk fakültesi
mezunu sayılırlar.
Geçici Madde 9 – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Yargıtay'da
hukuk mezunu başkatip olarak en az dört yıl süre ile hizmet etmiş olanlar, 3
üncü maddenin (c) bendindeki kayıttan vareste tutulurlar.
Geçici Madde 10 – Ankara Baro Başkanı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren iki ay içinde Ankara'da toplanıp Türkiye Barolar Birliği
Başkanı ile Birlik Yönetim Kurulu, Birlik Disiplin Kurulu ve Birlik Denetleme
Kurulu üyelerini ve yedeklerini seçecek olan ilk genel kurul için delegelerini
seçip göndermelerini ve toplantı yer, gün ve saatini, toplantı gününden en az
bir ay önce barolara bildirir. Belirtilen günde toplantıyı açarak yerini en
yaşlı delegeye bırakır.
Geçici Madde 11 – 708 sayılı Kanunun ikinci ve 7 nci maddelerinde
ve 2573 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde yazılı mülazemet süresini 3499 sayılı
Avukatlık Kanununun yürürlüğü tarihinde bitirmiş olanlar 3 üncü maddenin (a),
(b) ve (c) bentlerinde ve 5 inci maddede gösterilen şartlara sahip oldukları
takdirde baro levhasına yazılırlar.
Bu Kanunun uygulanmasında
Medresetulkuzat ve Nüvap Mektebi mezunları hukuk mezunu sayılır.
Geçici Madde 12 – Gerek 3499 sayılı Kanun ve gerekse bu Kanunun
yürürlüğe girmesinden sonra dava vekaleti ruhsatnamesi ile 708 sayılı Kanunun 5
inci maddesine dayanılarak avukatlık ruhsatnamesi verilemez.
Ancak, hukuk fakültesi veya
mektebinden mezun olmadıkları halde 3499 sayılı Kanunun yürürlüğünden önce
hakimlik veya savcılık sınıflarında, 3499 sayılı Kanunun yürürlüğünden önce
veya sonraki görev sürelerinin toplamı dört yılı doldurmuş olanlara 3 üncü
maddenin (b) ve (c) bentlerindeki kayıtlardan vareste tutulmak şartiyle
avukatlık ruhsatnamesi verilir.Sicilleri itibariyle görevlerinden çıkarılmış
olanlar hakkında bu hüküm uygulanmaz.
Geçici Madde 13 – 3499 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte
dava, vekaleti ruhsatnamesine sahip olanlar, beş avukat bulunmıyan yerlerde
vekalet icra edebilirler. Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce 3499 sayılı
Kanunun (Muvakkat IV üncü) maddesi uyarınca beş avukat bulunmıyan yerlerde dava
vekilliği yapmakta olanların kazanılmış hakları saklıdır.
(Değişik ikinci fıkra: 2/5/2001 - 4667/96 md.) Dava vekillerinin,
mesleklerini icra edebilmeleri için, o yerin bağlı olduğu baroca tutulan bir
listeye yazılmaları şarttır. Listeye yazılmak için yapılan başvuru üzerine
barolar, istemin kabul veya reddine dair kararlarını bir ay içinde vermek
zorundadır. Bu süre içinde karar verilmez yahut ret kararı verilir ise ilgili
şahıs; karar verilmemiş ise bir aylık sürenin sonunda, istem reddedilmiş ise
ret kararının tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde Türkiye Barolar
Birliği Yönetim Kuruluna itiraz edebilir. Türkiye Barolar Birliğinin itiraz
üzerine verdiği kararlar Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren iki ay
içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya karar onaylandığı takdirde kesinleşir.
Ancak Adalet Bakanlığı uygun bulmadığı kararları bir daha görüşülmek üzere,
gösterdiği gerekçesiyle birlikte Türkiye Barolar Birliğine geri gönderir. Geri
gönderilen bu kararlar Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki
çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde onaylanmış, aksi halde onaylanmamış
sayılır; sonuç Türkiye Barolar Birliği tarafından Adalet Bakanlığına
bildirilir. 8 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkraları hükümleri burada da
kıyasen uygulanır.
4565
Listeye yazılma, bu Kanunun
davavekillerine tanıdığı hak ve yetkilerden faydalanmak ve yükümlere tabi olmak
bakımından, baro levhasına yazılmanın sonuçlarını doğurur.
Listenin barolarca nasıl
düzenleneceği, listeye yazılmak için yapılacak baş vurma hakkındaki işlemler
listenin mahkemelere, Cumhuriyet savcılıklarına, icra ve iflas dairelerine ve
diğer resmi mercilere bildirilme tarzı ve listeden kaydın silinmesi şekli bu
Kanunun 182 inci maddesinde yazılı yönetmelikte gösterilir.
Geçici Madde 14 – 3499 sayılı Kanunla ek ve değişikliklerine göre
kurulmuş olan barolar, bu Kanun hükümlerine göre görevlerine devam ederler.
Geçici Madde 15 – 168 inci madde uyarınca hazırlanacak asgari ücret
tarifesi, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yapılır
ve yeni tarife yürürlüğe girinceye kadar eski tarife uygulanır.
Geçici Madde 16 – Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu görevine
başlayıncaya kadar, avukatlık haysiyet divanındaki dosyalar, bu kurula
devredilmek üzere Ankara Baro Başkanlığınca teslim alınır.
Geçici Madde 17 – Yargı mercileri, Cumhuriyet savcılıkları, icra
memurlukları nezdinde başkatiplik, zabıt katipliği, zabıt katibi muavinliği
yahut icra memurluğu veya yardımcılığı görevlerinden birini en az on yıl süre
ile yapmış olan kimseler, bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca Avukatlık
meslekine kabul için aranılan tahsil, staj (…)(1)dışındaki şartları
haiz olurlar ve 5 inci maddede yazılı engeller kendilerinde bulunmazsa, en az
üç avukat veya davavekili olmıyan bir yerde, o yerin bağlı olduğu baroca
tutulan listeye yazılmak şartiyle, munhasıran o yerin hukuk mahkemeleri ve icra
ve iflas dairelerinde dava ve iş takib edebilirler.
Bu kimseler, munhasıran vekalet
görevini yapabilecekleri yerde, listeye yazılma tarihinden itibaren üç ay
içinde bir büro açmak zorundadırlar. Bu zorunluluğa uymıyanların adları listeden
silinir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 61 inci
maddesinin son fıkrası gereğince vekalet görevini yapanlar, geçmiş adalet
hizmetine ait şarta bakılmaksızın, birinci fıkrada, yazılı diğer şartlara sahip
oldukları takdirde, o yerin bağlı bulunduğu baroca tutulan listeye yazılmak
suretiyle, munhasıran o yerdeki hukuk mahkemeleri ve icra ve iflas dairelerinde
vekalet görevini yapmaya devam ederler. Ancak, listeden herhangibir suretle
adları silinenler, birinci fıkrada yazılı şartların tamamına sahip olmadıkça
bir daha listeye yazılamazlar. Bu kimseler, bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren üç ay içinde listeye yazılmak için baş vurmak ve yazılma
tarihinden itibaren üç ay içinde bir büro açmak zorundadırlar. Aksi halde
listeye yazılmazlar; listeye yazılmışlarsa adları listeden silinir.
(Değişik dördüncü fıkra: 26/2/1970 - 1238/4 md.) Yukarıdaki
fıkralar uyarınca vekalet görevini yapmak hakkı o yer avukat veya dava
vekilleri sayısının üçü bulması halinde kendiliğinden sona erer. Sona erme
tarihinden itibaren üç ay içinde, ilgili şansın aynı baro bölgesi içinde üç
avukat veya dava vekili bulunmayan başka bir yere naklederek büro açması
halinde, listedeki kaydı, nakledilen yer işaret edilmek suretiyle devam eder.
İlgili üç aylık süre içinde başka bir baroya başvurduğu takdirde, dosyası
getirilmek suretiyle başvurduğu baronun listesine kaydı yapılıp ayrıldığı
baronun listesinden de adı silinerek vekalet görevine devam eder. Üç aylık süre
içinde aynı baro bölgesindeki başka bir yere nakil yapılarak büro açılmaması
veya bu süre dolmadan başka bir baroya nakil için başvurulmaması halinde
ilgilinin adı listeden silinir.
–––––––––––––––––––
(1) 28/11/2006
tarihli ve 5558 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle bu arada yer alan " ve
sınav" ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. Daha sonra bu hüküm, Anayasa
Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16, K.: 2009/147 sayılı Kararı ile
iptal edilmiştir.
4566
Geçici 13 üncü maddenin listeye
yazılma için yapılacak baş vurma ile ilgili ikinci fıkrası hükmü bu kimseler
hakkında da kıyasen uygulanır.
Listeyle ilgili olup, geçici 13
üncü maddenin son fıkrasında gösterilen hususlar ve bu maddeye göre vekalet
görevini ifa edeceklere verilecek yetki belgesinin neleri ihtiva eyliyeceği 182
nci maddede yazılı yönetmelikte gösterilir.
Bu Kanunun ikinci, dördüncü,
beşinci, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onbirinci ve onikinci kısmı ile 49, 57,
58, 59, 60, 61, 62 ve 65 inci maddeleri dışında kalan hükümleri bu maddenin
kapsamına giren kimseler hakkında da kıyasen uygulanır.
Baro giriş ve yıllık kesenekleri bu
maddenin kapsamına giren kimselerden alınmaz.
(Değişik son fıkra: 26/2/1970 - 1238/4 md.) Bu maddenin üçüncü
fıkrası 7 Temmuz 1977 tarihinde yürürlükten kalkar.
Geçici Madde 18 – (Ek: 26/2/1970 - 1238/5 md.)
Geçici 3 ve 4 üncü maddeler
uyarınca borçlanılarak emekliliğe esas hizmetlerine eklenen sürelerin üçte
ikisi, ilgililerin halen bulundukları görevin veya hizmetin en az yükselme
süresine göre iki veya üç yılda bir değerlendirilmek suretiyle intibakları
yapılır ve böylece görev veya hizmet aylıkları ile emeklilik keseneğine esas
aylıkları yükseltilir.
Geçici Madde 19 – (Ek: 1/4/1981 - 2442/2 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihte, bu Kanunun 1 nci maddesi ile Avukatlık Kanununun 14 üncü maddesine
eklenen fıkrada belirtilenlerin sıkıyönetim askeri mahkemelerinde almış
oldukları davalar Avukatlık Kanununun hükümleri dairesinde üç ay içinde
devredilir.
Geçici Madde 20 – (Ek: 25/6/2002 - 4765/1 md.)
10.5.2001
tarihinden önce ilköğretim veya orta öğretimde öğretmenlik görevi ile avukatlık
mesleğini birlikte yapanlar ve aynı durumda olup avukatlık stajını yapmakta
olanlar hakkında 11 inci madde hükmü uygulanmaz.
(Mülga ikinci fıkra: 28/11/2006-5558/1 md.)
(1)
Geçici
Madde 21 – (Ek: 13/1/2004 – 5043/7 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 7/2/2008
tarihli ve E.: 2005/128, K.: 2008/54 sayılı Kararı ile.)
Geçici Madde 22 – (Ek: 18/2/2009 -
5838/29 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarih itibarıyla ödenmemiş baro keseneği borcunun tamamının, bu maddenin
yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde ödenmesi halinde, işlemiş faiz
borcu silinir. Baro keseneğinin ödenmemesine bağlı olarak yürütülen levhadan ve
sicilden silme işlemleri, altı ay süreyle durdurulur.
Geçici
Madde 23 –
(Ek:11/7/2020-7249/22 md.)
Görev sürelerine
bakılmaksızın tüm barolarda baro başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme
kurulu üyelikleri ile Türkiye Barolar Birliği delege seçimleri 2020 yılı Ekim
ayının ilk haftasında; Birlik Başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulu
üyelikleri seçimleri ise 2020 yılı Aralık ayı içinde yapılır.
Geçici
Madde 24-
(Ek:24/11/2021-7343/15 md.)
59 uncu maddenin beşinci
fıkrası, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren on beş
gün içinde talep etmek koşuluyla avukatların, avukatlık veya Türkiye Barolar
Birliği ya da baroların organlarındaki görevlerinden doğan veya görev sırasında
işledikleri suçlar nedeniyle bölge adliye mahkemesi ceza dairelerince 15/7/2020
tarihinden önce verilmiş kesin nitelikteki kararları hakkında da uygulanır. Bu
maddenin uygulandığı hâlde, cezası infaz edilmekte olan hükümlülerin, Ceza
Muhakemesi Kanununun 100 üncü maddesi uyarınca tutukluluğunun devam edip
etmeyeceği hususu, hükmü veren ilk derece mahkemesince değerlendirilir.
Ek Geçici Madde 1 – (Ek: 31/10/1980 - 2329/3 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra,
değiştirilen 168 nci madde hükümleri uyarınca hazırlanacak ilk tarifeler
yürürlüğe girinceye kadar açılan davalar veya başlayan hukuki yardımlarla ilgili
olarak değer veya miktarın bir milyar lirayı aşan bölümü için takdir edilecek
nispi avukatlık ücretinin hesabında, yürürlükte olan tarifelere bakılmaksızın,
binde bir oranı uygulanır.
––––––––––––––––––
(1) 28/11/2006
tarihli ve 5558 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle düzenlenen bu hüküm, Anayasa
Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16, K.: 2009/147 sayılı Kararı ile
iptal edilmiştir.
4567
Madde 199 – (Bu madde 3/4/1930 tarih ve 1580 sayılı Belediye Kanunu ile
13/3/1929 tarihli İdari Umumiyei Vilayat Kanununa birer ek madde eklenmesi ile
ilgili olup getirdiği hükümler ilgili kanunlardaki yerlerine işlenmiştir.)
Kanunun
yürürlük tarihi:
Madde 200 – Bu Kanun yayımı tarihinden üç ay sonra yürürlüğe girer.
Kanunu
yürüten makam:
Madde 201 – Bu Kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
19/3/1969
TARİHLİ VE 1136 SAYILI KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
1) 22/1/1986 tarihli ve 3256 Sayılı Kanunun geçici
maddeleri:
Geçici Madde 1 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 1136
sayılı Avukatlık Kanununun 11 inci maddesi hükmü uyarınca, avukatlık ve
avukatlık stajıyla birleşmeyen ilköğretimde öğretmenlik görevinde bulunulması
sebebine dayanılarak;
A) Yapmış oldukları
stajın geçerli sayılmamasından dolayı
aynı Kanunun 72 nci
maddesinin (b) bendi
uyarınca adları baro
levhasından silinmiş bulunanlar-
la
staj bitim belgesi almış oldukları halde aynı sebeple baro levhasına yazılma
istemleri reddedilenler, levhaya yazılmalarına dair baro yönetim kurulu
kararları Adalet Bakanlığınca onaylanmayanlar veya baro levhasına yazılmamış
olanlar, başvurdukları takdirde başkaca engellerinin bulunmaması kaydıyla baro
levhasına yazılırlar ve avukatlık yapabilirler.
B) Adları staj listesinden silinmiş
olanlar, başkaca engelleri bulunmadığı takdirde bu Kanunun yayımı tarihinden
itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde, yeniden Staj listesine
yazılırlar ve silme kararından önce yaptıkları staj geçerli sayılarak
stajlarına devam ederler. Bunlardan adları staj listesin den silinmesi gerekenler
hakkında, başkaca engelleri yoksa silme işlemi yapılmaz.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiğı
tarihten önce, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 11 inci maddesi hükmü uyarınca,
avukatlık ve avukatlık stajıyla birleşmeyen diğer işlerde bulunulması sebebine
dayanılarak, yapmış oldukları stajın geçerli sayılmamasından dolayı aynı
Kanunun 72 nci maddesinin (b) bendi uyarınca adları baro levhasından silinmiş
bulunanlarla staj bitim belgesi almış oldukları halde aynı sebeple baro
levhasında yazılma istemleri reddedilenler, levhaya yazılmalarına dair baro
yönetim kurulu kararları Adalet Bakanlığınca onaylanmayanlar veya baro
levhasına yazılmamış olanlar, başvurdukları takdirde avukatlıkla birleşmeyen
işlerinden ayrılmış olmaları ve başkaca engellerinin bulunmaması kaydıyla baro
levhasına yazılırlar. Bu şekilde avukatlık stajı yaptıktan sonra baro levhasına
yazılmış bulunanların da avukatlıkla birleşmeyen bir işle uğraşmamaları ve
başkaca engelleri bulunmaması şartıyla kayıtları silinmez. Adları staj
listesinden silinenler, avukatlıkla birleşmeyen işlerinden ayrılmış oldukları
ve başkaca engelleri bulunmadığı takdirde bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren
üç ay içerisinde başvurmaları halinde, yeniden staj listesine yazılırlar ve
silme kararından önce yaptıkları staj geçerli sayılarak stajlarına devam
ederler. Bunlardan adları staj listesinden silinmesi gerekenler hakkında
başkaca engelleri yoksa silme işlemi yapılmaz.
4568
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce avukatlıkla bağdaşmayan bir işle uğraştıkları sırada avukatlık
stajını yapan veya yapmakta bulunanlar hakkında:
a) Cezai takibat yapılmaz.
b) Daha önce başlamış olan
takibatlar durdurulur.
Hükmolunan cezalar ceza
mahkümiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzere affedilmiştir.
Bu suretle cezaları bütün
sonuçlarıyla affedilmiş olan avukat ve avukat stajyerleri hakkında, bu
mahkümiyetlerine dayanılarak Avukatlık Kanununun, avukatlığa kabul edilmemeye
ve ruhsatnameleri geri alınmak suretiyle iptal ve adları bir daha yazılmamak
üzere levhadan silinmeye dair hükümleri uygulanmaz.
Geçici Madde 2 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra
yapılacak ilk baro genel kurul toplantısı, Kanunun yayımını izleyen ikinci
yılın ekim ayının ilk haftası içinde yapılır.
Geçici Madde 3 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, baro disiplin
kurulu üyesi olanlar ile baro ve Birlik Denetleme Kurulu üyesi bulunanlar, bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, yönetim kurulu seçimlerinin
yapılacağı ilk genel kurul toplantısına kadar görevlerine devam ederler.
Geçici Madde 4 – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Siyasal
Bilgiler Okulu veya Fakültesinden mezun olup da eksik kalan derslerden Hukuk
Fakültesinde sınav vermiş olanlar, bu Kanunun uygulanmasında Hukuk Fakültesi
mezunu sayılırlar.
2
– 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanunun geçici maddeleri :
Geçici Madde 1 – (Mülga birinci
fıkra: 28/11/2006-5558/1 md.) (1)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten önce 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 11 inci maddesi hükmü uyarınca,
avukatlık ve avukatlık stajıyla birleşmeyen diğer işlerde bulunulması sebebine
dayanılarak, yapmış oldukları stajın geçerli sayılmamasından dolayı aynı
Kanunun 72 nci maddesinin (b) bendi uyarınca adları baro levhasından silinmiş
bulunanlarla staj bitim belgesi almış oldukları halde aynı sebeple baro
levhasına yazılma istemleri reddedilenler, levhaya yazılmalarına dair baro
yönetim kurulu kararları Adalet Bakanlığınca onaylanmayanlar veya baro
levhasına yazılmamış olanlar, başvurdukları takdirde avukatlıkla birleşmeyen
işlerinden ayrılmış olmaları ve başkaca engellerin bulunmaması kaydıyla baro
levhasına yazılırlar. Bu şekilde avukatlık stajı yaptıktan sonra baro levhasına
yazılmış bulunanların da avukatlıkla birleşmeyen bir işle uğraşmamaları ve
başkaca engellerinin bulunmaması şartı ile kayıtları silinmez. Adları staj
listesinden silinenler, avukatlıkla birleşmeyen işlerinden ayrılmış oldukları
ve başkaca engelleri bulunmadığı takdirde bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren
üç ay içinde başvurmaları halinde yeniden staj listesine yazılırlar ve silme
kararından önce yaptıkları staj geçerli sayılarak stajlarına devam ederler.
Bunlardan adları staj listesinden silinmesi gerekenler hakkında başkaca
engelleri yoksa silme işlemi yapılmaz.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce avukatlıkla bağdaşmayan bir işle uğraştıkları sırada avukatlık
stajını yapan veya yapmakta bulunanlar hakkında;
a) Cezaî takibat yapılmaz,
––––––––––––––––––
(1) 28/11/2006
tarihli ve 5558 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle düzenlenen bu hüküm, Anayasa
Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16, K.: 2009/147 sayılı Kararı ile
iptal edilmiştir.
4568-1
b) Daha önce başlamış olan
takibatlar durdurulur.
Hükmolunan cezalar ceza
mahkûmiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzere affedilmiştir.
Bu suretle cezaları bütün
sonuçlarıyla affedilmiş olan avukat ve avukat stajyerleri hakkında, bu
mahkûmiyetlerine dayanılarak Avukatlık Kanununun avukatlığa kabul edilmemeye ve
ruhsatnameleri geri alınmak suretiyle iptal ve adları bir daha yazılmamak üzere
levhadan silinmeye dair hükümleri uygulanmaz.
Geçici Madde 2 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kurulmuş olan
barolar hakkında 77 nci maddenin bu Kanunla değişik birinci fıkrası hükmü
uygulanmaz.
Geçici Madde 3 – Bu Kanun gereğince düzenlenecek yönetmelikler,
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde çıkartılır.
4569
1136 SAYILI
KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN KANUN - KHK’NİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ
GÖSTERİR LİSTE
Değiştiren Kanunun/ KHK’nin Numarası
|
1136 sayılı Kanunun değişen veya iptal
edilen maddeleri
|
Yürürlüğe Giriş Tarihi
|
1186
|
—
|
1/3/1969
|
1238
|
—
|
7/3/1970
|
2018
|
—
|
2/7/1976
|
2174
|
—
|
10/11/1978
|
2178
|
—
|
7/2/1979
|
2329
|
—
|
4/11/1980
|
2442
|
—
|
3/4/1981
|
2652
|
—
|
20/4/1982
|
3003
|
—
|
15/5/1984
|
3079
|
—
|
21/11/1984
|
3256
|
—
|
30/1/1986
|
3464
|
—
|
2/6/1988
|
4276
|
—
|
20/6/1997
|
4667
|
Madde 9
Madde 22
Diğer hükümleri
|
Yayımı tarihi olan 10/5/2001 tarihinden bir yıl sonra
Yayımı tarihi olan 10/5/2001 tarihinden 6 ay sonra
10/5/2001
|
4765
|
—
|
10/5/2002
|
5043
|
27 nci ve 27/A maddeleri
115 inci maddesi
9,164,167 ve Geçici Madde 21
|
1/1/2004 tarihinde
Türkiye
Barolar Birliğinin ilk seçimli
genel kurulundan sonra
20/1/2004
|
4570
Değiştiren Kanunun/ KHK’nin Numarası
|
1136 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen
maddeleri
|
Yürürlüğe Giriş Tarihi
|
5218
|
65, Ek Madde 3
|
21/7/2004
|
5533
|
Madde 1
|
5/7/2006
|
5558 (1)
|
3, 6, 28, 29, 30, 31, Geçici Madde 17, 20 ve
İşlenemeyen
Hüküm
|
14/12/2006
|
5615
|
180
|
1/1/2007 tarihinden geçerli olmak üzere 4/4/2007
|
5728
|
5, 14, 17, 35, 56, 58, 61, 62, 63, 150, Ek Madde 3
|
8/2/2008
|
5754 sayılı Kanunla değişik 5510
|
186 ilâ 188 ve 191
|
1/10/2008
|
5838
|
65, Geçici Madde 22
|
28/2/2009
|
5904
|
168
|
3/7/2009
|
6111
|
27
|
25/2/2011
|
6460
|
43
|
30/4/2013
|
6325
|
12
|
22/6/2013
|
Anayasa Mahkemesi’nin
28/2/2013 tarihli ve E.: 2012/116, K.: 2013/32 sayılı Kararı
|
5
|
13/8/2013
|
6552
|
182
|
11/9/2014
|
––––––––––––––
(1) 28/11/2006 tarihli ve 5558 sayılı Kanunun yürürlüğünü düzenleyen 2 nci
maddesi, Anayasa Mahkemesi’nin 15/10/2009 tarihli ve E.: 2007/16, K.: 2009/147
sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
4570-1
Değiştiren Kanunun/ KHK’nin Numarası
|
1136 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen
maddeleri
|
Yürürlüğe Giriş Tarihi
|
KHK/700
|
14, 115
|
24/6/2018
tarihinde birlikte yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı
seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının andiçerek göreve başladığı tarihte
(9/7/2018)
|
7188
|
16
|
24/10/2019
|
7249
|
6, 15, 16, 17, 42, 44, 49, 50, 58, 59, 64,65, 66, 67,
77, 82, 96, 114, 115, 177, Ek Madde 1, Geçici Madde 23
|
15/7/2020
|
7343
|
5, Geçici Madde 24
|
30/11/2021
|
7409
|
16, 177, 180
|
11/6/2022
|